W czwartek weszły w życie przepisy przedłużające do końca września równoległe działanie dwóch systemów poboru opłat drogowych: dotychczasowego viaTOLL oraz nowego e-TOLL. Ten drugi ma zacząć działać w czerwcu. Jak poinformowała Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) odpowiadająca od lipca 2020 r. za pobór opłat, jeszcze w tym miesiącu w nowym systemie myta będzie można płacić za przejazd także dwoma płatnymi odcinkami autostrad zarządzanymi przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA): fragmentem A2 pomiędzy Koninem i Strykowem oraz A4 od Wrocławia do Sośnicy. Już teraz modyfikowane jest tam oznakowanie.

Przy bramkach autostradowych zostaną wyznaczone dedykowane pasy przejazdowe dla użytkowników e-TOLL i viaTOLL. Nie będą jednak z nich korzystać użytkownicy urządzeń viaAUTO. Na tych pasach nie będzie można również płacić za przejazd gotówką, kartami płatniczymi ani flotowymi.

Wdrażany system e-TOLL to radykalna zmiana w poborze opłat. Oparty jest na satelitarnym sposobie pozycjonowania pojazdów, podczas gdy zastępowany viaTOLL działa na zasadzie pozycjonowania radiowego, komunikując się z bramownicami umieszczonymi na płatnych odcinkach dróg. Zmiana systemu dotyczy ponad 1,5 mln pojazdów, z tego ok. 800 tys. jeździ codziennie. Kierowca będzie musiał zarejestrować się w systemie oraz zainstalować i uruchomić urządzenie OBU (On Board Unit), ZSL (Zewnętrzny System Lokalizacyjny) lub bezpłatną aplikację mobilną e-TOLL. Ta ostatnia ma być wkrótce udostępniona do pobrania w sklepach Google Play i App Store. Do końca czerwca mają być również uruchomione stacjonarne miejsca obsługi klienta przeznaczone dla przewoźników. Rozliczenia będą się odbywać na podstawie przekazywanych danych geolokalizacyjnych pojazdu do Systemu Poboru Opłaty Elektronicznej prowadzonego przez Krajową Administrację Skarbową.

Za przejazd po płatnych odcinkach dróg krajowych muszą płacić m.in. ciężarówki, autobusy czy samochody osobowe z przyczepami, jeśli dopuszczalna masa całkowita takiego zestawu jest większa od 3,5 tony. Opłatami jest objętych 3660 km dróg, w tym 2525 km autostrad i dróg szybkiego ruchu oraz 1135 km dróg krajowych.

Sposób wdrażania e-TOLL zbiera jednak krytyczne opinie. Pierwotnie portal umożliwiający rejestrację pojazdów w systemie miał ruszyć w kwietniu, potem przesunięto uruchomienie na połowę maja. To skróciło czas potrzebny przewoźnikom na przygotowanie się do zmian. Może być problem z dostępnością urządzeń: firmy transportowe już powinny ich szukać, bo producentów, którzy dostali akredytację od KAS, jest niewielu i na rynku OBU może brakować.

Nowelizacja ustawy o autostradach płatnych i Krajowym Funduszu Drogowym zakłada również uruchomienie w e-TOLL opłat myta na państwowych płatnych autostrad także kierowcom samochodów osobowych, ale dopiero z początkiem grudnia.

Z końcem listopada wygasają obecne umowy na obsługę manualnego systemu poboru opłat. Zamiast bramek zastosowana zostanie metoda poboru opłaty w systemie swobodnego ruchu, a kierowcy będą mieć możliwość opłacenia przejazdu poprzez e-TOLL lub e-bilet kupowany online lub w kiosku.

Nowy system nie ujednolici jednak sposobu pobierania opłat na autostradach koncesyjnych. Potrzebne byłyby zmiany w umowach z koncesjonariuszami.