Rada Lekarska nie może zakazać homeopatii

Czy leki homeopatyczne znikną z aptek? Eksperci z branży farmaceutycznej podważają uprawnienia samorządu lekarskiego do oceny tych specyfików

Publikacja: 20.03.2009 06:46

Rada Lekarska nie może zakazać homeopatii

Foto: Fotorzepa, Radek Pasterski RP Radek Pasterski

Nie ustaje burza, jaką kilka miesięcy temu wywołało stanowisko Naczelnej Rady Lekarskiej (NRL) w sprawie stosowania homeopatii i pokrewnych metod przez lekarzy i dentystów oraz organizowania szkoleń w tych dziedzinach.

„Stale rośnie liczba dowodów oraz przekonanie medycznych środowisk naukowych, że homeopatię należy zaliczać do nienaukowych metod tzw. medycyny alternatywnej, która proponuje stosowanie bezwartościowych produktów o niezweryfikowanym naukowo działaniu” – napisali wtedy prezes NRL Konstanty Radziwiłł i jej sekretarz Mariusz Janikowski. Argumenty te podtrzymali w lutowej uchwale, która jest odpowiedzią na prośbę Ministerstwa Zdrowia, aby wycofać się z radykalnych osądów homeopatii. Dyskusja przenosi się teraz na obszar prawa. NRL postuluje bowiem zmianę prawa farmaceutycznego i zablokowanie rejestracji leków homeopatycznych na obecnych zasadach.

[srodtytul]Krytykują lekarzy[/srodtytul]

Na zlecenie Polskiego Towarzystwa Homeopatii Klinicznej prof. Leszek Kubicki sporządził opinię prawną, z której wynika, że samorząd lekarski w ogóle nie ma kompetencji, aby wiążąco wypowiadać się o homeopatii. Kubicki podkreśla, że wydając swoje stanowiska, NRL uznała, że jest kompetentna w zakresie konkretyzowania podstawowych standardów wykonywania zawodu lekarza ujętych w art. 4 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=278085]ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (DzU z 2008 r. nr 136, poz. 857 ze zm.)[/link]. – Do przypisanej sobie kompetencji rada nie powołała jednak żadnej podstawy prawnej. Wynika to zapewne z faktu, że taka podstawa prawna w polskim systemie prawnym nie istnieje – podkreśla prof. Kubicki w swojej opinii. Wskazuje zwłaszcza, że NRL nie może w żadnej formie określać wskazań aktualnej wiedzy medycznej.

[wyimek]Aptekarze nie mają możliwości odmowy sprzedaży specyfiku uznanego za lek[/wyimek]

Co więcej, z przepisów wynika, że lekarze mogą ordynować pacjentom leki i wyroby medyczne, które są dopuszczone do obrotu w Polsce. Dlatego prof. Kubicki uważa, że lekarze polecający leki homeopatyczne działają zgodnie z prawem i nie naruszają przez to kodeksu etyki lekarskiej. Kodeks ten zabrania lekarzom posługiwania się metodami uznanymi przez naukę za szkodliwe, bezwartościowe lub takimi, które nie są naukowo zweryfikowane. Prezes Izby Gospodarczej Farmacja Polska Irena Rej w liście do Naczelnej Rady Aptekarskiej wprost zarzuca, że postępowanie osób reprezentujących samorząd lekarski jest bezprawne i nieetyczne.

[srodtytul]Rejestracja leków[/srodtytul]

– Przepisy zawierają wiele wyjątków obejmujących leki homeopatyczne. Czasem łatwiej je dopuścić do obrotu niż inne produkty lecznicze – mówi Ewa Rutkowska, adwokat zajmujący się prawem farmaceutycznym w kancelarii Lovells.

Przykładem jest art. 21 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=262765]prawa farmaceutycznego (DzU z 2008 r. nr 45, poz. 271 ze zm.)[/link]. Niektóre leki homeopatyczne podlegają uproszczonej procedurze dopuszczenia do obrotu. Chodzi o te, które w oznakowaniu i ulotce nie zawierają wskazań dotyczących używania, a także są na tyle rozcieńczone, by gwarantować bezpieczeństwo stosowania. Takie produkty homeopatyczne nie wymagają też dowodów skuteczności terapeutycznej. Procedury te wiążą Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

[srodtytul]Kupowanie w aptekach[/srodtytul]

Sprawą zainteresowani są także aptekarze.

– Apteki mają leki homeopatyczne w ofercie, bo są urzędowo zarejestrowane i dopuszczone do obrotu. Aptekarze nie mogą odmówić sprzedaży specyfiku uznanego za lek – argumentuje Zbigniew Solarz, rzecznik łódzkiej Izby Aptekarskiej. Podkreśla, że za stosowanie, ordynowanie i włączenie konkretnego leku do terapii odpowiada lekarz. To bowiem medycy decydują o celowości i stosowności danego leku.

[ramka][b]Zasady handlu lekami w aptekach[/b]

- Leki homeopatyczne są sprzedawane w Polsce jedynie jako OTC (bez recepty), co oznacza, że handel nimi jest dozwolony również w zarejestrowanych aptekach internetowych. Nie ma ich zaś wśród leków refundowanych, których listy publikuje co kilka miesięcy Ministerstwo Zdrowia.

- Ponieważ leki homeopatyczne podlegają oficjalnemu dopuszczaniu do obrotu, farmaceuci muszą je posiadać na składzie, choćby osobiście byli wobec nich sceptyczni. Wynika to z art. 95 prawa farmaceutycznego. Apteki ogólnodostępne muszą dysponować całym asortymentem leków (i to w odpowiednich ilościach) niezbędnym dla okolicznych mieszkańców.

- Gdy apteka nie dysponuje danym lekiem, trzeba zapewnić jego nabycie w tej aptece w terminie uzgodnionym z pacjentem[/ramka]

Nie ustaje burza, jaką kilka miesięcy temu wywołało stanowisko Naczelnej Rady Lekarskiej (NRL) w sprawie stosowania homeopatii i pokrewnych metod przez lekarzy i dentystów oraz organizowania szkoleń w tych dziedzinach.

„Stale rośnie liczba dowodów oraz przekonanie medycznych środowisk naukowych, że homeopatię należy zaliczać do nienaukowych metod tzw. medycyny alternatywnej, która proponuje stosowanie bezwartościowych produktów o niezweryfikowanym naukowo działaniu” – napisali wtedy prezes NRL Konstanty Radziwiłł i jej sekretarz Mariusz Janikowski. Argumenty te podtrzymali w lutowej uchwale, która jest odpowiedzią na prośbę Ministerstwa Zdrowia, aby wycofać się z radykalnych osądów homeopatii. Dyskusja przenosi się teraz na obszar prawa. NRL postuluje bowiem zmianę prawa farmaceutycznego i zablokowanie rejestracji leków homeopatycznych na obecnych zasadach.

Pozostało jeszcze 82% artykułu
Kultura
Noc Muzeów 2025. W Krakowie już w piątek, w innych miastach tradycyjnie w sobotę
Kultura
„Nie pytaj o Polskę": wystawa o polskiej mentalności inspirowana polskimi szlagierami
Kultura
Złote Lwy i nagrody Biennale Architektury w Wenecji
Kultura
Muzeum Polin: Powojenne traumy i dylematy ocalałych z Zagłady
Kultura
Jeff Koons, Niki de Saint Phalle, Modigliani na TOP CHARITY Art w Wilanowie