Bogusław Chrabota: Dwie reakcje na debatę Polska 2050

Rozpoczynając dyskusję o Polsce 2050 na łamach „Rzeczpospolitej", spotkałem się z dwojaką reakcją recenzentów i czytelników. Obie poważne, choć rozchodzące się w przeciwnych kierunkach.

Aktualizacja: 07.10.2018 16:02 Publikacja: 07.10.2018 00:01

Bogusław Chrabota: Dwie reakcje na debatę Polska 2050

Foto: Fotorzepa/ Krzysztof Skłodowski

Pierwsza to chwila zastanowienia i uznania sensu naszej akcji. Tak, Polsce jest potrzebna dyskusja o strategii państwa. Zbyt często uginamy się w debacie publicznej pod presją chwili, zbyt często zajmują nas kwestie drugorzędne, które z perspektywy dobra publicznego czy racji stanu tylko rozmywają horyzont i zaciemniają przyszłość. Ot, choćby przypadek nagrywających kelnerów, którzy doprowadzili do upadku rządzącej przez dwie kadencje Platformy i jej sromotnej porażki w wyborach.

Broń Boże, daleko mi do lekceważenia takich zdarzeń. Niewątpliwie nagrania były społecznie ważne. Pokazały skalę demoralizacji klasy politycznej, a w jeszcze większym stopniu stan dezorganizacji państwa. Rozmowy, które poznaliśmy dzięki nagraniom, kompromitująca łatwość, z jaką nagrywano liderów polskiej polityki, na dodatek żenująca próba przejęcia komputera naczelnego „Wprost" przed obiektywami kamer, musiały wstrząsnąć opinią publiczną. Przynajmniej w części dotychczasowego elektoratu rządzących wyzwolić reakcję: tym panom już dziękujemy!

Efekty tego ośmieszającego zamieszania doskonale znamy. A wnioski? Czy je wyciągnięto? Czy to doświadczenie rzucono na szersze tło, przełożono na refleksję o poprawie państwa? Nie mam takiego przekonania. Zwłaszcza dziś, gdy sprawa wraca w związku z nagraniami Mateusza Morawieckiego.

Oto więc znów cały kraj żyje nagraniami i analizuje ich polityczną wagę. Paradoksem jest, że najważniejsze w tej awanturze jest nagranie, którego nie znamy. Ba, nie wiemy nawet, czy istnieje. Plotkom, spekulacjom nie ma więc końca. Przed oczami (uszami) otumanionych konsumentów mediów obraca się wielka, kolorowa bańka mydlana. A że pusta w środku, o tym mało kto chce mówić na głos. Mamy więc triumf tabloizmu, bo inaczej tego nie można nazwać. Płytkiej, prostackiej, rodem z magla pseudoanalizki. Oczywiście, skłamałbym, gdybym się na nią jakoś specjalnie zżymał. Też ma w debacie swoje miejsce. Też w niej w jakimś stopniu uczestniczę. Problem jednak nie w tym, czy ów tabloizm jest dozwolony, ale w tym, czy nie zaczął nam zasłaniać reszty świata. Czy nie zaangażował zbyt wielu szarych komórek, wyłączając je ze sfery myślenia poważnego? Sami Państwo oceńcie. My w „Rzeczpospolitej" wyraźnie czujemy ten deficyt. Stąd próba skierowania wysiłku intelektualnego czytelnika w inną stronę. W kierunku poważnej refleksji o stanie polskiego państwa i szansach jego skoku w przyszłość.

Jak napisałem powyżej, wielu recenzentów uznaje projekt Polska 2050 za niegłupi i chce zabrać głos w dyskusji. Będziemy te głosy prezentować na łamach „Rzeczpospolitej" przez kolejne tygodnie. Finałem zaś będzie zbierająca materiał z debaty biała księga, którą wręczymy politykom. Takie są nasze plany i mam nadzieję, że się powiodą.

Jest jednak i druga reakcja. Również poważna, choć niezbyt produktywna w sensie intelektualnym. Otóż część moich rozmówców wprost kwestionuje „momentum" otwieranej przez nas debaty. To ci, którzy uznają obecnie rządzących za aparat czystej destrukcji, niszczycieli państwa, demokracji i obyczajów obywatelskich. Ich pełna troski narracja jest też pełna żółci. Rząd Prawa i Sprawiedliwości nie jest zdolny do konstruktywnego myślenia o przyszłości państwa, więc po co mu tę ofertę suflować? Siłę debaty trzeba skierować na permanentną walkę ze złem. „Nie szkoda róż, gdy płonie las". Słyszę echo przysłowia. Oczywiście, nikomu nie odmawiam prawa do takiej narracji. Mieści się w logice polityki i wprost z niej wynika. Ale chciałbym pozostać przy swoim. Polska potrzebuje poważnej dyskusji. Polska potrzebuje solidnego planu na przyszłość. Nikt nas z tego obowiązku nie zwolnił. A rządzić zawsze ktoś będzie. Po tych przyjdą następni. A po nich kolejni. Warto, by mieli szansę trzymać się jakiegoś planu.

PLUS MINUS

Prenumerata sobotniego wydania „Rzeczpospolitej”:

prenumerata.rp.pl/plusminus

tel. 800 12 01 95

Pierwsza to chwila zastanowienia i uznania sensu naszej akcji. Tak, Polsce jest potrzebna dyskusja o strategii państwa. Zbyt często uginamy się w debacie publicznej pod presją chwili, zbyt często zajmują nas kwestie drugorzędne, które z perspektywy dobra publicznego czy racji stanu tylko rozmywają horyzont i zaciemniają przyszłość. Ot, choćby przypadek nagrywających kelnerów, którzy doprowadzili do upadku rządzącej przez dwie kadencje Platformy i jej sromotnej porażki w wyborach.

Pozostało 88% artykułu
Opinie polityczno - społeczne
Dubravka Šuica: Przemoc wobec dzieci może kosztować gospodarkę nawet 8 proc. światowego PKB
Opinie polityczno - społeczne
Piotr Zaremba: Sienkiewicz wagi ciężkiej. Z rządu na unijne salony
Opinie polityczno - społeczne
Kacper Głódkowski z kolektywu kefija: Polska musi zerwać więzi z izraelskim reżimem
Opinie polityczno - społeczne
Zuzanna Dąbrowska: Wybory do PE. PiS w cylindrze eurosceptycznego magika
Opinie polityczno - społeczne
Tusk wygrał z Kaczyńskim, ograł koalicjantów. Czy zmotywuje elektorat na wybory do PE?