- Strona zwróciła się o zawieszenie postępowania, na co organ rozpatrujący sprawę nie wyraził zgody. Czy stronie przysługuje zażalenie na postanowienie o odmowie zawieszenia postępowania?
W orzecznictwie dominuje pogląd, że nie przysługuje takie uprawnienie. Przesłanki obligatoryjnego zawieszenia postępowania przez organ wymieniono w art. 97 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej k.p.a.). Należą do nich m.in. śmierć strony bądź sytuacja, gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. W art. 98 § 1 k.p.a. przewidziano także, że organ może zawiesić postępowanie, jeżeli wystąpi o to strona, na której żądanie postępowanie zostało wszczęte, a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz nie zagraża to interesowi społecznemu.
Jak zwrócono uwagę w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 października 2016 r. (sygn. I OSK 2999/14, LEX nr 2168065), uprawnienie do żądania zawieszenia postępowania przysługuje wyłącznie stronie, na której żądanie wszczęto postępowanie. Uprawnienie to nie służy pozostałym stronom ani podmiotom uczestniczącym w postępowaniu na prawach strony (np. organizacji społecznej dopuszczonej do udziału w postępowaniu – por. art. 31 § 3 k.p.a.). Wymaganie dotyczące braku sprzeciwu pozostałych stron wobec zawieszenia postępowania ma oczywiście zastosowanie tylko w przypadku, gdy w postępowaniu uczestniczy więcej niż jedna strona. Omawiany przepis nie określa formy wyrażenia sprzeciwu, w związku z czym strona zgłaszająca sprzeciw może uczynić to np. ustnie do protokołu (por. art. 63 § 1 k.p.a.). Ocena, czy zawieszenie postępowania zagraża, czy nie zagraża interesowi społecznemu, należy do organu prowadzącego postępowanie.
We wskazanym wyżej wyroku NSA przyjęto, że w sytuacji, gdy przesłanki określone w art. 98 § 1 k.p.a. są spełnione, organ powinien zawiesić postępowanie bez oceniania, czy żądanie zawieszenia jest zasadne. O złożeniu przez stronę wniosku o zawieszenie postępowania oraz o prawie zgłoszenia sprzeciwu trzeba poinformować pozostałe strony, doręczając im odpis wniosku (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 26 kwietnia 2017 r., sygn. II SA/Lu 78/17, LEX nr 2294813). Procesową formą załatwienia takiego wniosku jest postanowienie (por. np. wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 12 kwietnia 2017 r., sygn. II SA/Go 1091/16, LEX nr 2275861).
Zgodnie z art. 101 § 3 k.p.a. na postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania albo odmowy podjęcia zawieszonego postępowania stronie przysługuje zażalenie. W orzecznictwie dominuje pogląd, że treść tego przepisu należy odczytywać w ten sposób, że zażalenie przysługuje tylko na postanowienie o zawieszeniu postępowania oraz na postanowienie o odmowie podjęcia zawieszonego postępowania. Stronie nie przysługuje zażalenie na postanowienie o odmowie zawieszenia postępowania (por. np. wyrok NSA z 26 stycznia 2018 r., sygn. II GSK 2865/17, LEX nr 2430798). Podnosi się, że skoro w art. 101 § 3 k.p.a. posłużono się zwrotem „w sprawie odmowy podjęcia zawieszonego postępowania", przez który ustawodawca rozumie tylko postanowienia negatywne, to nie ma podstaw, aby w stosunku do postanowień „w sprawie zawieszenia postępowania" dokonywać wykładni rozszerzającej ten zwrot, zamiast ograniczać go do postanowień o zawieszeniu postępowania.