Od czwartku niektórzy właściciele (użytkownicy wieczyści) będą mieli trzy lata na ubieganie się o odszkodowanie z powodu m.in. uciążliwego sąsiedztwa lotniska. 14 marca wchodzi w życie ustawa nowelizująca art. 129 ust. 4 prawa ochrony środowiska. Realizuje ona wyrok Trybunału Konstytucyjnego.
Czytaj także: Odszkodowania za hałas samolotów: więcej czasu na pozew
Rok temu TK zakwestionował dwuletni termin na dochodzenie roszczeń z tytułu ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości z powodu uwarunkowań środowiskowych, np. gdy nieruchomość leży na terenie rezerwatu albo w obszarze ograniczonego użytkowania wytyczonego wokół lotniska.
Zdaniem TK dwa lata na takie roszczenia to za mało. Odroczył wtedy utratę mocy obowiązującej przepisu na 12 miesięcy, tj. do 14 marca 2019 r. Teraz do tych dwóch lat należy dodać kolejny rok.
Nowe przepisy wciąż nie podobają się rzecznikowi praw obywatelskich. Ostro przeciw nim protestował podczas prac w parlamencie. Według niego są one krzywdzące, ponieważ blokują możliwość ubiegania się o odszkodowanie osobom, które już kiedyś o nie występowały, ale go nie dostały z powodu upływu dwuletniego terminu na wnoszenie roszczeń.
Poza tym – podkreśla rzecznik – projekt nowelizacji początkowo wyglądał zupełnie inaczej. Przewidywał bowiem pięcioletni termin na dochodzenie roszczeń. Pozwalał też składać wnioski osobom, które nie zmieściły się wcześniej w dwuletnim terminie.
Projekt uległ jednak zmianie pod wpływem Ministerstwa Infrastruktury, które obawiało się, że lotniska zostaną zasypane roszczeniami na kwotę wielu miliardów złotych.
Zdaniem RPO zmiana jest wyraźnie sprzeczna z istotą wniosku rzecznika do Trybunału. Nie można zaakceptować, że to właśnie te osoby, których skargi skłoniły rzecznika do złożenia wniosku do TK, pozostaną bez jakiejkolwiek prawnej ochrony. Jedynym tego uzasadnieniem nie może zaś być – zdyskredytowana w tym przypadku przez TK – chęć ograniczenia wydatków budżetowych kosztem osób, których konstytucyjne prawa naruszono. Protesty rzecznika nic nie pomogły i przepis w okrojonej wersji wchodzi teraz w życie.
Podstawa prawna:
nowelizacja z 22 lutego 2019 r. prawa ochrony środowiska (DzU z 8 marca 2019 r., poz. 452)
