Polskie spółki węgla brunatnego

1. Adamów

Złoża w okolicach Turku odkryto w latach 1950 – 1953 przy okazji poszukiwań ropy naftowej. Kierował nimi geolog Adam Patla – stąd nazwa kopalni.

Decyzja o budowie zakładu zapadła w 1958 r. Rok później rozpoczęto budowę odkrywki oraz elektrowni Adamów, która miała być zasilana węglem z pobliskiej kopalni.

Pierwszy węgiel w Adamowie wydobyto w 1964 r. Dziesięć lat później ruszyły prace nad kolejną odkrywką – Bogdałów (zamknięta w 1991 r.). W latach 1976 – 1977 budowano odkrywkę Władysławów, a w 1988 r. Koźmin.

Kopalnia Adamów leży 33 km od Konina i 133 km od Poznania. Obecnie trzy działające odkrywki pozwalają planować eksploatację zakładu do 2022 – 2023 roku. Głównym odbiorcą jej paliwa jest elektrownia Adamów z Zespołu Elektrowni PAK (Pątnów, Adamów, Konin).

Prezesem KWB Adamów jest Dariusz Orlikowski.

2. Bełchatów

Dziś ta największa kopalnia węgla brunatnego w Polsce, i jedna z największych w Europie, jest w strukturach Polskiej Grupy Energetycznej. Jej węgiel trafia do pobliskiej elektrowni Bełchatów (PGE).

2 mld ton węgla zalegają na trzech polach: Bełchatów, Szczerców i Kamieńsk. Do eksploatacji zakwalifikowano dwa pierwsze. Budowę zakładu rozpoczęto w 1973 r. Projektowaną zdolność wydobywczą 38,5 mln ton węgla rocznie zakład osiągnął w 1988 r. – równocześnie z osiągnięciem pełnej zainstalowanej mocy przez elektrownię.

Równolegle do działalności wydobywczej kopalnia zajmuje się zagospodarowaniem kopalin, które towarzyszą złożu węgla. Od kilku lat systematycznie rośnie wydobycie i sprzedaż piasków, żwirów, kruszyw i iłów. Poza tym na bazie kredy jeziornej i węgla brunatnego z pola Bełchatów produkowane są ekologicznie czyste nawozy mineralne niezbędne do produkcji zdrowej żywności.

W wyniku rekultywacji terenów kopalni powstała Góra Kamieńsk – znajduje się tam m.in. trasa narciarska z wyciągiem krzesełkowym oraz trasy rowerowe.

Dyrektorem KWB Bełchatów jest Kazimierz Kozioł (kopalnia jest oddziałem spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, której prezesem jest Jacek Kaczorowski).

3. Konin

Historia kopalni sięga XIX w., gdy we wsi Brzeźno istniała mała kopalnia na potrzeby miejscowej ludności. W 1945 roku kopalnia i brykietownia zostały przejęte przez polską załogę, dając początek przedsiębiorstwu o nazwie Kopalnia Konin.

Po wyczerpaniu się w 1955 roku niewielkiego złoża Morzysław rozpoczęto eksploatację odkrywki Niesłusz. Wzrost wydobycia w KWB Konin nastąpił po wybudowaniu w 1958 r. Elektrowni Konin o mocy 585 MW oraz w latach 1967 – 1969 Elektrowni Pątnów o mocy 1200 MW.

Aby pokryć zapotrzebowanie na węgiel dla energetyki, uruchamiane były kolejne odkrywki: Gosławice, Pątnów, Kazimierz, Jóźwin, Lubstów, Kazimierz Północ.

Teraz powstaje odkrywka Tomisławice – głośno oprotestowana przez ekologów obawiających się, że jej istnienie obniży poziom wód gruntowych i zagrozi jezioru Gopło. Resort środowiska uznał, że takiego zagrożenia nie ma. Ale sprawie, na wniosek ekologów, przygląda się również Bruksela.

Prezesem KWB Konin jest Sławomir Mazurek.

4. Turów

Kopalnia wchodzi w skład Polskiej Grupy Energetycznej. Jest jednym z największych zakładów przemysłowych południowo-zachodniej części województwa dolnośląskiego.

Według zapisów kronikarskich w latach 40. XVII w. na terenach Niecki Żytawskiej zaobserwowano płytko zalegające złoża węgla brunatnego. W 1740 r. rozpoczęto wydobywanie węgla, a w XIX w. w okolicach Zittau i Raichenau (Bogatyni) istniało już niemal 100 prywatnych kopalń podziemnych i wyrobisk odkrywkowych. Na przestrzeni kolejnych lat część z nich przestała istnieć.

Pozostałe w późniejszym okresie połączono w jedną, pod nazwą Turów, i przeszła ona na własność państwa polskiego orzeczeniem nr 3 ministra przemysłu i handlu z 18 czerwca 1947 r.

Od tego momentu zaczynają się polskie dzieje kopalni. Od roku 1958 nazwa Turów zaczęła obiegać całą Polskę, bowiem zapadły rządowe decyzje dotyczące budowy Kombinatu Turów. Węgiel KWB Turów zasila elektrownię o takiej samej nazwie.

Dyrektorem KWB Turów jest Stanisław Żuk (kopalnia jest oddziałem spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, której prezesem jest Jacek Kaczorowski).

5. Sieniawa

Złoże Sieniawa, położone na ziemi lubuskiej w okolicach miejscowości o tej samej nazwie, jest jednym z najdłużej eksploatowanych złóż węgla brunatnego w Polsce. Sieniawa, nim stała się własnością prywatną, była jedyną kopalnią węgla brunatnego w Polsce, gdzie surowiec eksploatowano podziemnie, a nie metodą odkrywkową.

Eksploatację węgla rozpoczęto w 1873 r. Kopalnia Emiliensglück, od roku 1898 działająca jako Vereinigte Emiliensglück, początkowo stanowiła własność rodziny von Bockelbergów, a od roku 1918 przeszła we władanie spółki Anhaltische Kohlenwerke AG.

Zniszczona i zdewastowana podczas II wojny światowej, została ponownie uruchomiona w 1950 r. jako KWB Sieniawa. W 1997 r. rozpoczęła się jej likwidacja. Trwała do 2002 r. Zaraz po tym, po uzyskaniu koncesji, eksploatację rozpoczęła tu prywatna spółka KWB Sieniawa sp. z o.o. Jest to najmniejsza kopalnia brunatnego surowca w Polsce. Spółka oprócz sprzedaży węgla zajmuje się dystrybucją kotłów centralnego ogrzewania i produkcją kamiennej architektury ogrodowej.

Prezesem spółki Sieniawa jest Andrzej Bik.