Zabory i upadek I Rzeczypospolitej, a następnie zmiana granic wymuszona porozumieniami jałtańskimi zmieniły sposób postrzegania Polski i jej roli w Europie przez polskie elity. Granice Polski zostały przesunięte na zachód, zmieniła się jej struktura narodowościowa i wyznaniowa, a Polacy coraz rzadziej pamiętali, że ich ojczyzna leży w Europie Środkowej. Zagadnienia te były wciąż obecne w myśli i świadomości polskiej emigracji politycznej, ale koncentrowała się ona przede wszystkim na przeszłości i praktycznie nie miała żadnych możliwości oddziaływania na rzeczywistość w kraju. Prasa i publikacje emigracyjne w niewielkim stopniu docierały do kraju. Wyjątkiem wśród emigracyjnych wydawców był Jerzy Giedroyc, który nie szczędził wysiłków, aby „Kultura" i książki publikowane przez Instytut Literacki pojawiały się nie tylko w Polsce, ale także w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Redaktor z Maisons-Laffitte za pośrednictwem łamów paryskiej „Kultury" i polityki wydawniczej Instytutu Literackiego zdołał ponownie przekierować uwagę Polski na wschód i przypomniał, jaki potencjał drzemie w doświadczeniach przeszłości. O skuteczności Giedroycia świadczy fakt, że do dziś w dyskusjach nad polityką zagraniczną jego nazwisko należy do najczęściej przywoływanych. Paradoksalnie w mniejszym stopniu jego wpływ jest widoczny w sferze kultury, której znaczenie doceniał na równi z polityką. Można się sprzeczać, jaka powinna być hierarchia ważności, ale nie ulega wątpliwości, że jednym z najważniejszych dokonań Redaktora było uświadomienie i przypomnienie Polakom, że Polska jest integralną częścią Europy Środkowej i nie powinna ograniczać się do biernego trwania, ale odgrywać aktywną rolę w tym regionie. Było to jednak możliwe jedynie przy rezygnacji z ziem wschodnich na rzecz Litwy, Białorusi i Ukrainy oraz wyzbyciu się zamiarów o charakterze imperialistycznym wobec sąsiadów. Postawa Giedroycia wobec Europy Środkowej i Wschodniej oraz wyobrażenie roli, jaką powinna w niej odgrywać Polska, ukształtowały się dzięki osobistym kontaktom z tradycją Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz z myślą prometejską, którą jego znajomi i przyjaciele starali się wcielić w życie w okresie międzywojennym. Te dwie tradycje polskiej myśli politycznej miały również znaczący wpływ na wypracowanie linii, jaką należało przyjąć wobec Rosji.