Karta Polaka: Rodacy ściągają do kraju

Wprowadzenie ułatwień i pomoc finansowa sprawiły, że Polacy ze Wschodu chcą się u nas osiedlać. Oprócz sprowadzanych przez państwo repatriantów z Kazachstanu tysiące osób przyjeżdża na własną rękę – posiadając Kartę Polaka, zgłaszają się po pieniądze na start. Wydano już trzy czwarte z zaplanowanej na ten rok sumy. – Środków na pomoc nie zabraknie – zapewnia jednak MSWiA, które chce wystąpić o kolejne kwoty na ten cel – odpowiadają nam służby prasowe resortu.

Dwukrotny wzrost

O lawinowo rosnącym zainteresowaniu pozostaniem w naszym kraju świadczy liczba zezwoleń na stałe zamieszkanie, która zwiększyła się dwukrotnie – wynika z danych Urzędu do spraw Cudzoziemców, które poznała „Rzeczpospolita".

– W ubiegłym roku, do końca listopada, takie zezwolenia na pobyt stały w związku z posiadaniem Karty Polaka lub polskiego pochodzenia otrzymało 8,3 tys. osób. Rok wcześniej 4,3 tys. – mówi Jakub Dudziak, rzecznik Urzędu. Jeszcze w 2014 r. takich zezwoleń wydano 2,5 tys.

Ubiegłoroczne zgody na stały pobyt dotyczyły głównie osób z Ukrainy (ok. 60 proc. wszystkich zezwoleń) i Białorusi (3 tys. – trzykrotny wzrost).

Nowo przybyli oraz ci, którzy już wcześniej posiadali Kartę Polaka, a teraz uzyskali zgodę na stałe zamieszkanie, masowo występują o świadczenie pieniężne na zagospodarowanie. Wprowadzono je od ubiegłego roku, a przysługuje całej rodzinie.

Do wojewodów wpływają setki wniosków. – Zainteresowanie jest ogromne – przyznaje Ewa Filipowicz, rzeczniczka Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego, gdzie w tym roku posiadacze Karty Polaka złożyli już ponad pół tysiąca wniosków o pomoc pieniężną. – W 2017 r. wydaliśmy 1,3 tys. decyzji o przyznaniu świadczeń – dodaje rzeczniczka.

W Lublinie w tym roku już wpłynęło 370 wniosków o pomoc finansową (gdy w całym ubiegłym wydano 270 decyzji przyznających wsparcie). W Wielkopolsce złożono ich ok. 200, a w Małopolsce do końca marca – 232 wnioski.

W tym roku na świadczenia pieniężne dla posiadaczy Karty Polaka przeznaczono 30 mln zł – dokładnie tyle co w ubiegłym. MSWiA wstrzymało więc rozpatrzenie zgłoszeń składanych od 2 marca.

„Informacja dotycząca wstrzymania rozpatrywania wniosków wynika z art. 24c ustawy o Karcie Polaka. Jest ona związana z tym, że łączna kwota wynikająca z wniosków z terminem wypłaty w danym roku osiągnęła równowartość 75 proc. kwoty zaplanowanej w ustawie budżetowej" – wyjaśnia nam MSWiA.

Czekają na raporty

Resort przekazał wojewodom na wypłaty świadczeń w pierwszym kwartale tego roku już 22 mln 458 tys. zł. Ta kwota jest „zarezerwowana na potrzeby zarówno już złożonych wniosków, jak i przewidywanych przez wojewodę potrzeb szacowanych w oparciu o wpływające wnioski o udzielenie zezwolenia na pobyt stały" – tłumaczy MSWiA i dodaje, że obecnie „analizowany jest rzeczywisty poziom wykorzystania przyznanej dotacji i skala ewentualnego zapotrzebowania". Kiedy wpłyną raporty wojewodów o poziomie wykorzystanej dotacji w pierwszym kwartale 2018 r., ministerstwo podejmie prace nad przygotowaniem kolejnego wniosku o podział rezerwy celowej.

Co rodaków ze Wschodu skłania do przyjazdu? – Przede wszystkim tęsknota za Polską – w kolejnych pokoleniach znaną już tylko z opowieści ich dziadków, ale także warunki ekonomiczne i możliwość lepszego życia – uważa posłanka Anna Schmidt-Rodziewicz, szefowa sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą. Jak podkreśla, dotąd barierą do osiedlenia się w Polsce były finanse.