Wielka wojna z przemytem

Nowe etaty, sprzęt, specjalnie szkolone psy pomogą celnikom tropić tytoniowy przemyt

Publikacja: 11.01.2010 03:12

Przemytnicze szlaki, czyli jak wędrują podrabiane papierosy

Przemytnicze szlaki, czyli jak wędrują podrabiane papierosy

Foto: Rzeczpospolita

Cała Unia mobilizuje się do odparcia papierosowego szmuglu – plagi, która powoduje podatkowe straty sięgające we Wspólnocie 7 mld euro. W Polsce startują od dawna zapowiadane inwestycje w uszczelnienie granicy. Na pojazdy, specjalistyczny sprzęt, m.in. endoskopy czy detektory przemytu, a także bazę dla skutecznej kontroli i łączność elektroniczną resort finansów począwszy od tego roku wyda 133 mln złotych. Najbardziej narażeni na ryzyko funkcjonariusze z celnych grup mobilnych dostaną broń.

Pierwszy z dwóch potężnych rentgenów wart miliony złotych celnicy zainstalują najpierw na przejściu kolejowym w Medyce. Ma wykrywać papierosy coraz częściej ukrywane w pociągach i kontenerach przybywających do nas z krajów przemytniczego ryzyka: Chin czy innych państw Azji. Stacjonarny skaner wybudowany zostanie w nowym przejściu drogowym w Grzechotkach na granicy z obwodem kaliningradzkim. Mobilne urządzenie rentgenowskie i detektory przemytu celnicy skierują w rejon Budziska na styku polsko-litewskim. W okolicach Budziska zainstalowane zostaną także urządzenia do odczytywania tablic rejestracyjnych. Automatyczny system będzie przekazywał informacje do baz danych wykorzystywanych potem w analizach ryzyka.

Na wschodzie kraju Służba Celna już rozpoczęła budowę całego łańcucha ośrodków kontroli w razie wzmożonego ruchu granicznego. Centrum odpraw w Białej Podlaskiej będzie kosztowało 37 mln zł i zostanie sfinansowane z funduszu norweskiego. Podobne ośrodki kontroli celnej powstaną w Przemyślu, Tomaszowie Lubelskim i Zamościu. Przybędzie etatów i specjalnie szkolonych psów – które w trudnych warunkach w tropieniu papierosowego przemytu okazują się skuteczniejsze od elektroniki.

[srodtytul]Szmuglerzy doliczają za ryzyko [/srodtytul]

– Wśród państw UE tylko służby brytyjskie są od polskich skuteczniejsze w zwalczaniu tytoniowej kontrabandy – twierdzi Piotr Dziedzic, naczelnik wydziału zwalczania przestępczości w Ministerstwie Finansów. Wysiłek włożony w uszczelnienie wschodniej granicy już spowodował przesunięcie się części przemytniczych szlaków na południe: na Węgry i Bałkany. Ale Polska, która dotąd była kluczowym ogniwem nielegalnego papierosowego tranzytu, sama staje się celem kontrabandy. Jeśli na ukraińskim bazarze cena paczki papierosów wynosi mniej niż pół euro, to przerzucona na polską stronę zyskuje nawet czterokrotnie na wartości. Za przywiezioną do Niemiec palacze płacą ok. 5 euro. Przeszmuglowana na Wyspy Brytyjskie czy do Norwegii osiąga na rynku cenę 8 – 9 euro.

Potężną siłą, która napędza tytoniową kontrabandę, są drastyczne różnice w poziomie opodatkowania wyrobów tytoniowych. Polska osiągnęła już europejskie minimum – 64 euro akcyzy za 1000 papierosów. Ale podatek już za Odrą jest kilkakrotnie wyższy, a w Irlandii sięga 249 (w Anglii 229) euro za tysiąc papierosów.

[srodtytul]W kontenerach i złomie[/srodtytul]

W sylwestrową noc 44,5 tysiąca paczek papierosów próbowano przemycić pod złomem stali nierdzewnej w dwóch ciężarówkach zmierzających z Ukrainy do Niemiec przez przejście w Dorohusku — opowiada Marzena Siemieniuk, rzecznik Izby Celnej z Białej Podlaskiej. Celnicy tylko na tym jednym, strategicznym odcinku granicy z Białorusią i Ukrainą ujawnili w zeszłym roku 270 mln sztuk papierosów wwożonych nielegalnie do kraju. To o jedną trzecią więcej niż w roku 2008.

Prawie dwa i pół miliona sztuk papierosów bez polskich znaków akcyzy o wartości ponad 815 tys. zł przechwycili funkcjonariusze pomorskiej Służby Celnej w porcie w Gdyni w połowie grudnia. Rzecznik prasowy Izby Celnej w Gdyni Marcin Daczko mówi, że papierosy znajdowały się w kontenerze, który do portu przypłynął z Chin, przez Hamburg. W 2009 r. funkcjonariusze gdyńskiej Izby przejęli ponad 21 mln szt. papierosów o wartości ponad 7 mln zł. Pod lupę speców od tzw. analizy ryzyka trafiają zwłaszcza kontenery z Chin, Dalekiego i Bliskiego Wschodu, gdzie w wielkich wolnocłowych strefach gangi urządziły centrum dystrybucyjne papierosowej kontrabandy.

[srodtytul]Zabójcze podróbki[/srodtytul]

Na razie cudem udaje się utrzymać w ryzach przemytników na granicy z obwodem kaliningradzkim. „Mrówki”, którym wolno bez opłat przenieść dwie paczki papierosów, wycofały się z przejść. Drobni szmuglerzy przestraszyli się konsekwencji. Wszelkie przeróbki aut kwalifikowane są jako przysposobienie pojazdu do celów przestępczych. W zeszłym roku celnicy odebrali 190 „przysposobionych” samochodów. Rok wcześniej zaledwie 80 – mówi Ryszard Chudy, wiceszef warmińsko-mazurskiej Izby Celnej w Olsztynie.

Wartość legalnego rynku produkcji i handlu papierosami w UE to 70 mld euro rocznie. Jednak co dziesiąty papieros trafia do europejskich palaczy z nielegalnych źródeł. Ogromna ich część to podróbki. – Zawartość szkodliwych substancji w sfałszowanych najczęściej marlboro, jin ling, clasic czy J&M może nawet kilkunastokrotnie przekraczać dopuszczalne normy – ostrzega Bogdan Bednarski, ekspert ds. zwalczania tytoniowego przemytu w resorcie finansów.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora

[mail=z.lentowicz@rp.pl]z.lentowicz@rp.pl[/mail]

Cała Unia mobilizuje się do odparcia papierosowego szmuglu – plagi, która powoduje podatkowe straty sięgające we Wspólnocie 7 mld euro. W Polsce startują od dawna zapowiadane inwestycje w uszczelnienie granicy. Na pojazdy, specjalistyczny sprzęt, m.in. endoskopy czy detektory przemytu, a także bazę dla skutecznej kontroli i łączność elektroniczną resort finansów począwszy od tego roku wyda 133 mln złotych. Najbardziej narażeni na ryzyko funkcjonariusze z celnych grup mobilnych dostaną broń.

Pozostało 90% artykułu
Biznes
„Rzeczpospolita” o perspektywach dla Polski i świata w 2025 roku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Biznes
Podcast „Twój Biznes”: Czy Polacy przestają przejmować się klimatem?
Biznes
Zygmunt Solorz wydał oświadczenie. Zgaduje, dlaczego jego dzieci mogą być nerwowe
Biznes
Znamy najlepszych marketerów 2024! Lista laureatów konkursu Dyrektor Marketingu Roku 2024!
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Biznes
Złote Spinacze 2024 rozdane! Kto dostał nagrody?