IPN ujawnia dokumenty stanu wojennego

Z okazji 34.ocznicy stanu wojennego Instytut Pamięci Narodowej opublikował na swojej stronie internetowej kluczowe dokumenty, m.in. akt oskarżenia przeciw Wojciechowi Jaruzelskiemu oraz współdziałającym z nim funkcjonariuszom państwa komunistycznego z 2007 r., a także wyrok skazujący gen. Czesława Kiszczaka z tego roku.

- Chcieliśmy podsumować całość działania w kwestii osądzenia kreatorów stanu wojennego, w tym orzeczeń sądowych wraz z uzasadnieniem - mówi prok. Ewa Koj, naczelnik oddziałowej komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Katowicach.

16 kwietnia 2007 r. katowicki oddział IPN skierował do sądu akt oskarżenia przeciw Wojciechowi Jaruzelskiemu i współdziałającym z nim funkcjonariuszom państwa komunistycznego, w tym przeciw trzem żyjącym wówczas członkom Rady Państwa: Tadeuszowi Tuczapskiemu, Stanisławowi Kani, Florianowi Siwickiemu i Czesławowi Kiszczakowi oraz Tadeuszowi Skórze.

Sąd Okręgowy w Warszawie w 2008 r. wyłączył sprawę Emila Kołodzieja do odrębnego rozpoznania, ze względu na jego chorobę oskarżonego. W 2011 r. względu na przedawnienie proces Kołodzieja umorzono.

Jak przypomina IPN, upływający czas stanął na przeszkodzie osądzeniu kolejnych oskarżonych. W dniu 22 grudnia 2007 r. zmarła Krystyna Marszałek-Młyńczyk (członek Rady Państwa na początku lat 80), 10 kwietnia 2009 r. zmarł Tadeusz Tuczapski, 11 marca 2013 r. – Florian Siwicki, a w dniu 25 maja 2015 r. – Wojciech Jaruzelski. W efekcie sąd umorzył wobec nich postępowanie.

Po latach udało się prawomocnie skazać jedynie gen. Czesława Kiszczaka, szef Wojskowych Służb Wewnętrznych oraz ministra spraw wewnętrznych PRL.

12 stycznia 2012 r. Sąd Okręgowy w Warszawie uznał go winnym zbrodni komunistycznej i skazał go na 4 lata pozbawienia wolności, a na podstawie ustawy o amnestii karę złagodził do 2 lat i zawiesił jej wykonanie na okres próby 5 lat.

- Co ważne w uzasadnieniu wyroku znalazły się obszerne fragmenty wskazujące na kluczowa rolę, jaką odegrał Wojciech Jaruzelski przy wprowadzaniu stanu wojennego, choć chciał się z tej roli wybielić. I choć samego Jaruzelskiego nie udało się za ten czyn skazać, uzasadnienie wyroku Kiszczaka wskazuje o niezaprzeczalnej roli Jaruzelskiego przy wprowadzeniu stanu wojennego, który był niewątpliwie zbrodnią komunistyczną - dodaje prok. Koj.

Sąd uniewinnił Stanisława Kanię uznając, iż ten konsekwentnie opowiadał się za politycznym rozwiązaniem sytuacji politycznej w kraju i nie zaakceptował podjęcia rozwiązań siłowych.

Wyrok wobec Kiszczaka stał się prawomocny 15 czerwca 2015 r. Obrońcy byłego szefa PRL-owskiego MSW złożyli kasację, której Sąd Najwyższy nie rozpatrzył z powodu śmierci oskarżonego.

- Opublikowanie najważniejszych dokumentów w sprawie osądzenia zbrodniarzy stanu wojennego w jednym miejscu jest istotne i ma walor edukacyjny. Mam nadzieję, że skorzystają na tym głównie młodzi ludzie interesujący się historią. Wszystko jest w jednym miejscu w internecie - podkreśla prok. Koj.