Tanie gotowanie w kartonie

– Dzięki temu możemy ocalić ludzi i lasy – mówi Norweg Jon Bohmer, który tę nadzieję pokłada w... kartonowym pudełku. Nie jest to jednak zwykły karton. Kilka modyfikacji sprawiło, że urządzenie warte zaledwie 5 euro może zastąpić kuchenkę gazową, w dodatku nie posyłając do atmosfery niemal żadnych gazów cieplarnianych.

Wynalazcy tego praktycznego pudła przyznano właśnie główną nagrodę za najlepszy pomysł na walkę z globalnym ociepleniem w konkursie Climate Change Challenge organizowanym m.in. przez „Financial Times”.

[srodtytul]Pudło wielozadaniowe[/srodtytul]

Urządzenie składa się z dwóch kartonowych pudeł. Mniejsze z nich pomalowane jest na czarno, tak by pochłaniało energię słoneczną. Przykrywane jest przezroczystym, akrylowym wiekiem, które utrzymuje ciepło wewnątrz pojemnika. Mniejsze pudło znajduje się wewnątrz większego kartonu wyściełanego folią aluminiową, która nie pozwala uciec ciepłu. Dzięki temu temperatura w środku może wzrosnąć do 165 st. C, a w słoneczny dzień niemal natychmiast osiąga 80 st. C.

[wyimek]Urządzenie warte 5 euro uzdatni wodę do picia i oszczędzi drewno spalane podczas gotowania jedzenia [/wyimek]

– To pomysł najprostszy z możliwych. Właśnie taka filozofia mi przyświecała – mówi mieszkający w Kenii Bohmer.

Wynalazca deklaruje, że dzięki temu można zagotować 10 litrów wody w ciągu dwóch godzin. Kuchenka pozwala też na wydajne pieczenie mięsa czy sterylizację owoców i warzyw. To kolejny plus dla urządzenia, które całkiem za darmo eliminuje z jedzenia zarazki.

Taka tania, prosta w obsłudze kuchenka może więc zastąpić gotowanie nad ogniskiem, praktykowane wszędzie tam, gdzie nie ma elektryczności ani gazu. Palenisko wymaga spalania dużej ilości drewna, przez co posyła do atmosfery dwutlenek węgla, gaz przyczyniający się do ocieplania klimatu. Kartonową kuchenkę nazwano Pudełkiem Kioto (Kyoto Box), bo spełnia założenia ONZ-owskiego protokołu z Kioto ograniczającego emisję tego gazu.

Zaskakujący pomysł Bohmera ujął jurorów konkursu Climate Change Challenge, którego współorganizatorami są firma HP oraz organizacja Forum for the Future wspierająca kraje rozwijające się.

Jury wytypowało kartonową kuchenkę do finału wraz z czterema innymi wynalazkami. O jej zwycięstwie zdecydowało głosowanie, w którym wzięło udział 15 tys. internautów. Wynalazca dostał nagrodę w wysokości 75 tys. dolarów. Do produkcji Pudełka Kioto przymierza się już kenijska fabryka w Nairobi, która miesięcznie mogłaby wytwarzać 2,5 miliona takich urządzeń.

[srodtytul]Krowy pod kontrolą[/srodtytul]

Jednym z czterech pozostałych finalistów konkursu został wynalazek brytyjskiej firmy Neem Biotech o nazwie Mootral. Pod tym mianem kryje się dodatek do paszy dla krów redukujący... wzdęcia. Co mają wspólnego kłopoty gastryczne bydła z globalnym ociepleniem? Wedle szacunków produkt uboczny procesu trawiennego, jakim jest metan, odpowiada za blisko 20 proc. globalnej emisji gazów cieplarnianych. A bydło jest jednym z głównych wytwórców tego niechcianego gazu. Zabawny, wydawałoby się, problem krowich wzdęć ma już praktyczne reperkusje: Estonia wprowadza opłaty dla hodowców bydła za emisję metanu.

Specjalnie opracowany ekstrakt z czosnku pozwala zmniejszyć tę emisję o 94 procent – tak przynajmniej wynika z przeprowadzonych w laboratorium testów. Zawarty w tej roślinie naturalny antybiotyk hamuje wzrost bakterii jelitowych wytwarzających metan.

[srodtytul]Wielka mikrofalówka [/srodtytul]

W konkursie nagrodzono też pomysł brytyjskich badaczy z Loughborough University na system klimatyzacji niewymagający używania klimatyzatora. Zamiast niego naukowcy proponują specjalne płytki sufitowe, które działają na zasadzie konwekcji, czyli unoszenia się ciepła ku górze. Z powietrza w pomieszczeniu wychwytują wilgoć, która natychmiast je schładza. – Do schłodzenia pokoju o powierzchni 100 metrów kw. potrzeba zaledwie dwóch centymetrów sześc. wody na sekundę – tłumaczy dr Harry Salt, wynalazca.

Kolejnym nagrodzonym urządzeniem może się pochwalić brytyjsko-nowozelandzka firma Carbonscape, producent maszyny przetwarzającej biomasę na węgiel drzewny, który można bezpiecznie składować pod ziemią lub wykorzystać jako nawóz. Urządzenie o nazwie Black Phantom jest „jedną wielką mikrofalówką” – deklarują jego twórcy.

Wyróżnienie w konkursie przypadło też w udziale kołpakom zmniejszającym zużycie paliwa w ciężarówkach o blisko 2 proc. Montowane na kołach ultralekkie osłony Deflecktor mają zmniejszać opór powietrza i dzięki temu ograniczyć turbulencje wytwarzane podczas jazdy.