Wkraczamy w nowy okres geologiczny wywołany przez ludzi

Zaledwie 11 700 lat temu skończyła się epoka lodowa, plejstocen, a zaczął holocen. A tymczasem już doszło, niepostrzeżenie, do kolejnej zmiany:

– Nadszedł moment, w którym człowiek stał się głównym czynnikiem kształtującym planetę. W sposób decydujący wpływa na wygląd powierzchni Ziemi, skład atmosfery, globalną temperaturę, florę i faunę lądową i morską. Dlatego od 200 lat żyjemy w nowym okresie geologicznym – antropocenie – uważa francuski pionier klimatologii i glacjologii prof. Claude Lorius.

[srodtytul]Technosfera[/srodtytul]

XIX stulecie nazwano wiekiem pary, elektryczności i kolei. XX wiek otrzymał miano stulecia atomu i plastiku. XXI stulecie zdominował żywiołowy, niepohamowany rozwój elektroniki. Określenia te są prawdziwe, ale nie trafiają w sedno problemu, bowiem są to nazwy odnoszące się tylko do poszczególnych objawów ogólnego procesu.

Rozwój życia w wodach, potem na lądach doprowadził do powstania gatunku Homo sapiens. Z kolei gatunek ten ukształtował zupełnie nową powłokę planety. Tradycyjny tercet ziemskiej biosfery – atmosfera, litosfera, hydrosfera, czyli powietrze, skały, woda – został przemieniony na technosferę. Ludzka działalność okazała się potężnym czynnikiem geologicznym.

Krajobraz ziemski zaczął się przekształcać pod wpływem ludzkiej aktywności około

[wyimek]Ludzka aktywność okazała się potężnym czynnikiem geologicznym[/wyimek]

10 tys. lat temu, gdy pojawiło się rolnictwo. Od tego momentu flora i fauna zaczęły się stawać w coraz większym stopniu technogeniczne. Pojawiły się struktury niewystępujące w przyrodzie w sposób naturalny, takie jak stałe osady, miasta, drogi, mosty, akwedukty itp. Nowa powłoka kuli ziemskiej, technosfera – nabierała kształtu.

[srodtytul]Za króla Ćwieczka[/srodtytul]

Za sprawą człowieka powstały nowe skały – beton, makadam, asfalt, stopy metali i połączenia pierwiastków niewystępujące w przyrodzie. – Jeśli nawet gdzieś w głębinie oceanu trwa jeszcze era paleozoiczna, to na powierzchni planety powstała już technosfera. To ona wyznacza dalsze koleje życia na ziemi, krajobrazy, a nawet przyszłe dzieje głębin oceanicznych – podkreśla prof. Aleksander Bałandin z Rosyjskiej Akademii Nauk.

Czy to dobrze, czy źle? – Od pół wieku obserwuję zmiany zachodzące na Ziemi i muszę niestety powiedzieć, że jestem pesymistą, gdy widzę globalną nieporadność, jak ludzkość nie potrafi się zorganizować w obliczu alarmujących sygnałów każdego roku dostarczanych przez świat nauki – powiedział prof. Claude Lorius.