Architektura wirusa HIV

Odkrycie specjalistów z Uniwersytetu Karoliny Północnej w Chapel Hill ma pomóc w ustaleniu, jak to się dzieje, że HIV z taką łatwością wnika do ludzkiego organizmu i naszych komórek. W przyszłości umożliwi opracowanie nowych leków blokujących HIV lub zapobiegających rozwojowi choroby. Doniesienie zespołu prof. Kevina Weeksa o rozszyfrowaniu struktury RNA, w której zapisany jest cały kod wirusa, to najważniejsza informacja w dzisiejszym wydaniu magazynu naukowego „Nature”.

[srodtytul]Pogięty kod[/srodtytul]

Wirus nabytego zespołu niedoboru odporności – bo tak brzmi pełna polska nazwa HIV – całą informację genetyczną przenosi w nici RNA (a nie w spirali DNA). Podobnie sprawa wygląda w przypadku innych wirusów groźnych dla człowieka – m.in. grypy, zapalenia wątroby typu C czy wywołujących niektóre nowotwory. Informacja w RNA (kwasie rybonukleinowym) po wniknięciu wirusów do komórki człowieka jest przepisywana na DNA. Wirusy, w tym również HIV, niosą ze sobą odpowiednie oprzyrządowanie w postaci enzymów umożliwiających takie manipulacje genetyczne. To pozwala na produkowanie w zaatakowanej komórce białek potrzebnych do składania nowych wirusów.

Ale – jak podkreślają w najnowszym „Nature” naukowcy z Uniwersytetu Karoliny Północnej – część informacji potrzebnych do budowy białek jest „zapisanych” w przestrzennej budowie RNA. – Ta struktura RNA wirusów nabytego niedoboru odporności niemal na pewno odgrywa rolę w ekspresji kodu genetycznego. Rolę wcześniej niedocenianą – mówi prof. Kevin Weeks. – Zaczynamy też rozumieć, jakich sztuczek używa genom, aby wirusy uniknęły wykrycia przez organizm nosiciela.

[wyimek]Mimo że wirus HIV należy do najlepiej poznanych, wciąż wiemy o nim stosunkowo niewiele[/wyimek]

Wszystkie dotychczasowe badania przestrzennej struktury RNA wirusów HIV obejmowały jedynie jej niewielkie części. Tymczasem to RNA jest dość obszerne – obejmuje dwie takie same nici, z których każda zawiera prawie 10 tys. nukleotydów – podstawowych cegiełek tworzących genetyczny zapis.

„To jak widok z lotu ptaka, przedstawiający całą strukturę genomu wirusa, ujawniający ciekawe motywy w zaskakujących miejscach” – pisze w komentarzu do artykułu biochemików Hashim Al-Hashimi z Uniwersytetu Michigan. Jego zdaniem zagięcia, pętle i rozgałęzienia kierują kolejnymi etapami namnażania się wirusa HIV.

[srodtytul]Wciąż wiemy za mało[/srodtytul]

Jak można w praktyce wykorzystać tę nową wiedzę o wirusie HIV? Według mikrobiologa prof. Rona Swanstroma, który również brał udział w pracach nad badaniem wirusowej struktury RNA, trzeba teraz ustalić, które jej fragmenty są ważne dla cyklu namnażania się HIV.

– Jednym z pomysłów jest zmiana części tej sekwencji i sprawdzenie, czy wirus to poczuje – tłumaczy prof. Swanstrom. – Jeśli taka mutacja sprawi, że wirusy przestaną szybko się namnażać, to będzie znaczyło, iż mutacja dotyczyła czegoś ważnego.

[srodtytul]Przełom pilnie potrzebny[/srodtytul]