Ustawa wprowadzająca tzw. podatek bankowy właśnie zaczęła obowiązywać. Konsekwencje jej wdrożenia były przedmiotem zarówno uzasadnienia towarzyszącego projektowi ustawy, jak i wielu opinii zgłoszonych w procesie legislacyjnym. Czytając zarówno jedne, jak i drugie można odnieść wrażenie, że osoby zaangażowane w proces uchwalania ustawy to głównie specjaliści od podatków, rachunkowości lub prawnicy.
Dyskutowano głównie o kosztach, definicji podstawy opodatkowania oraz osłabieniu podstaw kapitałowych polskiego systemu bankowego. W dotychczasowych dokumentach brak jest jednak refleksji nad zmianami, które ustawa wywoła w strukturze rynku finansowego. Brakuje analizy zmian wartości informacyjnej stóp procentowych. Nie bada się zakresu deformacji rynku, jaką podatek wprowadzi.
Zbyt szeroki zakres ustawy
O ile problem struktury rynku finansowego i kanałów krążenia pieniądza, wzmocnienia pozabankowych instytucji finansowych, które przejmą część aktywów bankowych jest dla wielu osób oczywisty, o tyle temat wartości informacyjnej stopy procentowej jest czymś, o czym nadzwyczaj rzadko się dyskutuje. Eksperci, którzy dotychczas wypowiadali się na temat podatku, nie dostrzegają, że zbyt szeroki zakres przedmiotowy ustawy, tj. brak wyłączenia z przedmiotu opodatkowania transakcji zawieranych pomiędzy bankami oraz lokat banków w NBP, może uczynić bardzo dużo nieoczekiwanych szkód nie tylko w systemie bankowym, ale również w całej gospodarce.
Ustawodawca, a także podmioty opiniujące ustawę, nie dostrzegł dotychczas, że w innych krajach wyłączenie z podatku bankowego transakcji międzybankowych lub związanych z finansowaniem na rynku hurtowym było zabiegiem niezwykle precyzyjnym i istotnym. W przypadku Polski brak takiego wyłączenia może doprowadzić do poważnej destabilizacji finansowej.
Zbyt szeroki zakres opodatkowania aktywów banków dotknie bezpośrednio wszystkich kredytobiorców, banki i budżet państwa oraz budżety samorządowe. Może to się zrealizować już z końcem lutego i dotyczyć wszystkich kredytów o stopach zmiennych indeksowanych do stawki WIBOR.