Tory, tunele, estakady, mosty, skrzyżowania

Polskie Linie Kolejowe SA zakończyły bardzo intensywny rok. – Rozpoczęliśmy m.in. elektryfikację linii Lublin–Stalowa Wola oraz Węgliniec–Zgorzelec. W Krakowie widać już konstrukcję nowej estakady na dwa dodatkowe tory i budowę mostów na Wiśle. W Warszawie pasażerowie korzystają z połączeń na zmodernizowanej linii obwodowej – wylicza Arnold Bresch, członek zarządu PLK.

Duże inwestycje realizowane były m.in. na linii 447 Warszawa Włochy–Grodzisk Mazowiecki, linii 216 Działdowo–Olsztyn, na stacjach w Gdańsku, Szczecinie i Rzeszowie. Kontynuowane były prace przy tunelu w Łodzi, co ma dać nowe możliwości rozszerzenia połączeń na tamtejszym węźle kolejowym. Z kolei trwające roboty na linii Kraków–Katowice pozwolą na początku 2021 r. skrócić czas podróży pomiędzy tymi miastami.

W 2018 r. PLK zawarły umowy z wykonawcami na ok. 9,6 mld zł. Łącznie podpisano ponad 240 kontraktów. Spółka zrealizowała prace za ok. 10 mld zł. Zmodernizowanych zostało blisko 1300 km torów, 400 przejazdów kolejowo-drogowych i ok. 200 peronów. Przebudowano i wybudowano 113 wiaduktów. Lepszy dostęp do kolei zapewniają zmodernizowane stacje, które dostosowane zostały do potrzeb osób o ograniczonej mobilności. Budowane są pochylnie, montowane windy i schody ruchome. Już na ponad 120 stacjach są informacje w alfabecie Braille'a.

Nowa linia w Małopolsce

– W 2019 r. wykonamy prace o wartości około 11 mld zł. Zmodernizujemy ok. 1400 km torów, dla pasażerów przygotujemy 300 peronów, a poziom bezpieczeństwa zwiększymy dzięki przebudowie ponad 800 przejazdów i wymianie ponad 1100 rozjazdów – zapowiada Ireneusz Merchel, prezes PLK.

Modernizowana będzie m.in. linia Poznań–Szczecin na odcinkach Poznań–Wronki i Słonice–Szczecin Dąbie kosztem ponad 1,1 mld zł. To jeden z kluczowych projektów spółki finansowanych ze środków instrumentu CEF „Łącząc Europę".

Rozpocznie się przygotowywanie nowej inwestycji. W styczniu została zawarta największa pod względem zakresu w historii polskiej kolei umowa na opracowanie dokumentacji projektowej.

– Nowa trasa Podłęże–Piekiełko wymaga m.in. budowy 58 km nowych linii, 11 tuneli, 8 estakad, 20 mostów, ponad 30 wiaduktów. Zmodernizowana zostanie 75-kilometrowa linia pomiędzy Chabówką a Nowym Sączem – mówi prezes Merchel.

Efektem będzie zapewnienie lepszych połączeń południowej części Małopolski z Krakowem oraz innymi dużymi aglomeracjami poprzez radykalne skrócenie czasu przejazdu. Nowa linia zapewni sprawniejsze podróże, wygodniejsze i szybsze dojazdy koleją do miejscowości turystycznych. Według przeprowadzonych analiz, realizacja projektu umożliwi podróżowanie na trasie Kraków–Zakopane w czasie krótszym niż dwie godziny, a na odcinku Kraków Główny–Nowy Sącz – poniżej jednej godziny.

Zwiększy się ranga przemysłowo-gospodarcza Sądecczyzny i Podhala. Inwestycja wpłynie także na transport towarów koleją. Rozbudowana sieć stworzy korzystne warunki przewozów między południem a północą Europy na kierunkach Bałtyk–Bałkany–Morze Czarne i odciąży mocno eksploatowane linie towarowe Górnego Śląska. Wartość inwestycji „Podłęże–Piekiełko" wraz z modernizacją linii Chabówka–Nowy Sącz szacuje się na ponad 7 mld zł.

Od Legnicy do Bałtyku

W 2019 r. PKP Polskie Linie Kolejowe SA planują podpisać umowy na ponad 16 mld zł, zakładające m.in. modernizację linii E-75 Czyżew–Białystok, prace na liniach CE-65 Chorzów Batory–Maksymilianowo na odcinku Chorzów Batory–Zduńska Wola–Karsznice, przebudowę stacji Warszawa Zachodnia, a także poprawę dostępu do portów morskich Gdańsk, Gdynia oraz Szczecin i Świnoujście. W tych dwóch ostatnich prace obejmą przebudowę ok. 160 km torów, trzy wiadukty i most. Dzięki przebudowie stacji Szczecin Port Centralny i Świnoujście oba porty będą mogły obsługiwać dłuższe pociągi, a przewoźnicy towarowi skrócą czas załadunku i rozładunku towarów od kilku do kilkudziesięciu minut.

W bieżącym roku kończone będą projekty już realizowane, jak linia obwodowa w Warszawie, linia 447 Warszawa Włochy–Grodzisk Mazowiecki, linia 216 Działdowo–Olsztyn, linia 219 Szczytno–Ełk, a także elektryfikacja linii 68 Stalowa Wola–Lublin i E-30 na odcinku Węgliniec–Zgorzelec.

