Start-upy dostaną doładowanie z Brukseli

W przededniu rozpoczęcia kadencji 2024–2029 nowej Komisji Europejskiej unijni urzędnicy, przedstawiciele rządów krajów członkowskich oraz liderzy start-upów z całego kontynentu spotkali się w Brukseli, aby omówić przyszłość europejskiego ekosystemu młodych, innowacyjnych firm. Na forum Europe Startup Nations Alliance (ESNA) zastanawiano się, na ile UE jest w stanie się włączyć do technologicznego wyścigu i co zrobić, by pobudzić ów ekosystem. Za stworzenie warunków do rozwoju ma odpowiadać m.in. Ekaterina Zaharieva, pierwsza w historii unijna komisarz ds. start-upów. Czy Stary Kontynent czekać będzie zatem dynamiczny rozwój innowacyjnych biznesów?

Co zmieni European Innovation Act?

Zaharieva już zobowiązała się do wprowadzenia Europejskiego Aktu Innowacyjności (European Innovation Act – EIA), który miałby napędzać transformacyjne postępy w badaniach i innowacjach (B+I) w całej UE. Akt ten ma nakłaniać państwa członkowskie do osiągnięcia ambitnego celu 3 proc. PKB na wydatki na B+I. Co więcej, miałby pomóc w walce z tzw. drenażem mózgów.

Czytaj więcej:

Raporty ekonomiczne

Do wzięcia nawet 30 mln euro na rozwój przełomowych technologii

Firmy, które mają bądź pracują nad te...

Pro

Odpływ talentów zahamować ma tworzenie im w Europie możliwości do prowadzenia badań i rozwoju. Jak? Zaharieva tłumaczyła europosłom, że poprzez usprawnienia regulacyjne, poprawę warunków pracy i ułatwiony dostęp do kapitału.

– Upraszczając ramy prawne, możemy zmniejszyć bariery wejścia dla nowych firm, a poprzez zwiększenie dostępu do finansowania zapewnimy start-upom zasoby, których potrzebują, aby komercjalizować swoje pomysły właśnie tutaj, w UE – zaznaczyła nowa komisarz.

Takie działania miałyby być lekiem na to, co zdiagnozował w swoim raporcie Draghi: Europa przegrywa technologiczną rywalizację z USA i Chinami, gdyż nie udaje się jej przełożyć innowacji na komercjalizację. Problem w tym, że kwestie, o których mówi się w planowanym European Innovation Act, są we Wspólnocie przedmiotem dyskusji już od 15 lat. Dotąd ciężko mówić o sukcesie i wzmocnieniu konkurencyjności UE. Czy dzięki Zaharievej EIA wreszcie nabierze realnych kształtów?

Czytaj więcej

Finanse firmy

NCBR otwiera start-upom drzwi do USA

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju po raz kolejny daje polskim start-upom, mikro- i małym przedsięb...

Oby. Rynek finansowania start-upów w Europie wymaga mobilizacji kapitału prywatnego. Świadczą o tym statystyki, wedle których UE odpowiada jedynie za 5 proc. funduszy wysokiego ryzyka na świecie. Dla porównania udział Stanów Zjednoczonych to aż 52 proc., a Chin – 40 proc. Hildegard Bentele z Europejskiej Partii Ludowej nie ma więc wątpliwości: UE potrzebuje kapitału venture capital, więc musi stać się bardziej atrakcyjna dla międzynarodowych inwestorów.

W 2025 r. Ekaterina Zaharieva ma przedstawić opartą na EIA strategię dla europejskich start-upów. Zapowiedziano, że wkrótce odbędą się publiczne konsultacje dotyczące ustawy.

Co czeka start-upy w 2025 r.?

