Jestem radnym. Kilka dni temu kolega zaproponował mi założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Chciałbym przyjąć tę ofertę, mam jednak wątpliwości, czy mogę być wspólnikiem w tym podmiocie. Znajomy twierdzi, że tak, bo spółka nie korzystałaby z mienia powiatu X, w którym uzyskałem mandat. Czy to prawda? Jak powinienem postąpić, gdyby jednak okazało się, że prowadzenie tego podmiotu odbywałoby się z wykorzystaniem mienia powiatu X albo gdybym przed uzyskaniem mandatu radnego był udziałowcem takiej spółki?
Zasadą jest, że radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym uzyskali mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w jej prowadzeniu. Tak stanowi art. 25b ust. 1 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym.
Jeżeli radny przed rozpoczęciem wykonywania mandatu prowadził taką działalność gospodarczą, zobowiązany jest do zaprzestania tego w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania. Niewypełnienie bowiem tego zobowiązania stanowi podstawę do stwierdzenia wygaśnięcia jego mandatu w trybie art. 383 ustawy z 5 stycznia 2011 r. – Kodeksu wyborczego. Rada stwierdza wygaśnięcie mandatu radnego, w drodze uchwały, w ciągu miesiąca od upływu tego terminu. Przed podjęciem takiej uchwały należy umożliwić radnemu złożenie wyjaśnień. Uchwałę tę doręcza się niezwłocznie zainteresowanemu i przesyła wojewodzie oraz komisarzowi wyborczemu.
W świetle zaś wyroku Sądu Najwyższego z 10 stycznia 2003 r., I PK 107/02: „Radny powiatu może być członkiem władz zarządzających spółki utworzonej przez gminę".
Odpowiadając zatem na pytanie: czytelnik może bez obaw przyjąć ofertę kolegi. Byłoby to zakazane jedynie wówczas, gdyby okazało się, że prowadzenie spółki ma się odbywać z wykorzystaniem mienia powiatu X, w którym uzyskał mandat. Jeżeli zaś zaistniałaby taka sytuacja, że czytelnik przed uzyskaniem mandatu radnego w powiecie X był wspólnikiem podmiotu prowadzonego z wykorzystaniem mienia tego powiatu, to w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania musiałby sprzedać swoje udziały w nim pod rygorem wygaśnięcia mandatu radnego. Gdyby natomiast wcześniej (tj. przed uzyskaniem mandatu radnego) był wspólnikiem w niemającej nic wspólnego z mieniem powiatu X sp. z o.o., mógłby kontynuować tę działalność. Analogicznie należałoby ocenić przypadek, w którym czytelnik byłby wspólnikiem np. w sp. z o.o. prowadzonej z wykorzystaniem mienia powiatu innego niż X (tzn. mógłby wtedy pozostać jej udziałowcem i równocześnie być radnym w powiecie X).
