Podczas mszy świętej kapłan znaczy głowy wiernych popiołem, przypominając, że „prochem jesteśmy i w proch się obrócimy".
Środa Popielcowa – powszechnie obchodzona od XI wieku – przypada na 40 dni przed Wielkanocą. Rozpoczyna okres duchowego przygotowania do przeżycia świąt Zmartwychwstania Pańskiego .
Choć w dzień ten wierni tłumnie ściągają do kościołów, obecność na mszy św. tego dnia nie jest obowiązkowa. Wszystkich katolików natomiast między 14. a 60. rokiem życia obowiązuje przez cały dzień post ścisły, czyli powstrzymanie się od spożycia mięsa i ograniczenie się do jednego pełnego posiłku.
