Antykoncepcyjny użytek z genetycznego defektu

Odnalezienie specyficznej zmiany w DNA może dać początek pigułce hamującej męską płodność — zapowiadają uczeni

Aktualizacja: 05.04.2009 16:06 Publikacja: 05.04.2009 01:03

Antykoncepcyjny użytek z genetycznego defektu

Foto: Fotorzepa, Darek Golik

Aby mogło dojść do zapłodnienia plemniki muszą nie tylko znaleźć drogę do komórki jajowej, ale i odpowiednio się po niej poruszać. We właściwym momencie powinny zmienić wykonywanie symetrycznych drobnych ruchów na asymetryczne uderzenia swoich witek. W przeciwnym razie nie uda się im przejść przez osłonkę komórki, a w rezultacie nie dojdzie do poczęcia.

Proces, na który składa się ów wachlarz ruchów, nazywany jest hiperaktywacją plemników. Dwa lata temu naukowcy z bostońskiego z Harvard Medical School odkryli białko odpowiedzialne za ten mechanizm. A już dzisiaj inny zespół Amerykanów zapowiada, że można je wykorzystać w walce z niepłodnością. Ale nie tylko. Białko CATSPER1 — bo o nim mowa — jest naszym potencjalnym sprzymierzeńcem w stworzeniu pigułki antykoncepcyjnej dla mężczyzn — przekonują badacze.

[srodtytul]Niemoc krótszej wersji[/srodtytul]

Arsenał antykoncepcyjnych środków, z których dzisiaj mogą skorzystać panowie, jest oględnie mówiąc skromny. W grę wchodzi w zasadzie tylko użycie prezerwatywy bądź podwiązanie nasieniowodów. Od lat trwają więc poszukiwania trzeciej drogi — tabletki. Jak wynika z badań, odbywa się to przy aprobacie samych zainteresowanych. Większość mężczyzn byłaby skłonna używać podobnego środka, gdyby został wynaleziony — dowodzi ankieta autorstwa uczonych z brytyjskiego MRC Reproductive Biology Unit.

Odkrycie udało się przypadkiem. Amerykanie zbierali dane dotyczące populacji, w których często występują choroby będące skutkiem genetycznych mutacji. Interesowały ich zwłaszcza wrodzone przyczyny głuchoty. Tymczasem natrafili na inny, ciekawy trop. Badając grupę irańskich rodzin zauważyli, że członkowie dwóch z nich posiadają inną odmianę genu kodującego białko CATSPER1. Łączyło ich coś jeszcze: niepłodność.

Nasienie mężczyzn, u których ją stwierdzono, zostało przebadane z użyciem standardowych metod analitycznych. Okazało się, że oprócz specyficznej wersji CATSPER1 nie znaleziono u nich innych, potencjalnych przyczyn niemożności spłodzenia dziecka. Przy czym, jedna z mutacji była równoznaczna z obecnością krótszej wersji interesującego uczonych białka, podczas gdy inna oznaczała po prostu jego brak. Żadna z nich nie została znaleziona wśród reszty prawie 600 przebadanych Irańczyków.

[srodtytul]Przeciwciała zastąpią prezerwatywę?[/srodtytul]

Przeprowadzone już wcześniej testy na myszach dowiodły, że mutacje w obrębie CATSPER1 mogą skutkować niepłodnością. Wiąże się to z uszkodzeniem mechanizmu hiperaktywacji plemników.

- Obecność specyficznej wersji CATSPER1 może być równoznaczna z niepłodnością bezobjawową u mężczyzn — podsumowuje dr Michael Hildebrand, autor badania. — Wierzę, że wiedza na ten temat pomoże nam w stworzeniu nowych terapii. Polegałaby one na zmianie ekspresji wadliwego genu bądź jego białka.

Ale istnieje też możliwość wykorzystania tego odkrycia w dokładnie odwrotnym celu. Na czym miałoby to polegać? Na stworzeniu przeciwciał, które przyczepiając się do CATSPER1 blokowałyby jego prawidłową funkcję. To z kolei upośledzałoby plemniki, które nie byłyby zdolne zapłodnić komórki jajowej.

[srodtytul]Co na to kobiety[/srodtytul]

Naukowe autorytety podkreślają, że zanim pomysł zostanie wcielony w życie, należy wykonać całą masę bardziej szczegółowych badań. Przede wszystkim sprawdzić skuteczność i bezpieczeństwo zablokowania ekspresji CATSPER1. Dla osób, które zabezpieczają się przez niepożądaną ciążą, istotną cechą dobrego środka antykoncepcyjnego jest również szybka odwracalność jego działania.

- Udowodnienie, że podobnie, jak u myszy, tak i u człowieka dochodzi do zmian w tym genie, może tłumaczyć, dlaczego niektórzy mężczyźni nie są w stanie naturalnie spłodzić dziecka, choć wydaje się, że ich nasienie ma prawidłowe parametry — tłumaczy dr Allan Pacey, androlog z University of Sheffield. Gdyby uczonym udało się zastosować ten pomysł w praktyce, oznaczałoby to prawdziwą rewolucję w dziedzinie antykoncepcji.

Pytanie, co na to kobiety. Jeszcze kilka lat temu deklarowały w badaniach, że nie powierzą swojej płodności zawodnej męskiej pamięci. Pytanie, czy nie zmienią zdania, kiedy podobna możliwość stanie się realna.

Aby mogło dojść do zapłodnienia plemniki muszą nie tylko znaleźć drogę do komórki jajowej, ale i odpowiednio się po niej poruszać. We właściwym momencie powinny zmienić wykonywanie symetrycznych drobnych ruchów na asymetryczne uderzenia swoich witek. W przeciwnym razie nie uda się im przejść przez osłonkę komórki, a w rezultacie nie dojdzie do poczęcia.

Proces, na który składa się ów wachlarz ruchów, nazywany jest hiperaktywacją plemników. Dwa lata temu naukowcy z bostońskiego z Harvard Medical School odkryli białko odpowiedzialne za ten mechanizm. A już dzisiaj inny zespół Amerykanów zapowiada, że można je wykorzystać w walce z niepłodnością. Ale nie tylko. Białko CATSPER1 — bo o nim mowa — jest naszym potencjalnym sprzymierzeńcem w stworzeniu pigułki antykoncepcyjnej dla mężczyzn — przekonują badacze.

Pozostało 80% artykułu
Nauka
Najkrótszy dzień i najdłuższa noc w 2024 roku. Kiedy wypada przesilenie zimowe?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
Pełnia Księżyca w grudniu. Zimny Księżyc będzie wyjątkowy, bo trwa wielkie przesilenie księżycowe
Nauka
W organizmach delfinów znaleziono uzależniający fentanyl
Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku