Kopalnie polują na kadry

– W tym roku przyjmiemy do pracy ok. 4 tys. osób – zapowiada Zbigniew Madej, rzecznik największej w Europie spółki górniczej, Kompani Węglowej, która ma 16 kopalń i ok.

45 mln zł strat w zeszłym roku. Z nieoficjalnych wypowiedzi wiadomo jednak, że nowych umów o pracę spółka może podpisać o wiele więcej.

– Przyjmujemy podania od 4 do 29 lutego, potrzebujemy zarówno pracowników dołowych, jak i specjalistów z wyższym wykształceniem, np. geologów, w sumie 1870 osób – mówi Katarzyna Jabłońska-Bajer, rzeczniczka Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Katowicki Holding Węglowy zapowiada zatrudnienie 1560 osób.

– Do 2015 r. przyjmiemy 11 300 osób, bo mniej więcej tyle odejdzie na emeryturę – tłumaczy Ryszard Fedorowski, rzecznik KHW.

Tyle że do górniczego fachu młodzi ludzie wcale się nie garną. Powód to zarobki, które dla młodego człowieka tuż po technikum wynoszą ok. 1200 zł na rękę.

A spółki węglowe, choć zgodziły się w tym roku na kilkusetzłotowe podwyżki dla pracowników z dłuższym stażem (w KHW i KW pensje wzrosną o ok. 14 proc., w JSW o 8 proc.), nie mają programów motywacyjnych dla młodych górników – z wyjątkiem gwarancji zatrudnienia. Muszą więc szukać innego sposobu pozyskania rąk do pracy, ponieważ wszystkie planują do 2015 r. inwestycje na łączną sumę 16 mld zł – m.in. w uruchomienie eksploatacji nowych pokładów surowca.

W tej sytuacji będą zmuszone sięgnąć po ludzi, którzy wcześniej odeszli. W procesie restrukturyzacji górnictwa, gdy zamykano nierentowne kopalnie, kilkadziesiąt tysięcy górników zrezygnowało z pracy, podpisując zobowiązanie, że więcej nie podejmą zatrudnienia w tym sektorze. W zamian otrzymali odprawy – ok. 40 tys. zł na osobę, co kosztowało budżet 2 mld zł.

Tyle że podpisane wtedy deklaracje już nie obowiązują (ich ważność skończyła się wraz z końcem programu restrukturyzacji górnictwa i zatwierdzeniem nowej strategii dla branży na lata 2007 – 2015). Daje to spółkom węglowym furtkę do ponownego zatrudnienia tych osób.

– U nas nie będą rozpatrywane podania tych, którzy skorzystali z górniczego pakietu socjalnego – zapowiada Jabłońska-Bajer. Ale KW i KHW tego nie wykluczają.

– Istnieje taka możliwość, ale nie będziemy z niej korzystać masowo. Ludzie, którzy wiele lat temu wzięli odprawy, mają dzisiaj ok. 40 lat, więc długo by nie pracowali – mówi Madej.

Skrócony staż pracy dotyczy jednak tylko górników dołowych, którzy mogą iść na emeryturę po 25 latach pracy pod ziemią. A spółkom węglowym potrzebni są również specjaliści, m.in. kadry inżynieryjne oraz geolodzy. Tymczasem klasy górnicze w śląskich technikach świecą pustkami – obsadzona jest tylko połowa miejsc. Jeszcze trudniej, z powodów płacowych, będzie pozyskać osoby z wyższym wykształceniem. – Kilka lat temu mówiliśmy, że przyjdzie moment, iż górnictwo będzie potrzebowało rąk do pracy, ale nikt nas nie słuchał i wielu fachowców szło na zieloną trawkę. Teraz trzeba będzie ich ściągać – stwierdza Wacław Czerkawski, wiceprzewodniczący Związku Zawodowego Górników w Polsce. Fachowcom pracującym na powierzchni też przysługiwały odprawy.