Jednak, jak podkreślił Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wydanym dzisiaj wyroku, dyrektywa ta nie sprzeciwia się wymierzaniu, zgodnie z normami prawa krajowego i z poszanowaniem praw podstawowych, sankcji karnych obywatelom państw trzecich, wobec których zastosowano omawiane postępowanie w sprawie powrotu i którzy dalej nielegalnie przebywają na terytorium krajowym bez uzasadnionego powodu niepodejmowania działań zmierzających do powrotu (sygnatura akt C-329/11).
Sprawa dotyczyła obywatela armeńskiego Alexandra Achughbabiana, wobec którego, w 2009 r. wydano decyzję zobowiązującą go do opuszczenia w ciągu miesiąca terytorium francuskiego. W związku z odmową, prefektura francuska w 2011 r. wydała nową decyzję nakazującą powrót w formie zarządzenia o doprowadzeniu go do granicy, ale już bez wyznaczenia terminu do dobrowolnego wyjazdu. Następnie zatrzymano go i aresztowano za nielegalny pobyt.
Obywatel armeński zastosowane wobec niego środki podważył przed francuskim sądem. Ten natomiast zwrócił się z pytaniem do Trybunału czy dyrektywa Unii w sprawie powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich, sprzeciwia się unormowaniu francuskiemu, które nakłada karę pozbawienia wolności oraz karę grzywny na obywatela, który po upływie trzech miesięcy pobytu nie posiada wymaganych dokumentów i wiz.
W dzisiejszym wyroku ETS podkreślił, że dyrektywa nie sprzeciwia się przepisowi prawa krajowego kwalifikującemu nielegalny pobyt obywatela państwa trzeciego jako wykroczenie i przewidującemu za nie sankcje karne. Również, nie sprzeciwia się umieszczeniu w ośrodku detencyjnym w celu ustalenia, czy pobyt jego jest legalny. Jednakże, Trybunał zaznaczył, że po ustaleniu przez organy krajowe, że pobyt obywatela państwa trzeciego ma charakter nielegalny powinny wydać decyzję nakazującą jego powrót, bowiem nałożenie i wykonanie kary pozbawienia wolności w trakcie postępowania w sprawie powrotu nie przyczynia się do realizacji wydalenia z terytorium, które jest celem tego postępowania.
Ponieważ, dyrektywa w sprawie powrotów ustala maksymalny okres stosowania środka detencyjnego wynoszący osiemnaście miesięcy (prawo francuskie przewiduje, że maksymalny okres wynosi 45 dni), Trybunał stwierdził, że prawo Unii sprzeciwia się przepisowi krajowemu zezwalającemu na skazanie na karę pozbawienia wolności przebywającego nielegalnie obywatela państwa trzeciego, który nie został poddany środkom przymusu i wobec którego nie upłynął maksymalny termin stosowania środka detencyjnego.
