Darowizna: obdarowany ma więcej czasu na zgłoszenie

Przy darowiźnie na raty niepotwierdzonej aktem notarialnym obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wypłacenia całej kwoty, a nie kolejnych transz.

Aktualizacja: 18.05.2016 17:38 Publikacja: 18.05.2016 17:02

Darowizna: obdarowany ma więcej czasu na zgłoszenie

Foto: Fotorzepa, Dariusz Majgier

Obecnie przepływ majątku w kręgu najbliższej rodziny co do zasady nie grozi koniecznością rozliczania z fiskusem. Zdarzają się jednak różne sytuacje. Nierzadko darczyńca wypłaca obdarowanemu pieniądze w ratach. W takich przypadkach urzędnicy skarbówki stają na głowie, żeby obdarowany jednak zapłacił podatek. Potwierdza to sprawa, w której Naczelny Sąd Administracyjny przyznał rację podatniczce.

Prezent od taty

Kobieta dostała 90 tys. zł od ojca. Umowa została sporządzona w zwykłej formie pisemnej. Pieniądze trafiły na konto obdarowanej w trzech ratach. Pierwszy przelew zrealizowano 20 maja 2011 r., a ostatni 23 sierpnia 2011 r. Żeby skorzystać ze zwolnienia, kobieta zgłosiła nabycie w urzędzie skarbowym. I tu zaczęły się schody. Zgłoszenia dokonała bowiem 15 lutego 2012 r. Fiskus uznał, że sześciomiesięczny termin na zgłoszenie darowizny został zachowany tylko dla ostatniego przelewu.

Zauważył, że w darowiźnie, która nie została sporządzona w przepisanej formie aktu notarialnego, o obowiązku podatkowym decyduje spełnienie świadczenia (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn). W jego ocenie w spornym przypadku obowiązek podatkowy powstawał każdorazowo z chwilą częściowego wykonywania umowy. Sześciomiesięczny termin biegł od przekazania każdej transzy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie potwierdził wykładnię fiskusa.

Rację skarżącej przyznał dopiero NSA. Nie zgodził się, że przy świadczeniu na raty można mówić o odrębnych darowiznach. Spełnienie świadczenia, o które chodzi w spornej sprawie, oznacza to samo co wykonanie umowy.

Jak tłumaczył sędzia NSA Stefan Babiarz, tylko spełnienie całego świadczenia w wykonaniu umowy darowizny prowadzi do powstania obowiązku podatkowego.

Wola ustawodawcy

Tym samym również termin na zgłoszenie darowizny liczył się od wpłaty ostatniej raty. Koronnym argumentem okazała się nowelizacja z 2015 r., w której ustawodawca wycofał się z odrębnego opodatkowania częściowych świadczeń. Wyrok jest prawomocny.

II FSK 941/14

Robert Krasnodębski - radca prawny, partner Funkcja - Podpis pod Im.Naz.: w kancelarii Weil, Gotshal & Manges

Właściwe stosowanie przepisów podatkowych wymaga prawidłowego odkodowania treści czynności prawnych dokonywanych przez podatnika. Dotyczy to w szczególności tych ustaw podatkowych, które wprost w definiowaniu przedmiotu opodatkowania do takich czynności się odwołują (podatek od czynności cywilnoprawnych czy podatek od spadków i darowizn). Umowa darowizny zawarta w formie ustnej czy zwykłej formie pisemnej jest jedną z najczęściej spotykanych czynności w obrocie pozagospodarczym. Względna swoboda w kształtowaniu jej treści dopuszcza spełnienie świadczenia także w ratach. Skoro taka była wola stron, to organy podatkowe powinny ją respektować. Niedopuszczalne jest dokonywanie wykładni oświadczeń woli, które modyfikują i wypaczają zamiary stron, w tym ratę uznają za samodzielne świadczenie.

Obecnie przepływ majątku w kręgu najbliższej rodziny co do zasady nie grozi koniecznością rozliczania z fiskusem. Zdarzają się jednak różne sytuacje. Nierzadko darczyńca wypłaca obdarowanemu pieniądze w ratach. W takich przypadkach urzędnicy skarbówki stają na głowie, żeby obdarowany jednak zapłacił podatek. Potwierdza to sprawa, w której Naczelny Sąd Administracyjny przyznał rację podatniczce.

Prezent od taty

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego