Twórcy "Karskiego" piszą list do szefa FBI

Sławomir Grünberg i Dariusz Jabłoński – reżyser i producent filmu „Karski i władcy ludzkości” napisali list otwarty do dyrektora FBI oraz wysłali płytę DVD z kopią filmu. To sprzeciw wobec słów Jamesa Comeya o odpowiedzialności Polaków za Holokaust.

Aktualizacja: 24.04.2015 11:17 Publikacja: 24.04.2015 10:52

Sławomir Grünberg, reżyser i Dariusz Jabłoński, producent filmu "Karski i władcy ludzkości"

Sławomir Grünberg, reżyser i Dariusz Jabłoński, producent filmu "Karski i władcy ludzkości"

Foto: Kino Świat

Reżyser i producent filmu o Janie Karskim postanowili zareagować na słowa wypowiedziane 15 kwietnia w waszyngtońskim Muzeum Holocaustu przez dyrektora FBI. James Comey powiedział wówczas, że "najbardziej przerażającą lekcją płynącą z zagłady Żydów w Europie jest to, iż pokazała ona, że ludzie są w stanie zrezygnować z indywidualnej moralności i przekonać się do prawie wszystkiego, poddając się władzy grupy".

- Dobrzy ludzie mordowali miliony - mówił Comey w Muzeum Holokaustu. - W ich umysłach, umysłach nazistów i ich wspólników z Polski i Węgier i z wielu innych miejsc, nie powstała myśl, że robią coś złego. Uważali, że robią to, co muszą, co nieuniknione. I to nas naprawdę powinno przestraszyć - dodał.

Sławomir Grünberg i Dariusz Jabłoński napisali list otwarty do szefa FBI. Do listu dołączyli kopię DVD produkcji "Karski i władcy ludzkości". W liście podkreślili, że polski rząd nie kolaborował z Niemcami. Dodali, że z filmu szef FBI będzie mógł dowiedzieć się, co w sprawie mordowania przez Niemców milionów polskich Żydów w czasie II wojny światowej zrobiło Polskie Państwo Podziemne.

Poniżej zamieszczamy treść listu:

"Szanowny Panie,

Jako twórcy polsko-amerykańskiego filmu dokumentalnego „Karski i władcy ludzkości" przekazujemy Panu - za pośrednictwem Ambasady USA - kopię filmu, który dziś, w 101. rocznicę urodzin Jana Karskiego, wchodzi na ekrany polskich kin.

Z tego filmu dowie się Pan, co w sprawie mordowania przez Niemców milionów polskich Żydów w czasie II wojny światowej zrobiło Polskie Państwo Podziemne. Polski rząd nie podjął kolaboracji z Niemcami, co było jednym z niewielu wyjątków w okupowanej Europie.

Historia Jana Karskiego opowie Panu, co robili Polacy, by pomóc swoim sąsiadom Żydom. Karski został wyznaczony przez Polskie Podziemne Państwo, by przekraść się przez okupowaną Europę i przekazać na Zachód pierwszą informację o planowej zagładzie Żydów, dokonywanej przez Niemców. Z narażeniem życia z własnej woli dwukrotnie wszedł do getta w Warszawie, a potem do obozu koncentracyjnego w Izbicy Lubelskiej, by zobaczyć nazistowskie zbrodnie na własne oczy i dać światu świadectwo Zagłady.

Karski wykonał zadanie i opowiedział o tym wszystkim przywódcom wolnego świata, w tym przede wszystkim prezydentowi USA Franklinowi Delano Rooseveltowi, błagając ich o pomoc dla polskich Żydów. Z naszego filmu, z ust Karskiego dowie się Pan, co zrobili wtedy przywódcy. Niewiele.

Jan Karski po wojnie został uznanym Sprawiedliwym Wśród Narodów Świata, jednym z 6 532 Polaków odznaczonym przez państwo Izrael za ratowanie Żydów z rąk hitlerowskich oprawców. Polacy stanowią 26% wszystkich odznaczonych, będąc najliczniejszą narodową grupą w tym wspaniałym gronie. Prezydent Barack Obama w 2012 roku pośmiertnie uhonorował Karskiego Medalem Wolności. Jest bohaterem trzech narodów: Polski, Izraela i Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej.

W Polsce pod okupacją niemiecką za pomoc Żydom groziła kara śmierci. W innych krajach okupowanej Europy hitlerowskie prawo nie było aż tak surowe. Mimo to zarówno organizacje związane z władzami Podziemnego Państwa, jak i wielu zwykłych Polaków czynnie angażowało się w działania służące ocaleniu i przetrwaniu Żydów.

Nie wszyscy Polacy w tych strasznych czasach umieli pokonać strach, nie wszyscy zasłużyli na miano Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. Niektórzy z nich nie zdali egzaminu odwagi, współczucia i ludzkiej przyzwoitości. Tego nie należy ani usprawiedliwiać - ani uogólniać. Nie pozwala to nikomu nazywać Polaków wspólnikami Hitlera.

O polskiej historii szczerze - czasem do bólu - mówią polscy historycy, wydane w Polsce książki, przedstawienia teatralne, polskie filmy, w tym i te, które zrobili niżej podpisani. Polska radzi sobie ze swoją niełatwą historią jak wolny i demokratyczny kraj powinien.

Doceniamy i popieramy Pańską intencję dokształcania obywateli na przykładzie tej straszliwej tragedii i zbrodni, jaką jest Holocaust. W związku z tym proponujemy, by zechciał Pan zorganizować dla wszystkich pracowników FBI projekcję filmu KARSKI I WŁADCY LUDZKOŚCI. Mamy nadzieję, że znajdzie Pan czas, by zobaczyć nasz film. Karski był u Roosevelta. Teraz jest u Pana.

Z poważaniem,

Sławomir Grunberg, reżyser, producent
Dariusz Jabłoński, producent, reżyser

Film
Quentin Dupieux, Marcelo Caetano oraz Antoine Chevrollier – znamy pierwsze filmy z sekcji specjalnych 18. Mastercard OFF CAMERA „Tylko spokojnie” i „Chłopackie sprawy”
Film
Rekomendacje filmowe: Wielka diva i kobieta ścigająca uciekającego narzeczonego
Film
Film „Maria Callas”. Bardzo trudne zadanie dla Angeliny Jolie
Film
Rok bez oscarowego pewniaka. Emilia Pérez autorką ostrych postów
Film
„Kibic”, czyli szalikowcy tacy jak my