PPK.. Pracownicy mogą, pracodawcy muszą

Pracownicze plany kapitałowe to program długoterminowego oszczędzania dla pracowników, którzy przystępują do niego automatycznie, ale dobrowolnie mogą z niego zrezygnować. Takiej możliwości nie mają pracodawcy.

Publikacja: 08.12.2019 20:00

Analizy poprzedzającej wdrożenie PPK w firmie nie należy odkładać na ostatnią chwilę – wskazywała Ew

Analizy poprzedzającej wdrożenie PPK w firmie nie należy odkładać na ostatnią chwilę – wskazywała Ewa Jakubczyk-Cały, partner zarządzający PKF Consult.

Foto: Fotorzepa/Tomasz Jodłowski

W związku z wdrażaniem w firmach nowego programu, jakim są PPK, na firmy nakładane są nowe obowiązki. To właśnie pracodawcy są odpowiedzialni za wdrożenie i prowadzenie PPK.

Komu się opłaca,komu nie

Różne doświadczenia Polaków z programami oszczędnościowymi sprawiają, że chociaż pracownicy dzięki PPK mogą jedynie zyskać, to nie wszyscy chcą przystąpić do programu. Nowy program zapisany w ustawie dotyczy jednak nie tylko ich. – PPK opłacają się pracownikom, ale także Skarbowi Państwa, rządowi. Pracownicy jednak mogą zrezygnować z uczestnictwa. Natomiast pracodawcy są zmuszeni przez ustawę do przystąpienia do PPK bez względu na to, czy im się to opłaca, czy nie – zaznaczała Ewa Jakubczyk-Cały, partner zarządzający z PKF Consult, na zorganizowanej przez „Rzeczpospolitą" i „Parkiet" konferencji poświęconej wdrażaniu PPK przez pracodawców.

Czy zatem pracodawcy mają możliwość, by nie przystępować do programu? – Taką możliwość mają tylko mikroprzedsiębiorstwa zatrudniające poniżej 10 osób w przypadku, gdy wszyscy pracownicy nie będą chcieli dołączyć do PPK. Jeśli firma zatrudnia co najmniej 10 osób, to już takiej możliwości nie ma. Nawet jeśli w firmie jest 15 pracowników i wszyscy oświadczą, że nie chcą przystępować do PPK, to pracodawca i tak jest zobowiązany zawrzeć umowę o zarządzanie i przeprowadzić cały proces wdrożenia. Jeżeli bowiem w firmie pojawi się nowy pracownik, który będzie chciał przystąpić do PPK, a pracodawca powie, że nie przyjmuje takich pracowników, to zapłaci karę, ponieważ nie można zniechęcać do PPK – wyjaśniała przedstawicielka PKF Consult.

Jak się przygotować...

Przed rozpoczęciem wdrożenia PPK w przedsiębiorstwie należy określić procesy, jakie będą zachodzić zarówno na etapie wdrożenia, jak i późniejszego funkcjonowania programu.

– Każda firma powinna przeprowadzić dokładną analizę przedwdrożeniową. Dzięki takiej analizie można dokonać wyboru, czy chce się wdrożyć PPE (pracowniczy program emerytalny – red.), PPK czy obydwa programy. Następnie trzeba się zastanowić, jakie procesy należy wdrożyć w firmie w związku z wejściem w życie nowego programu, a także, jakie zadania należy przypisać do konkretnych osób, aby to zrobić. Należy również wyłonić reprezentację załogi, z którą przeprowadzi się konsultacje dotyczące wyboru firmy zarządzającej. Nie powinno się tego odkładać na ostatnią chwilę, tak by dokładnie przeanalizować wraz z pracownikami, która firma odpowiada przedsiębiorstwu najbardziej, ale także, by potem firma ta miała możliwość wsparcia pracodawcy w procesie wdrażania PPK – zaznaczała ekspertka.

– Konsultacje z pracownikami dotyczące wyboru firmy zrządzającej nie są wiążące dla pracodawcy, ale muszą być udokumentowane – dodała.

...i nie przepłacić

Każda firma musi także oszacować koszty wdrożenia PPK, czyli obliczyć, ile pieniędzy może przeznaczyć na program. – Trzeba przygotować plan, który będzie atrakcyjny dla pracowników, ale zarazem optymalny dla przedsiębiorstwa. PPK wymagają opracowania całej strategii finansowej w firmie, ponieważ to dodatkowe koszty dla pracodawcy, co może wpływać również na politykę cen oferowanych przez nią produktów czy usług – zwracała uwagę Ewa Jakubczyk-Cały.

– Dlatego należy się zastanowić, jak zmienić system budżetowania, w czym również pomaga analiza przedwdrożeniowa. Pozwala ona bowiem na identyfikację nowych procesów w przedsiębiorstwie w związku z wdrożeniem PPK, oszacowanie kosztów wdrożenia oraz kosztów składek dodatkowych w różnych wariantach, a także uwzględnienie kosztów PPK przy budżetowaniu kosztów działalności – wyjaśniała.

Rzetelne informacje

Wprowadzanie w firmie PPK wymaga od pracodawcy, by w zrozumiały sposób przekazał swoim pracownikom wszystkie informacje, których potrzebują do zrozumienia idei i sposobu funkcjonowania programu oszczędnościowego. – Przed wdrożeniem PPK podmiot zatrudniający musi poinformować osoby zatrudnione o zasadach uczestnictwa w PPK oraz o obowiązkach i uprawnieniach pracodawcy i osoby zatrudnionej związanych z uczestnictwem w programie – mówiła ekspertka.

