Nie tylko polskie cierpienia

- „Nie zamierzamy tworzyć muzeum martyrologii narodu polskiego” – zakłada projekt mającego powstać w Gdańsku Muzeum II wojny światowej. "Rzeczpospolita" dotarła do zarysu koncepcji programowej placówki

Aktualizacja: 28.10.2008 07:27 Publikacja: 28.10.2008 05:38

Westerplatte może się stać częścią muzeum II wojny światowej. Na zdjęciu obchody 69. rocznicy wybuch

Westerplatte może się stać częścią muzeum II wojny światowej. Na zdjęciu obchody 69. rocznicy wybuchu wojny

Foto: Rzeczpospolita, Roman Bosiacki

Projekt przygotowali historycy i doradcy premiera Paweł Machcewicz i Piotr M. Majewski.

Dyskutowali już nad nim w Kancelarii Premiera 6 października m.in. Władysław Bartoszewski oraz historycy Andrzej Kunert i Tomasz Szarota. Jak ustaliła „Rz”, projekt został mocno skrytykowany. Nie podobało się zwłaszcza, że ekspozycja będzie przedstawiała cierpienia i walki Polaków na szerokim tle europejskim.

Autorzy koncepcji zakładają co prawda, że „wojenne losy Polski i Polaków zostaną w nim, co zrozumiałe, wyeksponowane”. Zastrzegli, że „nie może to jednak nastąpić kosztem umniejszania doświadczeń innych narodów – w tym także Niemców i Rosjan”.

Odżegnują się od pomysłu na kolejne miejsce upamiętniające polskie ofiary wojny i żołnierzy. „Nie zamierzamy tworzyć muzeum martyrologii narodu polskiego ani muzeum chwały oręża polskiego, lecz placówkę o przekazie uniwersalnym, w której wydarzenia rozgrywające się w Polsce stanowiłyby jedynie część szerszego obrazu” – napisali Machcewicz i Majewski.

Zakładają też, że wydarzenia z dziejów okupacji niemieckiej i sowieckiej, które są upamiętnione w innych miejscach, byłyby potraktowane skrótowo. Chodzi głównie o powstanie warszawskie i Holokaust.

Muzeum w założeniach autorów powinno się skupić na europejskim teatrze działań wojennych. Wydarzenia takie jak walki na Dalekim Wschodzie czy w Afryce Północnej „nie powinny być najważniejszym wymiarem ekspozycji”. Z tego powodu muzeum powinno upamiętniać przede wszystkim wydarzenia z okresu wojny w Europie.

Nie oznacza to jednak, że cała ekspozycja ma się zamykać między datami 1 września 1939 r.

a 8 maja 1945 r. Machcewicz i Majewski proponują, by skrótowo przedstawić genezę faszyzmu i narodowego socjalizmu, a także opowiedzieć o konsekwencjach wojny, takich jak przymusowe migracje i podział Europy na dwa bloki.

Zdaniem autorów koncepcji wystawa nie powinna unikać tematów budzących kontrowersje np. współpracy ZSRR i nazistowskich Niemiec. „Można się spodziewać, że będzie to najbardziej kontrowersyjny element muzeum, budzący sprzeciwy niektórych zachodnioeuropejskich polityków” – zastrzegają.

Chcą opowiedzieć dzieje zwykłych ludzi: cywilów, żołnierzy, jeńców. „Ukazanie wojny przez pryzmat losów stanowić będzie, jak sądzimy, najbardziej uniwersalny i zrozumiały dla wszystkich zwiedzających przekaz – niezależnie od ich narodowości” – czytamy w koncepcji.

Data otwarcia muzeum nie jest jeszcze znana. Wmurowanie kamienia węgielnego nastąpi w przyszłym roku.

Projekt przygotowali historycy i doradcy premiera Paweł Machcewicz i Piotr M. Majewski.

Dyskutowali już nad nim w Kancelarii Premiera 6 października m.in. Władysław Bartoszewski oraz historycy Andrzej Kunert i Tomasz Szarota. Jak ustaliła „Rz”, projekt został mocno skrytykowany. Nie podobało się zwłaszcza, że ekspozycja będzie przedstawiała cierpienia i walki Polaków na szerokim tle europejskim.

Pozostało 84% artykułu
Kraj
Były dyrektor Muzeum Historii Polski nagrodzony
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kraj
Podcast Pałac Prezydencki: "Prezydenta wybierze internet". Rozmowa z szefem sztabu Mentzena
Kraj
Gala Nagrody „Rzeczpospolitej” im. J. Giedroycia w Pałacu Rzeczpospolitej
Kraj
Strategie ochrony rynku w obliczu globalnych wydarzeń – zapraszamy na webinar!
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kraj
Podcast „Pałac Prezydencki”: Co zdefiniuje kampanię prezydencką? Nie tylko bezpieczeństwo