Jak zasłonić tę pustkę na torsie

– Krawat to włoska cywilizacja – powiedział profesor Giulio Molisani, dyrektor Włoskiego Instytutu Kultury, otwierając wystawę „Nodi Italiani” („Węzły włoskie”). – Wprawdzie wymyślili go Chorwaci, a jednak, gdy mówimy krawat, myślimy o Włoszech – uzupełnił kurator Luciano Calosso (w granatowym krawacie w drobny wzorek). – Z krawatem jest podobnie jak z kawą – dodał. – U nas nie rośnie ani jedno ziarnko, a jednak włoskie espresso i cappuccino są najsłynniejsze na świecie.

– Po co właściwie jest krawat? – zastanawiał się dalej pan Molisani (na konferencji bez krawata, po południu w krawacie w ukośne paski). – Po to, żeby zasłonić tę nieprzyjemną pustkę, która tworzy się na torsie mężczyzny, poniżej szyi.

[wyimek]Polski wkład w krawatologię to m.in. krawat na gumce z wizerunkiem baletnicy [/wyimek]

Wiązanie na szyi służyło już rzymskim wojskom. Po kolorze rozpoznawali wrogów na polu bitwy. Można się go dopatrzeć u chińskiego wojownika z terakoty z III wieku p.n.e. i na barokowych dworach. Na dobre krawat przyjął się w XIX wieku.

Na ekranie przed dziennikarzami przesuwały się zdjęcia z tamtych czasów. Dziewiętnastowieczni eleganci – słynny dandys Georges Brummel, poeta Charles Baudelaire, pisarz Oscar Wilde, kompozytor Giacomo Puccini, Ludvig van Beethoven, w fularze ciasno zawiązanym wokół szyi według wczesnodziewiętnastowiecznej mody. Musiało to być gorące i niewygodne, choć bez wątpienia szykowne.

[srodtytul]85 żeglarskich węzłów[/srodtytul]

Ludwikowi XIV tak spodobały się krawaty u najemnych wojsk chorwackich, że sprawił sobie własny. Pienisty kawałek brugijskiej koronki nazwalibyśmy dzisiaj raczej żabotem. Robi wrażenie w towarzystwie szamerowanego surdutu i płaszcza z prawdziwych gronostajów, ale noszenie tego musiało być męką. Stroje na wystawie uszyła rzymska pracownia Annamoda, specjalista dawnych kostiumów, która szyła do filmów Felliniego i de Siki.

Na wystawie można prześledzić ewolucję sposobów wiązania krawata. Orientalny, Plattsbury, Balthus, Hanover, Victoria, Nicky... to tylko niektóre z węzłów. Instrukcje przypominają te dla żeglarzy. Są tak skomplikowane, że powstała o tym książka „Sztuka wiązania krawata” H. Le Blanca, z 1828 roku.

Współcześni dandysi nie mają czasu na drobiazgowe studia. Większość wybiera węzeł najbardziej znany – windsorski, sporych rozmiarów i idealnie symetryczny. Jego twórcą jest Edward VIII, hrabia Windsoru. Wyższy stopień wtajemniczenia to muszka, którą dzisiaj mało kto potrafi zawiązać.

Badacze z Uniwersytetu Cambridge wykazali na modelach matematycznych, że krawat można zawiązać na 85 sposobów. Ciekawe, czy sprawdzili to doświadczalnie. Nie wiadomo także, czy Włochom znany jest polski wkład w krawatologię: nazwa zwis męski oraz popularny w latach 60. krawat na gumce z wizerunkiem baletnicy. Jej odpowiednikiem może być Marilyn Monroe na krawacie Valentini.

– Włoski krawat w Polsce oznacza sukces – powiedziała Domenica Brosio, dyrektorka Włoskiego Instytutu Handlu Zagranicznego. Żadnej marki nie wymieniła, ale domyślam się, że chodzi o takie jak Armani, Zegna, Fendi, Etro, Missoni, Versace. To najsłynniejsze krawaty z jedwabiu pochodzącego z okolic Como. Także z wełny, kaszmiru, lnu, harris tweedu. Pokazano także marki mniej komercyjne. Alberto Valentini, ma ekstrawagancki gust, zwany jest Salvadorem Dali wśród krawatów. Z kolei w pracowni Diana wszystko szyje się ręcznie.