Stomatologia elektroniczna

Już wkrótce czujnik w jamie ustnej rozpozna, kiedy człowiek je, pije, pali lub kaszle – zapowiadają naukowcy.

Publikacja: 14.08.2013 02:00

Stomatologia elektroniczna

Foto: 123RF

Diagnoza z zęba będzie możliwa dzięki implantowi, nad jakim pracują badacze z Narodowego Uniwersytetu Tajwańskiego. Powiadomi on dentystę, czy jego pacjent podjada słodycze i czy należycie szczotkuje zęby. Nad prototypem takiego inteligentnego zęba pracuje Department of Computer Science and Information Engineering, zespołem kieruje dr Hao-hua Chu.

Nie do ukrycia

Implant ma wymiary 10 x 4,5 mm. Wyposażony jest w odpowiednie czujniki i system przekazywania informacji do komputera w gabinecie stomatologicznym (w przyszłości do smartfona). Lekarz bez wypytywania pacjenta będzie o nim wiedział to, co jest mu niezbędne w terapii czy profilaktyce.

Prototyp testowany był dotychczas na ośmiu ochotnikach. Jest on w stanie rozpoznawać cztery rodzaje aktywności jamy ustnej z 94 -procentową pewnością: rozpoznaje czynność jedzenia, picia, kasłania i żucia gumy. Ochotnicy czytali również na głos oraz intensywnie oddychali po wysiłku, ale tych dwóch ostatnich czynności ząb nie rozpoznawał. Inteligentny ząb jest prawie nieomylny, ponieważ wbudowany w niego sensor ruchu rozróżnia odmienne pozycje, w jakich znajduje się ząb w trakcie jedzenia, picia czy żucia.

– Na razie prototyp jest jeszcze dość toporny, ale i tak nie da się zwieść i w zasadzie wie, co robią usta – mówi dr Hao-hua Chu.

Do jego konstrukcji wykorzystano żywice syntetyczne stosowane w stomatologii. Czujniki połączone są bardzo cienkimi przewodami – jeden czujnik rejestruje jedną czynność. Jednak naukowcy już tworzą kolejną wersję, w której nie będzie przewodów, transmisja danych będzie się odbywać dzięki Bluetooth – technologii bezprzewodowej komunikacji krótkiego zasięgu, wykorzystywanej dotychczas między innymi do połączeń między urządzeniami elektronicznymi takimi jak klawiatura, laptop, telefon komórkowy itp.

Twój dentysta wie o tobie wszystko

Nieomylny dietetyk

– W przyszłości zamierzamy posłużyć się także innymi rodzajami czujników. Na przykład, za pomocą mikrofonu moglibyśmy analizować dźwięk powstający przy gryzieniu, aby określać rodzaj spożywanego pokarmu. A za pomocą kamery lub nawet prostego miniaturowego aparatu fotograficznego bylibyśmy w stanie określać kolor pożywienia, choćby herbaty czy kawy, co w stomatologii ma duże znaczenie – wyjaśnia Hao-hua Chu.

Naukowcy tajwańscy zamierzają stworzyć doskonalszą wersję zęba, która będzie kojarzyła dane uzyskane przez czujniki – z kontekstem środowiskowym, czyli danymi pochodzącymi z otoczenia pacjenta.

Badacze mówią także o dietetycznym zastosowaniu zęba, dzięki niemu będzie wiadomo, kiedy, co, jak często i z jaką szybkością (czyli zachłannością) zjada dany człowiek. Dietetyk lub lekarz będzie w stanie śledzić jadłospis swego pacjenta, dane o nim otrzyma na swój smartfon. Jest to o tyle istotne, że wiele chorób można zdiagnozować właśnie przez badanie jamy ustnej.

Zanim wynalazek zostanie rozpowszechniony, musi jeszcze przejść testy kliniczne. Naukowcy z Narodowego Uniwersytetu Tajwańskiego jeszcze nie zbadali, czy i jaki wpływ na funkcjonowanie jamy ustnej może wywierać inteligentny ząb w obecnej postaci, a tym bardziej wtedy, gdy zostanie w nim zastosowana łączność bezprzewodowa.

E- pielęgniarz przypilnuje pacjenta

Na pomysł inteligentnego zęba, ale o innym zastosowaniu wpadli również naukowcy niemieccy z Fraunhofer-Gesellschaft Institut. Prace nad tym projektem o nazwie Intellidrug w części finansowała Komisja Europejska.

Skonstruowany przez niemieckich naukowców ząb jest automatycznym dozownikiem leków. Może być wstawiany w protezę lub występować samodzielnie jako implant między zębami trzonowymi. Przydatny jest w przypadku osób przewlekle chorych i nie w pełni sprawnych umysłowo, którym z trudem przychodzi pamiętanie o godzinach i porządku przyjmowania leków.

Umieszczany w dozującym zębie specyfik rozpuszcza się w ślinie, bez wiedzy pacjenta. Mechanizm czasowy w odpowiednich momentach otwiera zaworek, dzięki czemu poziom leku w organizmie jest cały czas odpowiedni. Dawka leku może być precyzyjnie dobierana w zależności od płci i wieku chorego. Dwa czujniki regulują poziom leku w zębie i dawkowanie.

Nie wiadomo, czy elektroniczne zęby sprawdzą się w praktyce. Ale szanse są, zwłaszcza do identyfikowania potencjalnych problemów zdrowotnych.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora k.kowalski@rp.pl

Twój dentysta wie o tobie wszystko

Diagnoza z zęba będzie możliwa dzięki implantowi, nad jakim pracują badacze z Narodowego Uniwersytetu Tajwańskiego. Powiadomi on dentystę, czy jego pacjent podjada słodycze i czy należycie szczotkuje zęby. Nad prototypem takiego inteligentnego zęba pracuje Department of Computer Science and Information Engineering, zespołem kieruje dr Hao-hua Chu.

Nie do ukrycia

Pozostało jeszcze 92% artykułu
Materiał Partnera
Czy jest pan/pani za…? Oto, jak sposób zadawania pytań wpływa na odpowiedzi
Materiał Partnera
Wzór na sprawiedliwość. Jak matematyka może usprawnić budżet obywatelski?
Nauka
Naukowcy zaobserwowali „piractwo lodowe” na Antarktydzie. Zachodzi szybciej, niż sądzono
Nauka
Przełomowe odkrycie naukowców dotyczące szpaków. Podważa wcześniejsze twierdzenia
Materiał Promocyjny
Budujemy cyfrową tarczę bezpieczeństwa surowcowego