Na razie finansowanie młodych, innowacyjnych firm w Europie mocno kuleje. Wedle wyliczeń Sifted w I połowie 2024 r. – w ramach 3118 transakcji – w start-upy na kontynencie „wstrzyknięto” 49,9 mld euro (wliczając dług i dotacje). W II połowie roku było to już zaledwie 22,4 mld euro, co oznacza spadek aż o 55 proc. Skurczyła się też liczba samych transakcji – było ich 2221, a więc najmniej od II połowy 2012 r. Jak wynika z analiz PitchBook, strumień z kapitałem wysokiego ryzyka słabnie już trzeci rok z rzędu. Co ważne, ubywa największych transakcji, które pozwalają budować tzw. jednorożce. Jak pokazują statystyki, o ile w 2022 r. odnotowano 163 megarundy (rundy finansowania o wartości powyżej 100 mln dol.), to w 2024 r. było ich 142. Eksperci podkreślają, że deficyt kapitału jest odczuwalny, a to hamuje rozwój innowacyjności. Andreas Treichl, prezes Erste Foundation, w poście na LinkedIn napisał wprost: „talent, nauka i przedsiębiorczość ciążą ku kapitałowi, a obecnie ten kapitał nie znajduje się w Europie”.

Czytaj więcej

Gospodarka

Szokujące Prognozy Saxo Banku na 2025 rok

Saxo Bank przedstawił swoje coroczne Szokujące Prognozy, czyli serię projekcji, które wydają się...

O problemach mogą świadczyć statystyki PitchBook, które wskazują, że w 2024 r. europejskie fundusze VC zebrały od inwestorów tylko ok. 20 mld euro. A to najniższy poziom od dekady. Trzeba jednak zaznaczyć, że dołuje cały rynek inwestycji venture capital.

Krzysztof Bachta, partner zarządzający 4growth VC, tłumaczy, iż globalny rynek finansowania VC jest cykliczny i zależny od wysokości stopy procentowej. – Im wyższe stopy procentowe, tym mniej kapitału napływa do VC, im niższe – tym więcej. Dzieje się tak dlatego, że przy niskich stopach procentowych inwestorzy poszukują aktywów oferujących wyższe stopy zwrotu z inwestycji, a w długim terminie fundusze VC dostarczają stopy zwrotu na poziomie powyżej 15 proc. rocznie. Przy dużym napływie kapitału do funduszy VC, tak jak w latach 2020–2021, mamy do czynienia z hossą na tym rynku, co widać w wyższych wycenach start-upów oraz większej liczbie inwestycji i wartości rund – komentuje.

Czytaj więcej

Biznes

Polska AI podbiła Dolinę Krzemową

Start-up założony przez Filipa Kozerę chce zrewolucjonizować tworzenie narzędzi AI. Cieszy, że in...

Jak podkreśla, dla polskiego rynku VC dużo istotniejszym czynnikiem jest aktywność inwestorów publicznych, w tym przede wszystkim największego inwestora publicznego, jakim jest PFR Ventures. – W 2024 r. mieliśmy do czynienia z okresem przejściowym między perspektywami unijnymi, a nowe fundusze zasilane przez PFR Ventures wejdą w aktywny okres inwestycyjny na początku 2025 r. W związku z tym należy spodziewać się istotnego wzrostu rynku już w I półroczu oraz w całym roku 2025, kiedy będą uruchamiane kolejne fundusze korzystające ze środków z nowej perspektywy unijnej – wyjaśnia nasz rozmówca.

Trend wychodzenia z giełdy

Tomasz Stamirowski, partner zarządzający w Avallon MBO, przyczyny słabszego 2024 r. widzi jeszcze gdzie indziej. Według niego mieliśmy do czynienia z „silną polaryzacją w zakresie wyników firm, nawet tych działających w obrębie tej samej branży”. Jak zauważa, liderzy radzili sobie wyjątkowo dobrze, ale była również rosnąca grupa firm z silnymi spadkami wyników. – A to rzutuje na rynek fuzji i przejęć, gdzie dane pokazują spadek liczby transakcji – wyjaśnia. – Aktywność inwestorów strategicznych, podobnie jak funduszy private equity, jest bardzo selektywna, dużą rolę odgrywa ocena, czy dana firma może uczestniczyć w konsolidacji branży. Widać wyraźnie odwrót od firm wymagających zatrudniania dużej liczby pracowników. Podwyżki płacy minimalnej, problemy z dostępnością kadr plus silny złoty rzutujący na rentowność eksportu zrobiły swoje – kontynuuje ekspert.

Czytaj więcej

Biznes

Rządowa strategia cyfryzacji w ogniu krytyki

Nieprecyzyjne wskaźniki, puste hasła i nieprzemyślane projekty – tak część ekspertów ocenia proje...