Stephan Schraff, Bayer: Wzmocnienie konkurencyjności to kluczowa kwestia w Europie

Europa zwalnia w porównaniu do innych regionów świata. Dlaczego?

Jako globalna firma analizujemy wszystkie części świata i rzeczywiście w Unii Europejskiej widać spowolnienie. Szczególnie jeśli chodzi o inwestycje w innowacje i rozwój nowych produktów. Popatrzmy na udział inwestycji w innowacje w trzech regionach: Stanach Zjednoczonych, Chinach i Unii Europejskiej. W UE widać ogromny spadek, 25 proc. w 20 lat. Przełóżmy to na obszar naszej działalności. Dobrym wskaźnikiem będzie liczba badań klinicznych, które wykonujemy, bo to pokazuje stopień innowacji w danym regionie. We wspomnianym okresie w Europie zanotowano 7 proc. spadek, a w tym czasie Chiny rosły wyprzedając UE.

Można odwrócić ten trend? Jaka jest wizja Bayera jako innowacyjnej firmy?

Absolutnie tak. . Bayer jest z ducha europejską firmą. Zanim staliśmy się globalnym przedsiębiorstwem działaliśmy już w Europie. Stawiamy na ten region i uważamy, że ma potencjał, żeby odwrócić spadkowy trend. Atutem jest bardzo dobrze wykształcona kadra pracowników, dobra baza naukowa. Trzeba to tylko przekuć na produkty i wprowadzać je na rynek. Komisja Europejska rozumie, że wzmocnienie konkurencyjności to teraz kluczowa kwestia.

Co jest najważniejsze w tym procesie odzyskiwania konkurencyjności? Pieniądze czy ustawodawstwo?

Jedno i drugie. Ustawa o redukcji inflacji w Stanach Zjednoczonych była sygnałem ostrzegawczym dla UE. Nagle zdano sobie sprawę, że inne regiony inwestują teraz znacząco w modele biznesowe przyszłości. Po tej ustawie w Europie nie pojawiły się żadne nowe środki, zmieniono tylko nazwy niektórych programów związanych z funduszami. Pieniądze są ważne, podobnie jak regulacje – które są nawet bardziej istotne.

Szczerze mówiąc widzę wiele niespójności w regulacjach na poziomie europejskim. Szczególnie w ramach Zielonego Ładu widzieliśmy lawinę przepisów, z czego część niespójną. Tymczasem UE ma bardzo jasny cel. Chce być mniej zależna od innych regionów i państw jeśli chodzi o opiekę zdrowotną i leki. Mimo to przygotowuje się przepisy, które zmniejszą ochronę własności intelektualnej dla firm farmaceutycznych w Europie. Tym samym zniechęcą nas do wprowadzania większej liczby innowacji w tym regionie. Te niespójności to jeden z obszarów, nad którymi powinna się pochylić Komisja Europejska.

Zielony Ład powinien zostać zmodyfikowany?

Obok Zielonego Ładu potrzebujemy „ładu w obszarze konkurencyjności”. Ambicje Zielonego Ładu są słuszne, ale nie chodzi mi o cele. Chodzi o określenie rzetelnych ścieżek transformacji dla różnych sektorów, żeby mogły przejść na bardziej zrównoważone modele biznesowe. W tej chwili brakuje wiarygodności i przewidywalności. Również nad tymi obszarami powinna się pochylić nowa Komisja Europejska.

Dla przykładu weźmy NGTs – new genomic techniques, nowe techniki genomowe. Biotechnologia oferuje potężne rozwiązania, zarówno w zakresie nowych metod leczenia dla pacjentów, jak również rośliny, które dostosowują się do klimatu. Dzięki biotechnologii możemy hodować rośliny, które znacznie szybciej dostosują się do nowych warunków. Z drugiej strony przepisy, które są obecnie procedowane, nie przewidują ochrony patentowej na żadne innowacje, które opracujemy w tym obszarze. Jedno wyklucza drugie. Potrzebujemy w UE regulacji bardziej nastawionych na innowacje.

Wolny globalny handel jest istotny?

Zdecydowanie tak. Wolny handel oparty na zasadach jest nadal głównym fundamentem działalności naszej firmy i dla całej UE. Historycznie Europa handlowała z innymi regionami i robiła to bardzo skutecznie. Powinniśmy podążać tą drogą. UE musi znów być postrzegana jako wiarygodny partner dla innych części świata. Jest to bardzo ważne np. w przypadku surowców krytycznych, bo tu jesteśmy zależni od innych. Dlatego musimy być wiarygodnym partnerem, gdy rozmawiamy z krajami Mercosur czy Australią.

Bayer wzywa do zrównoważonej konkurencyjności. Co to dokładnie oznacza?

Jak wspomniałem, musimy robić więcej w Europie, żeby ułatwiać innowacje i współpracę. Oto przykład: Bayer ma centra biotechnologiczne w Hiszpanii, Belgii i Niemczech i chcemy skoncentrować się na przyspieszeniu współpracy między nimi. Pomogłoby w tym uproszczenie biurokracji, zmniejszenie obciążeń administracyjnych i zwiększenie szybkości procesów.

Kolejny przykład: wszyscy chcieliby zobaczyć w rolnictwie silniejsze wykorzystanie biologicznych środków ochrony roślin. Jako firma jesteśmy aktywni na tym polu. Teoretycznie nowy innowacyjny produkt powinno dać się wprowadzić na rynek w 3 lata. Dzisiejsze ramy regulacyjne sprawiają, że zajmuje to od 5 do 10 lat. To stanowczo za długo.

Sztuczna inteligencja jest coraz bardziej istotna w sektorze nauk przyrodniczych. Jak w tym przypadku powinny wyglądać regulacje?

Sztuczna inteligencja to dla nas niezwykle istotne narzędzie w wielu obszarach, w tym oczywiście w pracach badawczo-rozwojowych. Stosujemy modele AI w procesie opracowywania nowych rozwiązań dla pacjentów, w tym terapii personalizowanych, również w połączeniu z terapiami komórkowymi i genowymi – które, naszym zdaniem, wyznaczają nowe horyzonty w opracowywaniu innowacyjnych produktów farmaceutycznych, dlatego znacząco inwestujemy w ten obszar. Modele AI stosujemy równolegle w zakresie rolnictwa precyzyjnego, co w przyszłości umożliwi rolnikom zużywanie mniejszej ilości zasobów – precyzyjnie dostosowując je do potrzeb.

W obszarze regulacji istotnym zagadnieniem jest kwestia fragmentacji (tj. różnorodnych interpretacji prawa) w Europie.