Niektórzy tyrani na zawsze odeszli już z tego świata (Muammar Kaddafi i Kim Dzong Il). Inni na razie stracili tylko władzę. Wśród nich – opuszczony przez Zachód wieloletni przywódca Egiptu Hosni Mubarak, który ze szpitalnego łoża odpowiada na pytania prokuratora.

Część krwawych przywódców, czując na plecach groźny oddech rebeliantów, sama zapowiedziała reformy – jeśli nie prodemokratyczne, to chociaż zmniejszające biedę i bezrobocie – lub zadeklarowała, że ustąpi.

Inni – jak prezydent Baszar el-Asad – woleli znane im od lat metody walki o władzę, a więc nakazali siłom bezpieczeństwa brutalnie tłumić wszelkie protesty, wysyłając przeciw „zdrajcom", „szczurom" i „terrorystom" czołgi i myśliwce. Syria, gdzie w ciągu roku zginęło ponad pięć tysięcy przeciwników reżimu, a tysiące kolejnych wtrącono do tajnych więzień, w rankingu sporządzanym co roku na podstawie tzw. indeksu demokracji – opisującego stan swobód obywatelskich w danym kraju – jest na 157. miejscu na 167 państw (na 1. Norwegia, na 45. Polska). Jeszcze dalej w rankingu znajdują się dyktatury z Azji Środkowej, ale o nich zachodni dyplomaci wspominają o wiele rzadziej. – Oczywiście zarówno Stany Zjednoczone, jak i Unia Europejska podchodzą różnie do tych krajów, z którymi łączą je strategiczne interesy. Dużo mniej stanowczo reagują więc na łamanie praw człowieka w Uzbekistanie czy Turkmenistanie – mówi „Rz" Patrick Griffith z waszyngtońskiej organizacji Freedom Now. Zauważa też, że w niektórych krajach tortury i prześladowania opozycji trwają już ot tak dawna, iż przestały być też newsem dla zachodnich dziennikarzy.

Przedstawiamy sylwetki kilku światowych dyktatorów, którzy choć rządzą krajami z brunatnego końca „indeksu demokracji", to nie trafiają na czołówki światowych gazet tak często jak przywódcy Syrii, Kuby czy Korei Północnej.