W środę Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił skargę kasacyjną spółki komunalnej, która spierała się z fiskusem o opodatkowanie VAT rekompensat wypłacanych jej na pokrycie ujemnego wyniku finansowego. W sporze chodziło o podatkowy status spółki na gruncie VAT.
We wniosku o interpretację spółka wyjaśniła, że została powołana uchwałą rady miejskiej oraz umową spółki – aktem założycielskim. Jej 100-proc. udziałowcem jest samorząd. A została utworzona w celu wykonywania jego zadań własnych w zarządzaniu gminnym zasobem komunalnym, tj. obiektami sportowymi, turystycznymi i rekreacyjnymi. Szczegółowe zasady jej działalności określała umowa, w której miasto zobowiązało się m.in. do wypłaty w okresach kwartalnych rekompensaty w wysokości niezbędnej do pokrycia kosztów poniesionych w trakcie wywiązywania się ze zobowiązań.
Spółka postanowiła się upewnić, czy otrzymana przez nią rekompensata jako pokrycie ujemnego wyniku finansowego netto w związku z wykonywaniem zadań zarządzania samorządowymi obiektami sportowymi będzie wynagrodzeniem za świadczoną usługę. Inaczej mówiąc, czy będzie podlegała opodatkowaniu VAT.
Fiskus odpowiedział, że tak. W jego ocenie pomiędzy płatnością, którą otrzymuje spółka jako rekompensatę od miasta, a świadczeniem na jej rzecz zachodzi bezpośredni związek, ponieważ płatność następuje w zamian za to świadczenie. Nie zgodził się, że otrzymana od samorządu rekompensata ma charakter finansowania działalności spółki.
Niezadowolona z takiego obrotu sprawy spółka zaskarżyła interpretację, ale w pierwszej instancji przegrała. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie dwukrotnie – raz po skasowaniu jego wyroku przez NSA z przyczyn procesowych – oddalał jej skargi.
Rację spółce przyznał dopiero NSA. Orzekając w środę co do meritum, z całą stanowczością nie zgodził się z wykładnią prezentowaną przez fiskusa, a zaakceptowaną przez WSA. Jak tłumaczył sędzia NSA Bartosz Wojciechowski, o rozstrzygnięciu przesądziła zasadnicza kwestia: status spółki, tj. czy na gruncie VAT może być uznana za podatnika. A zdaniem NSA nie, bo w spornym przypadku spółkę należy traktować jako organ władzy publicznej, który w świetle art. 15 ust 6 ustawy o VAT co do zasady nie jest podatnikiem.
Ważne dla tej oceny okazało się kilka kwestii. Przede wszystkim to, że 100-proc. udziałowcem spółki jest samorząd, a celem jej powołania było wykonywanie zadań własnych. O braku statusu podatnika świadczy też sposób jej powołania, brak nastawienia na maksymalizację zysku i to, że spółka nie bierze udziału w normalnej grze rynkowej. Wyrok jest prawomocny.
Sygntura akt: I FSK 1366/17
