Do Rzecznik Praw Obywatelskich Teresy Lipowicz zwróciła się osoba niepełnosprawna podnosząc problem faktycznej dyskryminacji wynikającej z braku dostosowania formy egzaminu radcowskiego do jej indywidualnych potrzeb. Tymczasem, jak zauważa Rzecznik problem ten dotyczy nie tylko egzaminu radcowskiego, ale również egzaminów wstępnych, jak i kończących aplikację ogólną, adwokacką, radcowską i notarialną, w których nie przewidziano rozwiązań dostosowujących ich formę do potrzeb osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Rozwiązania takie nie są również przewidziane podczas egzaminów na tłumaczy przysięgłych.
Zdaniem RPO brak odpowiednich regulacji jest niezgodny z Konwencją Narodów Zjednoczonych o Prawach Osób Niepełnosprawnych, a także z określoną w art. 32 Konstytucji RP zasadą równości i art. 65, zapewniającym każdemu wolność wyboru i wykonywania zawodu.
„Obecna regulacja powoduje sytuacje, w których osoby z niepełnosprawnością nie są w stanie uzyskać pozytywnego wyniku na egzaminie nie z powodu braku wiedzy, ale np. zbyt krótkiego czasu jego trwania" – podnosi Teresa Lipowicz, która zauważa, iż w przypadku osób z pewnymi rodzajami niepełnosprawności (np. oczopląs) zapoznawanie się z treścią kazusu egzaminacyjnego trwa znacznie dłużej niż w przypadku innych kandydatów. Dlatego zdaniem Rzecznik forma egzaminu powinna być dostosowana do stopnia i rodzaju niepełnosprawności osoby do niego przystępującej. Chodzi m.in. o wydłużenie czasu egzaminu, wprowadzenie alternatywnych form zapoznawania się z treścią pytań i kazusów, a także sposobu udzielania odpowiedzi przez osoby nie mogące pisać.
„W demokratycznym państwie prawa rzeczą niezmiernie ważną jest, żeby dostęp do takich zawodów jak: sędzia, prokurator, adwokat, radca prawny, notariusz, tłumacz przysięgły był równy dla wszystkich obywateli" – podsumowuje Lipowicz, która dodaje, iż czas ratyfikacji Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych jest bardzo dobrym momentem na wprowadzenie rozwiązań zapewniających osobom z niepełnosprawnością równy z innymi dostęp do tych zawodów.
