Od początku roku widać spadki zarówno liczby transakcji VC, jaki i ich wartości. Tylko w okresie kwiecień–czerwiec br. sięgnęły one aż 23 proc. względem I kwartału. To historyczne tąpnięcie, drugie pod względem wielkości w ciągu ostatniej dekady – wskazują analitycy CB Insights. Oznak spowolnienia lub – jak wieszczą niektórzy – pękania startupowej bańki jest więcej.
Od początku 2022 r. „rodzi” się mniej jednorożców (start-upy z wyceną powyżej 1 mld dol.) niż dotychczas. W szczycie ub.r. kwartalnie przybywało ich na świecie niemal 150, obecnie to ledwie nieco ponad 80. Spadają też wyceny start-upów – z danych serwisu Carta wynika, iż tylko w ciągu ostatnich kilku miesięcy redukcja ta sięgnęła średnio ponad 40 proc. Dane CB Insights pokazują, iż wysycha szczególnie strumień pieniędzy dla start-upów tworzących technologie dla handlu detalicznego – w II kwartale inwestycje w retail tech skurczyły się aż o 43 proc. kwartał do kwartału i aż o 56 proc. rok do roku (w przypadku segmentu e-commerce załamanie względem I kwartału sięgnęło 60 proc.). Fundusze VC ograniczają też wsparcie innowacyjnych firm działających w napompowanej pandemią branży medycznej. Inwestycje w health tech w II kwartale stopniały kwartał do kwartału o 33 proc., rok do roku zaś – o 58 proc. Globalnie do takich start-upów popłynęło 7,1 mld dol., gdy rok wcześniej było to niemal 17 mld dol. Tym samym pod względem wartościowym poziom finansowania spółek z tej branży wrócił do poziomu sprzed dwóch lat. Tymczasem, jak wynika z analiz PFR Ventures, sektor health tech w Polsce w 2021 r. był kluczowym celem funduszy VC – przyciągał ponad 14 proc. inwestycji tego typu. Ale kryzys dopadł też fintechy – względem II kwartału ub.r. spadek wartości inwestycji VC w takie biznesy sięgnął globalnie 46 proc. W efekcie, jak pisze serwis Techcrunch, doszło do masowych zwolnień. W II kwartale br. w start-upach z różnych branż pracę stracić miało 37 tys. osób – co dziesiąty był właśnie pracownikiem fintechu. Przykładem startupowego kryzysu w tym sektorze jest Klarna. Jak informuje „The Wall Street Journal", szwedzki fintech jeszcze w 2021 r. wyceniano na 46 mld dol., dziś spółka szuka finansowania przy wycenie 6,5 mld dol.
Czytaj więcej
Nie brakuje problemów z precyzją informacji o sieci internetu w Polsce, choć jest już system IT, który je zbiera. Powstanie kolejny. Po co?
Nas dodatkowo powinien niepokoić fakt, iż Polska kolejny rok z rzędu spada w rankingu ekosystemów przyjaznych start-upom. Jak podał niedawno StartupBlink, na liście Top 100 takich hubów nie ma ani jednego miasta z naszego kraju. Monika Synoradzka, partner w SpeedUp Group, twierdzi, że jest kilka przyczyn. Jedną z nich jest brak ludzi, którzy w pierwszych latach (2011–2016) kształtowania się ekosystemu startupowego nad Wisłą angażowali się w ten proces, tworzyli lokalne społeczności i byli ich liderami.
– Dziś są w innych miejscach swojego życia. Przez długi czas nie było widać ich wyraźnych następców – nie kontynuowano wcześniej realizowanych inicjatyw, naturalnie wyczerpywała się ich formuła, nie powstawały w ich miejsce nowe – wylicza. – Budowanie małych ekosystemów przyciągających twórców innowacji wymaga odpowiedniej strategii, a do jej realizacji należałoby zapraszać różnych interesariuszy – od uczelni, przez twórców start-upów, po rozwinięty biznes. Miasta w Polsce nie wykorzystują szansy, jaką jest zagospodarowanie tego obszaru – dodaje Synoradzka.
