Reklama
Rozwiń

Stare długi małżonków ściąga się według starych reguł

Przepisy o odpowiedzialności za długi w małżeństwie wprowadzone przez nowelizację kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, która weszła w życie 20 stycznia 2005 r., dotyczą długów powstałych po tej dacie. Do egzekwowania zobowiązań powstałych wcześniej odnoszą się stare przepisy

Publikacja: 26.09.2008 08:02

Stare długi małżonków ściąga się według starych reguł

Foto: Fotorzepa, Kuba Kamiński Kub Kuba Kamiński

Potwierdził to Sąd Najwyższy w uchwale z 17 września 2008 r. (sygn. III CZP 77/08).

Uchwała ta jest odpowiedzią na pytanie prawne dotyczące sprawy o nadanie klauzuli wykonalności wyrokowi w formie nakazu zapłaty wydanemu przez sąd we wrześniu 2006 r. Wyrokiem tym sąd zasądził od Andrzeja Ć. na rzecz Przedsiębiorstwa Zaopatrzenia Rolnictwa Chempest należność za preparaty sprzedane mu w 2001 r. Powołując się na art. 787 § 1 kodeksu postępowania cywilnego w brzmieniu obowiązującym przed 20 stycznia 2005 r., przedsiębiorstwo we wniosku o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności domagało się nadania jej także przeciwko żonie dłużnika Anieli Ć.

W myśl tego przepisu, jeśli tytuł wykonawczy (wyrok, ugoda sądowa) wydany był przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim, sąd obowiązany jest do nadania klauzuli wykonalności także przeciwko jej małżonkowi, z ograniczeniem jednak jego odpowiedzialności do majątku objętego wspólnością. Pozwala to wierzycielowi ściągnąć należność przymusowo, przez komornika sądowego, także z tego majątku. Inaczej mógłby egzekwować zasądzoną kwotę wyłącznie z majątku osobistego (odrębnego) dłużnika, a najczęściej przecież jedynym majątkiem dłużnika jest majątek wspólny, dorobkowy.

Na podstawie art. 787 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym od 20 stycznia 2005 r. sąd może nadać klauzulę wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika tylko wówczas, gdy wierzyciel wykaże dokumentem urzędowym lub prywatnym, że dana należność wynika z czynności prawnej, na którą wyraził zgodę małżonek. Jeśli dług powstał w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa wchodzącego do majątku wspólnego, klauzula wykonalności jest teraz nadawana przeciwko małżonkowi dłużnika z ograniczeniem do tego przedsiębiorstwa.

Sąd I instancji uwzględnił żądanie przedsiębiorstwa Chempest i nadał klauzulę wykonalności także przeciwko Anieli Ć. Powołał się na art. 5 ust. 6 ustawy z 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy – kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, która przyniosła naprawdę rewolucyjne zmiany w przepisach tego kodeksu o odpowiedzialności za długi w małżeństwie, a także – w konsekwencji – w przepisach k.p.c. określających zasady egzekwowania długów osób będących w związku małżeńskim.

W art. 5 ust. 6 nowelizacji zapisano: „Jeżeli roszczenie powstało przed wejściem w życie ustawy (tj. tej nowelizacji – 20 stycznia 2005 r.), egzekucję prowadzi się według przepisów dotychczasowych" (starych).

Należność przedsiębiorstwa powstała zaś w okresie od sierpnia do 15 grudnia 2001 r., a więc pod rządami starych przepisów k.p.c. o egzekwowaniu długów małżonków.

Sąd II instancji, do którego wpłynęło zażalenie Anieli Ć. na postanowienie nadające klauzulę wykonalności także przeciwko niej, nie był jednak pewny, czy sąd I instancji właściwie zinterpretował art. 5 ust. 6 nowelizacji. Czy w przepisie tym chodzi o datę powstania roszczenia, jak przyjął ten sąd, czy też o datę powstania tytułu egzekucyjnego, czyli w tym wypadku wydania wyroku? W kwestii tej brak zgodności w orzecznictwie.

Stąd pytanie prawne do SN. W swojej uchwale SN stwierdził, że jeżeli zobowiązanie dłużnika pozostającego w związku małżeńskim powstało przed wejściem w życie wskazanej nowelizacji, to do postępowania o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika stosuje się przepisy kodeksu postępowania cywilnego w brzmieniu sprzed nowelizacji .

Potwierdził to Sąd Najwyższy w uchwale z 17 września 2008 r. (sygn. III CZP 77/08).

Uchwała ta jest odpowiedzią na pytanie prawne dotyczące sprawy o nadanie klauzuli wykonalności wyrokowi w formie nakazu zapłaty wydanemu przez sąd we wrześniu 2006 r. Wyrokiem tym sąd zasądził od Andrzeja Ć. na rzecz Przedsiębiorstwa Zaopatrzenia Rolnictwa Chempest należność za preparaty sprzedane mu w 2001 r. Powołując się na art. 787 § 1 kodeksu postępowania cywilnego w brzmieniu obowiązującym przed 20 stycznia 2005 r., przedsiębiorstwo we wniosku o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności domagało się nadania jej także przeciwko żonie dłużnika Anieli Ć.

Pozostało jeszcze 82% artykułu
W sądzie i w urzędzie
Nowa funkcja w mObywatelu. Przyda się na starość
Praca, Emerytury i renty
Prawdziwy szał na świadczenie dla seniorów
Prawnicy
Kto najlepiej uczy przyszłych prawników w Polsce? Ranking „Rzeczpospolitej”
Edukacja i wychowanie
Jakie są najlepsze uczelnie w Polsce? Opublikowano ranking Perspektywy 2025
Zawody prawnicze
Ranking kancelarii prawniczych 2025. Znamy zwycięzców