Są to zadania, dla których komenda została powołana i brak przesłanek do traktowania tych działań jako stosunków cywilnoprawnych – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z 14 maja 2019 ., sygn. I SA/Bd 168/19.
Czytaj także: Kiedy gmina jest podatnikiem VAT
Wniosek o interpretację i stanowisko spółki
Wojewódzka komenda policji wystąpiła o udzielenie interpretacji w sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług. We wniosku wskazała, że jest państwową jednostką budżetową powołaną do życia przepisami ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o policji, jako umundurowana i uzbrojona formacja służąca społeczeństwu i przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz porządku publicznego. Poza czynnościami wykonywanymi w ramach zadań statutowych komenda wykonuje także czynności zlecone przez inne jednostki policji na podstawie przepisów zwierzchnika policji komendanta głównego policji, a także czynności na polecenie sądów, prokuratur, organów administracji państwowej i samorządu terytorialnego.
Zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy o policji, w zakresie w jakim obowiązek ten został określony w odrębnych ustawach, przedmiotowe czynności wykonywane są w ramach pomocy prawnej i obejmują m.in. parkowanie i holowanie pojazdów przechowywanych do celów dochodzeniowo-śledczych, asysty komornicze, konwojowanie osób zatrzymanych, a także wykorzystywanie specjalistycznego sprzętu transportowego do akcji przeprowadzanych na terenach będących pod zwierzchnictwem innych komendantów wojewódzkich policji.
Czynności te należą do katalogu podstawowych zadań policji, które jednostka wykonuje w ramach przysługującego jej władztwa i z nakazu władzy publicznej. Policja jako jeden podmiot Skarbu Państwa otrzymuje od ministra finansów roczny plan finansowy, który jest rozdzielany pomiędzy poszczególnych komendantów wojewódzkich. Stąd też środki finansowe na realizację czynności zleconych ujęte są w planie podstawowym wydatków poszczególnych jednostek zlecających. Komendant wojewódzki policji realizując czynności zlecone przez inne jednostki policji angażuje – wykłada środki pieniężne ze swojego budżetu.
Oczywisty jest więc fakt wzajemnego rozliczania wydatków pomiędzy poszczególnymi jednostkami policji. Refundacja wydatków następuje poprzez zmianę planów finansowych, w ten sposób, że jednostce zlecającej pomniejsza się plany finansowe na rzecz jednostki realizującej zadanie zlecone. Odzyskiwanie poniesionych wydatków w odniesieniu do sądów, prokuratur czy komorników odbywa się z kolei w taki sposób, że wystawiana jest nota obciążeniowa, w wartości określonej odrębnymi przepisami prawa. Komenda nie wystawia faktur innym jednostkom policji, bo działa w ramach zadań własnych, w ramach jednego podmiotu, pod jurysdykcją jednego organu centralnego.
W strukturze Skarbu Państwa występuje jako jeden byt – policja. Sądów, prokuratur oraz komorników również nie obciąża fakturami. Przesądza o tym charakter zleconych zadań, które są podstawowymi zadaniami policji, a ich wykonanie zastrzeżone jest wyłącznie dla policji. Komenda zapytała czy prawidłowo uznaje, że rozliczenie kosztów związanych z realizacją zadań statutowych wynikających z ustawy o policji, a zleconych przez inną jednostkę policji w ramach pomocy prawnej, odbywa się poprzez zmianę w planach finansowych, a nie na podstawie faktur VAT. Sama stanęła na stanowisku, że taki sposób dokumentowania ww. czynności jest prawidłowy.
Stanowisko organu podatkowego
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 10 stycznia 2019 r. (sygn. 0115-KDIT1-1.4012.698.2018. 3.MN) uznał stanowisko komendy za nieprawidłowe. W uzasadnieniu wskazał, że tylko czynności w zakresie konwojowania i osadzania osób zatrzymanych do spraw prowadzonych przez inne jednostki policji oraz wzywania świadków wpisują się w działalność komendy jako organu władzy publicznej, gdyż identyczne zadania nie mogą być wykonywane przez podmioty prywatne.
W odniesieniu do takich czynności zastosowanie znajdzie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT co oznacza, że komenda nie będzie z ich tytułu traktowana jako podatnik. W odniesieniu natomiast do pozostałych czynności wykonywanych na zlecenie innych jednostek policji takich jak ewidencjonowanie i przechowywanie dowodów rzeczowych oraz śladów kryminalistycznych, wynajem hangarów i przystani wodnych, holowanie i parkowanie zabezpieczonych do celów dochodzeniowo-śledczych pojazdów, zakwaterowanie policjantów z powodu czynności prowadzonego postępowania, powoływanie biegłych i tłumaczy przysięgłych oraz tankowanie pojazdów służbowych należących do innych jednostek za pomocą stacji paliw należącej do komendy - organ podatkowy wskazał, że czynności te nie wpisują się w działalność komendy jako organu władzy publicznej. Są one wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, gdyż identyczne zadania mogą być wykonywane przez podmioty prywatne. W odniesieniu do tych czynności zatem Komenda działa w charakterze podatnika VAT.
Roczny dostęp do treści rp.pl za pół ceny
Wyrok WSA
Na powyższą interpretację komenda złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, który nie zgodził się ze stanowiskiem organu podatkowego i przedmiotową interpretację uchylił. W ustnym uzasadnieniu wskazał, że – wbrew temu, co twierdzi organ podatkowy – w omawianym przypadku nie można przyjąć, że mamy do czynienia z umową cywilnoprawną.
Organ uważa, że czynności wykonywane przez komendę charakteryzują się pewnym poziomem konkurencyjności, albowiem część z czynności wymienionych we wniosku może być wykonywana również przez inne podmioty prowadzące działalność gospodarczą. W ocenie sądu pomija jednak tę cześć wniosku, z której wynika, że są to zadania statutowe policji, wynikające z ustaw określających jej zadania policji. A zatem nie ma tutaj żadnej umowy cywilnoprawnej, zadania te zlecane są przez jedną komendę wojewódzką innej komendzie wojewódzkiej.
Nie ma tu żadnej sfery, którą można by było przyjąć, chociażby w jakiejś części, za sferę prowadzoną w formie czynności cywilnoprawnych. Nie ma takiej możliwości, co wynikało wprost z przywołanych w interpretacji przepisów prawa, które te kwestie regulują. Jest to sfera publiczno-prawna i ten fakt nie budzi wątpliwości.
Wyrok jest nieprawomocny.
Zdaniem autorki
Agnieszka Bieńkowska, doradca podatkowy, Partner w Gekko Taxens Doradztwo Podatkowe
Należy w pełni podzielić stanowisko przedstawione przez sąd. To, że w danej sytuacji występują dwa podmioty, z których jeden wykonuje na rzecz drugiego określone świadczenie i odbywa się to za wynagrodzeniem w postaci zwrotu kosztów, nie oznacza jeszcze, że pomiędzy tymi jednostkami dochodzi do zawarcia umowy cywilnoprawnej. Świadczenia takie realizowane są bowiem w okolicznościach skrajnie odmiennych od tych, w jakich działają podmioty gospodarcze – komenda wykonuje je na podstawie przepisów prawa, nie ma prawa odmówić ich realizacji, nie osiąga z tego tytułu żadnego zysku, a przy ich realizacji wyposażona jest w środki i uprawnienia organu administracji publicznej. Nie sposób uznać, że działa w tym zakresie jako podmiot prowadzący typową działalność gospodarczą.