– Pracodawca musi przekazać osobom zatrudnionym informacje o możliwości złożenia wniosku o uczestnictwo w PPK w przypadku zatrudnionych, którzy ukończyli 55 lat i nie ukończyli 70 lat. Musi także poinformować pracowników o możliwości zadeklarowania wpłaty dodatkowej, wyższej niż 2 proc. Osobom z najniższą pensją pracodawca musi natomiast przekazać, że istnieje możliwość obniżenia wysokości wpłaty podstawowej w przypadku, jeśli wynagrodzenie nie przekroczyło kwoty odpowiadającej 120 proc. minimalnego wynagrodzenia – punktowała Jakubczyk-Cały.

Pracodawca odpowiada również za komunikację zewnętrzną. – Na pracodawcy spoczywa obowiązek komunikacji z firmą zarządzającą, jak i z nadzorem. Nadzór nad PPK sprawuje Polski Fundusz Rozwoju, ale szczególne uprawnienia dotyczące PPK w firmach otrzymała również Inspekcja Pracy. Nadzór sprawuje także Komisja Nadzoru Finansowego, ponieważ to pod jej opieką znajdują się wszystkie firmy zarządzające – wyjaśniła przedstawicielka PKF Consult.

Nowe obowiązki

Przedsiębiorcy muszą nie tylko rzetelnie informować o wszystkim swoich pracowników, ale również prowadzić dokumentację i zarządzać wszystkimi procesami związanymi z PPK.

– Pracodawcy muszą przyjmować wszystkie oświadczenia woli od pracowników dotyczące ich decyzji związanych z PPK, w tym deklaracje zmiany wysokości wpłat dodatkowych lub obniżenia wpłat podstawowych, a także rezygnacje z uczestnictwa w PPK. Wśród obowiązków pracodawcy jest także terminowe przekazywanie informacji zarówno uczestnikom PPK, jak i instytucji finansowej, a także naliczanie, pobieranie i odprowadzanie wpłat na PPK. Obowiązkiem przedsiębiorcy jest także ustalenie wzorów dokumentów dotyczących poszczególnych czynności związanych z administrowaniem PPK, ustalenie sposobu ich agregowania, monitorowania i raportowania informacji z nich wynikających, ponieważ takie informacje nie zostały wyszczególnione w ustawie – przekazała Jakubczyk-Cały.

– Firmy muszą też prowadzić pełną dokumentację związaną z obliczaniem wpłat do PPK i archiwizować wszystkie dokumenty związane z programem. Natomiast jeżeli pracownik zmienia pracę, wtedy pracodawca może złożyć wniosek o przeniesienie zgromadzonych wcześniej środków z firmy zarządzającej, którą wybrał poprzedni pracodawca, do instytucji, z którą podpisał umowę nowy pracodawca. Jednak pracownik może w takiej sytuacji nie wyrazić zgody na ten proces. W takim przypadku pracownik może mieć dwa, trzy, cztery lub więcej PPK – dodała ekspertka z PKF Consult.

PPK jako benefit na rynku pracownika

Kwestią ważną dla wielu pracodawców w dzisiejszych czasach są trudności z pozyskaniem pracowników. Dlatego przedsiębiorcy powinni się zastanowić, w jaki sposób zmienić wewnętrzną politykę HR oraz kulturę organizacyjną, by program PPK stał się dla nich elementem przewagi względem innych przedsiębiorstw. – Nie jest to łatwe, ponieważ PPK jest zapisane w ustawie, co oznacza, że obowiązuje wszystkich i nie jest dodatkowym bodźcem zachęcającym pracowników. Pracodawca oferuje swoim pracownikom PPK, ponieważ musi to robić. Dlatego warto zastanowić się, czy firma potrafi stworzyć taką politykę HR, która przyniesie korzyści z tytułu ponoszenia kosztów związanych z PPK – zaznaczała Ewa Jakubczyk-Cały.

– Istnieje kilka możliwych działań, które pracodawcy mogą podjąć, aby zmienić postrzeganie PPK i nie traktować programu jako obowiązku, lecz jako atrakcyjny benefit pracowniczy. Pracodawcy mogą zwiększyć wysokość wpłaty dla tych pracowników, którzy zadeklarują zwiększenie własnej składki. Przedsiębiorcy mogą z PPK robić pewnego rodzaju wyróżnienie dla pracowników poprzez różnicowanie wysokości wpłaty pracodawcy ze względu np. na staż pracy albo wyniki roczne pracownika lub departamentu – zachęcała przedstawicielka PKF Consult.

W związku z wdrażaniem w firmach nowego programu, jakim są PPK, na firmy nakładane są nowe obowiązki. To właśnie pracodawcy są odpowiedzialni za wdrożenie i prowadzenie PPK.

Komu się opłaca,komu nie

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Biznes
Zły pierwszy kwartał producentów samochodów
Biznes
Szwecja odsyła Putina z kwitkiem; rosyjskie rury zatopione na dnie Bałtyku
Biznes
Apple spółką wartościową? Rekordowe 110 miliardów dolarów na skup akcji
Biznes
Majówka, wakacje to czas złodziejskich żniw. Jak się nie dać okraść
Biznes
Poznaliśmy zwycięzców Young Design 2024! Już można zobaczyć ich projekty!
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił