Krawczyk: Wznowienie sprawy drukarza z Łodzi może coś dać

5 lipca 2019 r. podano informację, że – w ślad za świeżym orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego w sprawie sygn. K 16/17 – Zbigniew Ziobro jako prokurator generalny polecił wystąpić do sądu o wznowienie sprawy drukarza z Łodzi, skazanego za odmowę wykonania materiałów o tematyce LGBT.

Aktualizacja: 04.08.2019 08:29 Publikacja: 03.08.2019 16:53

Zbigniew Ziobro

Zbigniew Ziobro

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Wprawdzie to Sąd Najwyższy wydał ostatni wyrok w sprawie, ale skoro oddalił kasację od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi, to właściwym dla rozpoznania wniosku o wznowienie będzie nadrzędny wobec niego Sąd Apelacyjny w Łodzi, orzekający jednoosobowo na posiedzeniu bez udziału stron. Chyba że prezes sądu lub sąd postanowi inaczej. Z uwagi na szczebel sądu odmowa wznowienia będzie niezaskarżalna (art. 113 §1 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia w zw. z art. 547 § 1 zd. 2 kodeksu postępowania karnego). Już jednak uchylenie wyroku łódzkiego sądu i uniewinnienie obwinionego albo umorzenie postępowania może być zaskarżone do Sądu Najwyższego (z racji charakteru podstawy wznowienia wykluczyć należy decyzję o przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania). Wobec generalnej właściwości Izby Karnej dla spraw o wykroczenia to właśnie ona rozpozna wtedy ewentualną apelację.

Czytaj także: Ziobro wnosi o wznowienie sprawy drukarza z Łodzi

Jeśli Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z konstytucją przepisu prawnego, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie (art. 540 §2 k.p.k.), to w normalnych okolicznościach niemal z automatu nastąpiłoby wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym orzeczeniem, uchylenie obu zapadłych w sprawie wyroków sądów powszechnych i uniewinnienie. Tyle że te bezspornie nie są normalne. Jest to już kolejna sprawa istotna dla Zjednoczonej Prawicy (w tym wypadku: światopoglądowo), którą w Trybunale Konstytucyjnym znów celowo rozpoznali niemal wyłącznie sędziowie wyłonieni głosami jej posłów.

Stało się tak, bo również tu skład orzekający wyznaczono bez zachowania wymaganej ustawą kolejności alfabetycznej (art. 38 ust. 1 ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym).

Jeśli porównać go z wcześniejszymi sprawami „K" czy choćby analizując nazwiska poszczególnych sędziów owej sprawy (K 16/17), z uwzględnieniem uprzedniego wyłączenia Jarosława Wyrembaka na wniosek rzecznika praw obywatelskich i powołania w to miejsce Wojciecha Sycha. O owej niedopuszczalnej praktyce prezes TK pisałem już kilkakrotnie na łamach „Rzeczpospolitej" (np. w artykule: „Czy Trybunał zna alfabet?").

Swoje zastrzeżenia do legalności formowania składów przez Julię Przyłębską podnosili zresztą co najmniej w dwóch upublicznionych pismach sami „starzy" sędziowie Trybunału Konstytucyjnego. Na dodatek sprawozdawca owej sprawy Mariusz Muszyński to przecież sędzia zaliczany do „dublerów" – czyli powołany wedle uzasadnienia wyroku TK z 3 grudnia 2015 r. (K 34/15) na miejsca konstytucyjnie zajęte.

Nieważne jest orzeczenie wydane w składzie obejmującym osoby nieuprawnione do orzekania. Nie dość tego, dwaj sędziowie (Leon Kieres i Wojciech Sych) złożyli do owego wyroku zdania odrębne.

Ostatecznie głos „za" oddało więc ledwie dwóch sędziów, co do których uprawnień do orzekania w Trybunale nie ma rzeczywiście żadnych wątpliwości.

Reasumując, dzięki zapowiedzianemu wnioskowi prokuratora generalnego któryś z sędziów Sądu Apelacyjnego w Łodzi będzie miał okazję się jednocześnie zmierzyć z pozostającymi w tle całej sprawy kilkoma zasadniczymi (bynajmniej nie tylko dla sytuacji drukarza z Łodzi) zagadnieniami ustrojowymi.

Z konieczności zajmie się: legalnością „dublerów" w składzie Trybunału Konstytucyjnego, prawidłowością wyznaczania tam składów orzekających, oceną skutków ewentualnych naruszeń w sposobie ukształtowania składu orzekającego na ważność tak wydanego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego czy wreszcie skutecznością ograniczenia tą drogą dotychczasowego zakresu dyspozycji art. 138 kodeksu wykroczeń.

Dopiero bowiem pozytywne przesądzenie tego, że rzeczywiście 26 czerwca 2019 r. doszło do wydania legalnego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego (lub że pozostaje to poza jakąkolwiek kontrolą sądu powszechnego) stworzy wymaganą treścią art. 540 § 2 k.p.k. podstawę prawną wznowienia postępowania.

Już niezależnie od powyższego wniosek prokuratora generalnego może dodatkowo stać się kanwą dla oceny całej sytuacji drukarza z Łodzi również przez pryzmat standardów międzynarodowych, nie wyłączając pytań do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Sporo będzie tych zagadnień prawnych jak na jeden krótki wniosek. Wydaje się więc, że zarówno znaczenie sprawy, jak i zainteresowanie nią opinii publicznej czynią w pełni zasadnym postulat, aby jednak odbyło się to wszystko na jawnym posiedzeniu. Są sprawy, które tego wymagają. Przy czym, jeśli nawet Sąd Apelacyjny w Łodzi wznowi owo postępowanie, uchyli wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi i je umorzy lub uniewinni drukarza, nie jest wykluczone, że i tak ostatecznie cała sprawa powróci niczym bumerang do Sądu Najwyższego.

A wówczas ten znów stanie przed wyzwaniem rozstrzygnięcia powyższych zagadnień.

Autor jest sędzią Sądu Okręgowego w Łodzi

Wprawdzie to Sąd Najwyższy wydał ostatni wyrok w sprawie, ale skoro oddalił kasację od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi, to właściwym dla rozpoznania wniosku o wznowienie będzie nadrzędny wobec niego Sąd Apelacyjny w Łodzi, orzekający jednoosobowo na posiedzeniu bez udziału stron. Chyba że prezes sądu lub sąd postanowi inaczej. Z uwagi na szczebel sądu odmowa wznowienia będzie niezaskarżalna (art. 113 §1 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia w zw. z art. 547 § 1 zd. 2 kodeksu postępowania karnego). Już jednak uchylenie wyroku łódzkiego sądu i uniewinnienie obwinionego albo umorzenie postępowania może być zaskarżone do Sądu Najwyższego (z racji charakteru podstawy wznowienia wykluczyć należy decyzję o przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania). Wobec generalnej właściwości Izby Karnej dla spraw o wykroczenia to właśnie ona rozpozna wtedy ewentualną apelację.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
Słynny artykuł o zniesławieniu ma zniknąć z kodeksu karnego
Prawo karne
Pierwszy raz pseudokibice w Polsce popełnili przestępstwo polityczne. W tle Rosjanie
Podatki
Kiedy ruszy KSeF? Ministerstwo Finansów podało odległy termin
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Podatki
Ministerstwo Finansów odkryło karty, będzie nowy podatek. Kto go zapłaci?
Materiał Promocyjny
Wsparcie dla beneficjentów dotacji unijnych, w tym środków z KPO