Pierwsi w profilaktyce raka piersi

– Jeżeli nowotwór jest wykryty wcześnie, może być nawet całkowicie uleczalny, a już na pewno leczenie może znacznie wydłużyć życie kobiety – uważa Katarzyna Maksimowicz, kierownik Wojewódzkiego Ośrodka Koordynującego Populacyjny Program Profilaktyki Raka Piersi przy Białostockim Centrum Onkologii. – Wiadomo też, że leczenie nowotworów jest bardzo drogie. Lepiej więc im zapobiegać, niż je potem leczyć.

Wojewódzki Ośrodek Koordynujący za jeden z głównych celów postawił sobie profilaktykę raka piersi. Wyniki, jakie osiągnął przez ostatnie dwa lata, stawiają go w ogólnopolskiej czołówce.

– Podlaskie jest jednym z trzech najlepszych w Polsce województw, jeśli chodzi o zgłaszalność na badania mammograficzne – mówi Katarzyna Maksimowicz. – W 2008 roku jako jedyni w Polsce odnotowaliśmy wzrost liczby osób, które zgłosiły się na te badania, podczas gdy w innych województwach liczba ta spadła.

Do bezpłatnej mammografii uprawnione są panie między 50. a 69. rokiem życia, które w ciągu ostatnich 24 miesięcy nie przeszły takiego badania. To tej grupie wiekowej nowotwór zagraża najbardziej: występuje on najczęściej po menopauzie, a ryzyko zachorowania znacząco wzrasta po 50. roku życia. W ramach „Populacyjnego programu wczesnego wykrywania raka piersi”, finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia panie te mogą przychodzić na badania bez skierowania, jedynie z dowodem osobistym i dokumentem ubezpieczenia. Warunkiem dopuszczenia do mammografii jest wypełnienie tuż przed wizytą ankiety z danymi potrzebnymi do wprowadzenia do systemu, który monitoruje ten program.

[srodtytul]Objazdowe gabinety[/srodtytul]

W ubiegłym roku na badania profilaktyczne w województwie podlaskim zgłosiło się około 42 proc. spośród 134 tys. uprawnionych pań. To najlepszy wynik w Polsce.

– Dołożyliśmy wszelkich starań, by zachęcić kobiety do zgłaszania się na mammografię. Wykonujemy badania w terenie, tak aby panie miały do nich ciągły dostęp i nie musiały czekać w kolejkach. Organizujemy akcje informacyjne, szkolenia i konferencje dla lekarzy oraz osób zainteresowanych promocją zdrowia – opowiada Katarzyna Maksimowicz. – Mimo to zgłaszalność na te badania wciąż nie wygląda najlepiej. Do gabinetów przyszła mniej niż połowa zaproszonych kobiet. A gdzie reszta? Ten wynik trzeba cały czas poprawiać.

W jaki sposób? Najważniejszą inicjatywą jest wysyłanie w objazd po województwie tzw. mammobusów wyposażonych w mammografy, takie same jak w szpitalu. Po Podlasiu stale krążą dwa takie objazdowe gabinety, a trzeci, wypożyczany z Gdańska, od czasu do czasu dodatkowo wspiera akcję. Mammobusy docierają wszędzie tam, gdzie nie ma stacjonarnego mammografu. Przyjeżdżają do niewielkich miejscowości, do niektórych nawet kilka razy w miesiącu, niekiedy pozostają w jednym miejscu przez kilka dni. Aby się przebadać, wystarczy po prostu przyjść do takiego gabinetu. Całe badanie trwa ok. 10 – 15 minut.

– Robimy wszystko, żeby mammobusy nie stały puste

– mówi Katarzyna Maksimowicz. – Szeroko informujemy mieszkańców o tych badaniach, do akcji włączamy nawet parafie, które w ogłoszeniach przekazują terminy postojów mammobusów. Ważną rolę odgrywają tu lekarze rodzinni, którzy powinni informować o tych badaniach rutynowo, dlatego organizujemy dla nich szkolenia w tym zakresie.

[srodtytul]Prezenty na Dzień Kobiet[/srodtytul]

Wojewódzki Ośrodek Koordynujący zaangażował do tej akcji również pielęgniarki środowiskowe z Kolna i Grajewa, które do swoich podopiecznych zanosiły zaproszenia na bezpłatne badania profilaktyczne. Efekt był taki, że w tych dwóch powiatach zgłaszalność na mammografię wzrosła o 100 proc.

Ośrodek dociera do pacjentów wszelkimi możliwymi kanałami, m.in. poprzez masowe imprezy organizowane w Białymstoku i niektórych miastach powiatowych. Dotychczas największą z nich był tegoroczny Dzień Kobiet – Dzień Zdrowia i Urody, w ramach którego 8 marca br. w centrum handlowym Galeria Biała w Białymstoku informowano panie o programach profilaktycznych. Przy okazji wykonywano bezpłatne badania mammograficzne, badania poziomu cukru we krwi, cholesterolu i ciśnienia. Panie mogły również skorzystać m.in. z zabiegów pielęgnacyjnych i porad kosmetycznych.

Jedną z akcji zainicjowanych przez ośrodek był zeszłoroczny marsz zdrowotny pod hasłem „Rak to nie wyrok”.

– Był on skierowany do osób cierpiących na nowotwory i ich rodzin. Chodziło nam o to, żeby pokazać, że ludzie cierpiący na raka mogą żyć z tą chorobą. Trzeba wreszcie zerwać z mitem, że diagnoza „nowotwór” oznacza wyrok śmierci – podkreśla Katarzyna Maksimowicz.

Z tym przekonaniem trzeba walczyć, bo ono zniechęca kobiety do zgłaszania się na badania profilaktyczne i kontrolne. Natomiast wcześnie podjęte leczenie daje szansę nie tylko na powstrzymanie choroby, ale i ocalenie kobiecości. Obecnie coraz częściej wykonuje się zabiegi operacyjne bez konieczności mastektomii, czyli amputacji piersi.

Co więcej, wykrycie podczas badania zmiany o charakterze guza wcale nie musi oznaczać raka. Spośród wszystkich guzków wykrywanych w piersi tylko około 10 proc. okazuje się nowotworami złośliwymi.

Nowotwory Styl Życia

Pozostało 88% artykułu