A teraz zamieńmy się ciałami

W wirtualnej rzeczywistości. Eksperyment szwedzkich badaczy pozwala ludziom oderwać się od własnego ciała

Aktualizacja: 04.12.2008 00:33 Publikacja: 03.12.2008 19:26

Wirtualna rzeczywistość sprawiła, że badani mieli ciało manekina

Wirtualna rzeczywistość sprawiła, że badani mieli ciało manekina

Foto: AP

Czy można spojrzeć na siebie oczami innych? "Wyjść z siebie i stanąć obok"? A może uścisnąć samemu sobie dłoń czy też zobaczyć, jak ktoś wbija nam nóż prosto w brzuch? Co moglibyśmy wtedy poczuć – zastanawiali się naukowcy z renomowanego Karolinska Institutet.

– Interesowały nas klasyczne kwestie, którymi od stuleci zajmują się także psychologia i filozofia: dlaczego czujemy, że ja to moje ciało – wyjaśnia Henrik Ehrsson kierujący zespołem. – Aby zbadać to naukowo, musieliśmy oszukać percepcję.

Zabrano się do tego, zakładając kamery wideo na głowy plastikowych manekinów. Okulary z ekranami, na których wyświetlano obraz z kamer, wdziali uczestnicy eksperymentu. W testach wzięło udział 87 ochotników. Wyniki opisuje "PLoS One".

Pierwsza faza eksperymentu miała przyzwyczaić uczestników do świadomości, że znajdują się "poza ciałem". Kamery na głowie manekina skierowane były w dół, na brzuch, i tak samo mieli skierować swoje gogle badani. Naukowcy dotykali flamastrem brzucha zarówno człowieka, jak i manekina. Celem tej części testu było oszukanie zmysłów ludzi – czuli dotyk na własnym ciele, jednak widzieli ciało manekina.

Kolejny etap był trudniejszy – naukowcy... przesuwali nóż po plastikowym ciele, co ok. 70 – 80 proc. badanych odczuwało jako bezpośredni atak. W porównaniu z tym ostatnia faza eksperymentu była przyjemna. Badanych podzielono na pary, a każdy dostał kamery na głowę. Jednak okulary z wyświetlaczami otrzymywał partner. W ten sposób stworzono iluzję uścisku dłoni z samym sobą.

Najważniejszy wynik tych badań to stwierdzenie, że w takich warunkach ludzie gotowi są postrzegać ciało innego człowieka jako własne. I nie ma znaczenia płeć, wiek, a nawet fakt, że ciało to należy do manekina.

"Te badania mają fundamentalne znaczenie, ponieważ wskazują, że to procesy percepcji sprawiają, iż identyfikujemy się z własnym ciałem" – uważają Szwedzi. Ehrsson sądzi, że takie techniki znajdą zastosowanie m.in. w grach wideo podobnych do "Second Life".

Czy można spojrzeć na siebie oczami innych? "Wyjść z siebie i stanąć obok"? A może uścisnąć samemu sobie dłoń czy też zobaczyć, jak ktoś wbija nam nóż prosto w brzuch? Co moglibyśmy wtedy poczuć – zastanawiali się naukowcy z renomowanego Karolinska Institutet.

– Interesowały nas klasyczne kwestie, którymi od stuleci zajmują się także psychologia i filozofia: dlaczego czujemy, że ja to moje ciało – wyjaśnia Henrik Ehrsson kierujący zespołem. – Aby zbadać to naukowo, musieliśmy oszukać percepcję.

Nauka
Alkohol, nikotyna, narkotyki wyzwaniem dla zdrowia publicznego. Między wolnością a reglamentacją
Nauka
Naukowcy testują nowy sposób walki z superbakteriami. Skład tabletek może zaskoczyć
Materiał Partnera
Wielkie nieobecne. Kobiety we władzach spółek
Materiał Partnera
Oszukują i rozdają nagrody. Tego (na pewno!) nie wiesz o storczykach
Materiał Promocyjny
Bank Pekao nagrodzony w konkursie The Drum Awards for Marketing EMEA za działania w Fortnite
Materiał Partnera
Motory molekularne. Tak naukowcy uczą nanocząsteczki kręcić się na zawołanie