Badanie stanu świadomości pacjentów w stanie wegetatywnym

Sygnały mózgu, które wskazują na świadomość nawet wtedy, gdy ludzie wydają się nieświadomi, odkryli naukowcy brytyjscy - pisze Krzysztof Urbański.

Aktualizacja: 21.10.2014 10:08 Publikacja: 21.10.2014 10:05

Z lewej strony i w środku pacjenci w stanie wegetatywnym. Ten w środku odpowiedział na „test tenisa”

Z lewej strony i w środku pacjenci w stanie wegetatywnym. Ten w środku odpowiedział na „test tenisa”. Z prawej obraz zdrowego mózgu

Foto: materiały prasowe

Lekarzom potrzebny był test  świadomości ludzi z ciężkim uszkodzeniem mózgu będących w stanie wegetatywnym (przytomnych, ale pozbawionych świadomości).

Zespół naukowców z Uniwersytetu Cambridge i rządowej agencji Medical Research Council badał pacjentów w stanie wegetatywnym za pomocą elektroencefalografu (EEG), a do interpretacji wyników zastosował matematyczną teorię grafów. Pozwoliło to na sporządzenie obrazu „sieci" aktywności mózgu. W ten sposób przebadanych zostało 32 pacjentów. Następnie, dla porównania, tą samą metodą zbadani zostali zdrowi. Wnioski opublikowane zostały na łamach magazynu „PLoS Computational Biology".

Różnice w obrazie graficznym między chorymi zupełnie bez świadomości a tymi, u których naukowcy podejrzewali jakiś kontakt z otaczającym światem, były wyraźne i dawały się zinterpretować.

– Zrozumienie, w jaki sposób świadomość wynika z interakcji pomiędzy obszarami mózgu, jest trudnym do uchwycenia, ale fascynującym problemem naukowym. Ale dla pacjentów i ich rodzin to o wiele więcej niż problem akademicki, nabiera realnego znaczenia – powiedział dr Srivas Chennu z Uniwersytetu Cambridge. – Nasze badania mogą pomóc w identyfikacji pacjentów, którzy mogą być świadomi, mimo że nie potrafią komunikować się z otoczeniem.

Badacze od dawna podejrzewali, że niektórzy pacjenci w stanie wegetatywnym mają jednak kontakt z otoczeniem. Prosili takich pacjentów, aby wyobrazili sobie grę w tenisa, i skanowali ich  mózg za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI). U niektórych zarejestrowali aktywność w korze przedruchowej – obszarze mózgu, który odpowiada za poruszanie się.

Nowe odkrycie  badaczy z Cambridge pomogło naukowcom opracować stosunkowo prosty sposób na określenie, którzy pacjenci mogą mieć świadomość w stanie określonym jako wegetatywny. Choć „test tenisowy" daje mocne dowody, nie zawsze jest możliwe  skorzystanie  z fMRI. Badacze z Cambridge uważają, że najlepsza będzie kombinacja obu testów.

– Nasz test może pomóc w ocenie klinicznej pacjentów – dodał dr Tristan Bekinschtein z Medical Research Council. – Jeżeli wykres pacjenta będzie w miarę regularny, to zapewne oznacza to, iż jest on świadomy. Ale jeśli ten wykres będzie poszarpany, należy wnioskować, że jest mało prawdopodobne, iż pacjent wykaże jakiekolwiek oznaki świadomości.

Krzysztof Urbański

Lekarzom potrzebny był test  świadomości ludzi z ciężkim uszkodzeniem mózgu będących w stanie wegetatywnym (przytomnych, ale pozbawionych świadomości).

Zespół naukowców z Uniwersytetu Cambridge i rządowej agencji Medical Research Council badał pacjentów w stanie wegetatywnym za pomocą elektroencefalografu (EEG), a do interpretacji wyników zastosował matematyczną teorię grafów. Pozwoliło to na sporządzenie obrazu „sieci" aktywności mózgu. W ten sposób przebadanych zostało 32 pacjentów. Następnie, dla porównania, tą samą metodą zbadani zostali zdrowi. Wnioski opublikowane zostały na łamach magazynu „PLoS Computational Biology".

Nauka
Dlaczego koty są rude? Naukowcy w końcu rozwiązali zagadkę DNA
Materiał Partnera
Czy jest pan/pani za…? Oto, jak sposób zadawania pytań wpływa na odpowiedzi
Materiał Partnera
Wzór na sprawiedliwość. Jak matematyka może usprawnić budżet obywatelski?
Nauka
Naukowcy zaobserwowali „piractwo lodowe” na Antarktydzie. Zachodzi szybciej, niż sądzono
Nauka
Przełomowe odkrycie naukowców dotyczące szpaków. Podważa wcześniejsze twierdzenia