Fałszują wszystko, co się da

Legitymacje, zaświadczenia, certyfikaty ukończenia kursów, a nawet... książeczki honorowego krwiodawcy – to tylko niektóre z tysięcy dokumentów, jakie są podrabiane i w których jest podawana nieprawda. Takich przestępstw przybywa. W ubiegłym roku doszło łącznie do ponad 47,5 tys. takich przestępstw, czyli o ponad 3,5 tys. więcej niż w roku poprzednim – wynika z danych Komendy Głównej Policji dla „Rzeczpospolitej".

– Podrabiane jest niemal wszystko, spotykamy się z całą gamą takich przypadków. Niektóre są zaskakujące – zdradza Andrzej Borowiak, rzecznik wielkopolskiej policji.

Przerabianie, retuszowanie, wpisywanie nieprawdziwe treści dotyczy praktycznie wszystkich dokumentów publicznych. Jest ich obecnie w obiegu ponad 150.

Z katalogu przestępstw przeciwko wiarygodności dokumentów najbardziej wzrosła liczba przypadków poświadczenia nieprawdy przez funkcjonariuszy publicznych – takich czynów było w ubiegłym roku 14,5 tys., to o ok. 1,5 tys. więcej niż w poprzednim. Więcej – o 1,3 tys. – było także przypadków fałszowania dokumentów – łącznie 28,6 tys. w całym ubiegłym roku.

Co się za nimi kryje?

Mniej i bardziej udane podróbki dokumentów przez osoby, które chcą je wykorzystać w różnych celach. Ale też wystawianie zaświadczeń stwierdzających nieprawdę przez wszystkie osoby do tego uprawnione – np. urzędników, geodetów, lekarzy czy chociażby pracodawców.

Nie jest to sztuka dla sztuki, bowiem fałszywki służą do popełniania całej gamy przestępstw.

– Najczęściej spotykamy się z fałszywymi zaświadczeniami o zarobkach i zatrudnieniu, które sprawcy chcą wykorzystać do wzięcia pożyczek czy kredytów – zaznacza Andrzej Borowiak.

Emerytowany lekarz z Nysy wystawiał hurtem nierzetelne zaświadczenia o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na różnych stanowiskach. Bez badań, z jego usług korzystali przedstawiciele różnych profesji – od budowlańców po kierowców autobusów. Medyk wystawił ok. 100 fałszywek, miał wziąć za to 12 tys. zł.

Z kolei oszuści z Bydgoszczy posługiwali się podrobioną legitymacją policyjną, by wyłudzać pieniądze. Najwyraźniej dobrze ją spreparowali, bo oskubali ofiary z ok. 550 tys. zł.

Fałszywe rachunki z fikcyjnej firmy, które potwierdzały zakup odzieży i obuwia, wystawiał mieszkaniec Mrągowa. Dzięki nim uczniowie brali stypendia szkolne.

Michał Dziekański, rzecznik Prokuratury Okręgowej w Warszawie, zaznacza:

– Takie fałszerstwa wychodzą na jaw przypadkiem, często dzięki monitoringowi lub podsłuchom stosowanym w innych sprawach – zaznacza prok. Dziekański.

Podaje przykład z życia: na stacji benzynowej doszło do szarpaniny, przyjechał patrol policji. W notatniku, który ma status dokumentu urzędowego, funkcjonariusze zapisali, że wykonali „szereg czynności". Ale wpisali więcej, niż zrobili, zdradziła ich kamera.

Fałszywki są wykorzystywane do wielkich nadużyć, np. milionowych oszustw VAT czy wyłudzeń kredytów, ale także do celów błahych, wręcz zaskakujących. Mężczyzna, który niedawno wpadł w Gdańsku, podrobił książeczkę honorowego dawcy krwi. – Chciałem korzystać z darmowych przejazdów komunikacją miejską – tłumaczył skruszony.

Są nieprawdziwe wpisy w dziennikach budowy po to, by np. ukryć, że wylało się fundamenty, zanim jeszcze urząd wydał pozwolenie, czy zaświadczenia o zarobkach, aby wziąć samochód w leasing i zniknąć. W 2016 r. częściej dochodziło do niszczenia dokumentów – robiono to blisko 4,5 tys. razy.

Za fałszowanie dokumentów grozi do pięciu lat więzienia. Za poświadczenie nieprawdy, zwłaszcza jeśli wystawca robi to dla osiągnięcia korzyści majątkowej – do 8 lat.