Oddziały separatystów po kilku dniach walk w sobotę miały w swoich rękach obiekty wojskowe i kluczowe gmachy w Adenie – największym mieście regionu, które do 1990 r. przez ponad dwie dekady był stolicą podtrzymywanego prosowieckiego Jemenu Południowego.

Najciekawsze, że separatystów wspierają Zjednoczone Emiraty Arabskie. W ten sposób zwróciły się przeciwko uznawanemu przez opinię międzynarodową rządowi Jemenu, który ma tymczasową stolicę w Adenie. Ta prawdziwa, Sana, na północy, jest kontrolowana przez proirańskich rebeliantów Huti. Emiratczycy oficjalnie są oddanymi uczestnikami koalicji pod wodzą Saudyjczyków, która od ponad czterech lat próbuje pokonać Hutich. Mimo stosowania brutalnych metod – z bombardowaniami, w których giną cywile, włącznie – są to próby bezskuteczne. Huti umocnili się w Sanie.

To wygląda jak wypowiedzenie sojuszu najsilniejszemu państwu Półwyspu Arabskiego – Arabii Saudyjskiej (gdzie mieszka przegnany przez Hutich z Sany prezydent Abd ar-Rabbu Mansur Hadi). Dotychczas ZEA robiły w regionie to co Arabia Saudyjska – izolowały niepokorny Katar, wskazywały jako największe zagrożenie Iran i czynnie walczyły z proirańskimi organizacjami, w tym z Hutimi w Jemenie. – Nastąpiła duża zmiana w polityce Emiratów, zaczęły działać na własną rękę, odcinając się od Saudyjczyków. Prowadzą już nawet dialog z Iranem, wysyłają tam delegacje. A w Jemenie zachęcają do buntu przeciw rządowi, w którego interesie wkroczyli tu przecież wraz z Saudyjczykami – mówi mi anonimowo źródło jemeńskie.

W Teheranie faktycznie była pod koniec lipca delegacja z Emiratów, i to wojskowa – pisały o tym m.in. media irańskie i tureckie. Odbyło się to w momencie, gdy radykalnie wzrosło napięcie między Iranem po jednej stronie a USA, Wielką Brytanią i ich regionalnymi sojusznikami po drugiej. Ci regionalni sojusznicy to przede wszystkim Arabia Saudyjska i – wydawało się – ZEA.

W sobotę separatyści przejęli nawet dom Ahmeda al-Majsariego, szefa MSW, najwyższego rangą polityka uznawanych władz, który mieszkał w Adenie. Został ewakuowany. W niedzielę Rijad podawał, że domaga się zawieszenia broni, a potem informował, że siły koalicji przystąpiły do kontrofensywy w Adenie.

Kim są separatyści? Są wśród nich i sfrustrowani po zjednoczeniu z północnym Jemenem urzędnicy dawnej promoskiewskiej Jemeńskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej. Ale i wielu fundamentalistów islamskich. Jak słyszę, niektórzy sympatyzują z Al-Kaidą, która ma tu nadal przyczółki. Jemeńczycy byli najliczniejszą grupą radykałów przetrzymywanych przez Amerykanów w Guantanamo.

Jemen jest miejscem wielkiej katastrofy humanitarnej. Według organizacji charytatywnych 16 z 29 milionów mieszkańców potrzebuje pomocy, prawie 2 miliony dzieci głoduje lub jest niedożywionych. Szerzą się choroby. Od rozpoczęcia ataku Saudyjczyków na Hutich zginęło kilkanaście tysięcy cywilów, a 2 miliony musiało uciekać ze swoich domów. A nie jest to jedyny konflikt.