Donbas w 2013 roku był jednym z najbardziej rozwiniętych przemysłowo regionów Ukrainy. Generował około 15 proc. PKB kraju. Co zobaczymy tam dzisiaj, po siedmiu latach tlącej się wojny?
Dzisiejszej sytuacji nie można nawet porównywać do tej, która była przed wojną. Część Donbasu jest okupowana i nie wiemy nawet dokładnie, co tam pozostało. To się okaże później, gdy przeprowadzimy audyt po deokupacji. Znany ekspert z Atlantic Council Anders Aslund oszacował straty gospodarki Ukrainy z powodu wojny w Donbasie na 120 mld dol. Wiedeński Instytut Międzynarodowych Porównań Gospodarczych podliczył, że po deokupacji odbudowa Donbasu pochłonie co najmniej 22 mld dol. Jeżeli chodzi o część obwodów donieckiego i ługańskiego, która znajduje się pod kontrolą rządu ukraińskiego, pracujemy nad strategią rozwoju gospodarczego tego regionu. By uruchomić tam życie na nowo, mamy kilka opcji: środki z budżetu, pomoc sponsorów, kredyty i inwestycje. Budżet kraju tego nie udźwignie, pomoc sponsorów jest zazwyczaj niewielka i lokalna, a kredytów mamy już i tak zbyt wiele. Najbardziej odpowiednim rozwiązaniem jest więc pozyskanie inwestorów. Musimy stworzyć tam taką atmosferę, by inwestor chciał przyjść i czuł się bezpiecznie.
A co z ludźmi? Przed wojną mieszkało w tych obwodach ponad 6 mln osób. Dużo pozostało?
Według naszych szacunków pozostało jedynie nieco ponad 3 mln ludzi. To przeważnie starsi mieszkańcy, którzy nie mają możliwości wyjechania. Część ludności Donbasu przeniosła się do pracy Rosji, niektórzy przeprowadzili się na Krym, a około 1,5 mln ludzi na tereny kontrolowane przez rząd w Kijowie. Około 400 tys. z nich wróciło z powrotem do Donbasu, nie potrafili znaleźć pracy i mieli problemy mieszkaniowe. Okupowana część Donbasu została rozgrabiona, zamykane są kopalnie, wywożony jest sprzęt z fabryk do Rosji, trwa klasyczna grabież. Nikt w Rosji nie interesuje się przyszłością tych ludzi.
Ale węgiel stamtąd jedzie.
