Szlak Architektury Drewnianej powstał w 2001 roku. Biegnie przez cztery województwa: śląskie, małopolskie, podkarpackie i świętokrzyskie. Ale na małopolskim odcinku szlaku jest najwięcej drewnianych obiektów – 254. Są to: kościoły, cerkwie, zespoły zabudowań (m.in. łemkowska i góralska), spichlerze, dzwonnice, dwory i skanseny. Najstarsze obiekty pochodzą z XV w., najnowsze z początku XX w. Osiem kościołów i cerkwi wpisanych zostało na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (patrz ramka).
– Co roku szlak odwiedza ponad milion osób z różnych stron Polski i świata – mówi Piotr Łężniak, koordynator projektu „Otwarty Szlak Architektury Drewnianej", Małopolska Organizacja Turystyczna.
Cztery trasy
Obiekty drewniane w zdecydowanej większości stoją tam, gdzie zostały kiedyś wybudowane. Rozsiane są na czterech trasach szlaku. Pierwsza obejmuje tereny Nowego Sącza i Gorlic. Druga – Tarnowa i okolic. Trzecia trasa prowadzi przez Orawę, Podhale, Spisz i Pieniny, a czwarta obejmuje Kraków i jego okolice.
Za najciekawszą uznawana jest trasa pierwsza, biegnąca przez Nowy Sącz i Gorlice. Tu znajduje się najwięcej obiektów drewnianych i najwięcej obiektów z listy UNESCO.
Jeśli chcemy zobaczyć różne rodzaje budynków drewnianych w krótkim czasie, możemy odwiedzić jeden ze skansenów. Na Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce jest ich dziewięć, m.in.: w Sądeckim Parku Etnograficznym w Nowym Sączu, w Muzeum Kultury Ludowej w Sidzinie, w Nadwiślańskim Parku Etnograficznym w Wygiełzowie, a także Skansen im. Józefa Żaka w Zawoi.