Po dłuższej przerwie wrócą pociągi na trasę z Oleśnicy do Krotoszyna na Dolnym Śląsku, dzięki inwestycji na odcinku Grabowno–Zduny. Pociągi pasażerskie wrócą do Zagłębia Miedziowego, dzięki modernizacji linii Legnica–Rudna Gwizdanów.

Szczególne znaczenie mają inwestycje w poprawę bezpieczeństwa. Przykłady to nowoczesne urządzenia sterowania ruchem wprowadzane w miejsce wyeksploatowanych systemów, montaż nowych rozjazdów i modernizacja przejazdów kolejowo-drogowych. Te ostatnie modernizowane są w ramach projektu „Poprawa bezpieczeństwa na skrzyżowaniach linii kolejowych z drogami – Etap I – część przejazdowa". PLK do wiosny 2020 r. zmodernizują ponad 180 takich przejazdów na 73 liniach. Projekt o wartości 256,7 mln zł jest współfinansowany z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Na przejazdach montowane są rogatki i sygnalizatory, pojawia się monitoring. Przykładowo: w Małopolsce, gdzie wartość programu przejazdowego wynosi 18,7 mln zł, przebudowanych zostanie 18 skrzyżowań torów z drogami. Kierowcy już mogą przejeżdżać po nowej jezdni na przejazdach w Mszalnicy, Muszynie i Kleczy Dolnej. W 2019 r. zmodernizowane zostaną kolejne przejazdy, m.in. w Skawinie, Brzeźnicy i Przeciszowie na linii Kraków Płaszów–Oświęcim, w Powroźniku na trasie Muszyna–Krynica oraz Osielcu na linii kolejowej Sucha Beskidzka–Chabówka.

Mniej niebezpiecznych skrzyżowań

Kolejny projekt to „Poprawa bezpieczeństwa na skrzyżowaniach linii kolejowych z drogami – Etap II – część wiaduktowa". Jego wartość to niemal 176 mln zł. Obejmie budowę pięciu bezkolizyjnych skrzyżowań kolejowo-drogowych w aglomeracji warszawskiej na odcinku Warszawa Wschodnia–Sulejówek. W połowie grudnia ub. roku PLK podpisały z centrum Unijnych Projektów Transportowych umowę o dofinansowanie przedsięwzięcia.

W Warszawie Rembertowie dwa bezkolizyjne obiekty zastąpią przejazdy w ciągu ul. Marsa (wiadukt kolejowy) i ul. Chełmżyńskiej (wiadukt drogowy). Usprawni to komunikację pomiędzy Warszawą a Ząbkami. W Warszawie Wesołej wiadukt kolejowy zastąpi przejazd kolejowo-drogowy w ciągu ul. Raczkiewicza. Bezkolizyjne skrzyżowania usprawnią także przejazdy w Sulejówku, gdzie budowane właśnie dwa wiadukty kolejowe zastąpią przejazdy w ciągu al. Piłsudskiego i ul. Krasińskiego. Przedsięwzięcie jest częścią większego zadania o wartości 650 mln zł „Poprawa bezpieczeństwa na skrzyżowaniach linii kolejowych z drogami", zapisanego w Krajowym Programie Kolejowym. Obejmuje on także budowę w całej Polsce ponad 30 wiaduktów kolejowych i drogowych oraz sześciu przejść podziemnych.

Z poprawą bezpieczeństwa związany jest także projekt wymiany 245 rozjazdów kolejowych na liniach przebiegających w 12 województwach. Inwestycja jest już na etapie końcowym. PLK wymieniły do tej pory 226 rozjazdów. Przedsięwzięcie zapewnia płynny i bezpieczny przejazd pociągów bez zmniejszania ich prędkości. Rozjazdy zostały wyposażone w elektryczny system ogrzewania, żeby zapobiec zamarzaniu.

Kolejne przedsięwzięcie to budowa nowoczesnego systemu cyfrowej łączności. Za ponad 2 mld zł PLK zbudują system łączności ERTMS/GSM-R na prawie 14 tys. kilometrów tras. System umożliwi szybszą wymianę informacji pomiędzy personelem kolejowym. Łączność GSM-R zapewni również warunki do wdrożenia systemu ERTMS/ETCS, tzw. poziomu drugiego jako podstawowego dla bezpiecznej kontroli jazdy pociągów. Taki system jest niezbędny na tych liniach, gdzie pociągi mają jeździć z prędkością przekraczającą 160 km/h.

System ERTMS/ETCS oznacza ponadto sprawniejsze zarządzanie ruchem, co pomoże w zwiększeniu efektywności przewozu ładunków, pozwoli na wzrost przepustowości linii kolejowych, a także usprawni przewozy międzynarodowe.

PKP Polskie Linie Kolejowe SA szykują się już do nowej unijnej perspektywy finansowej – od dwóch lat przygotowywane są studia wykonalności i dokumentacje projektowe. W 2021 r. spółka będzie gotowa do ogłaszania przetargów o wartości ponad 40 mld zł.

Są już wyselekcjonowane przedsięwzięcia warte ponad 50 mld zł. Prace przygotowawcze mają się rozpocząć po uzgodnieniach z Ministerstwem Infrastruktury.

Z myślą o kontrahentach