Unia Europejska – w trosce o nas i przyszłe pokolenia – wdraża dyrektywę, mającą zabronić produkcji, sprzedaży i stosowania produktów jednorazowego użytku, które najbardziej szkodzą przyrodzie. Plastikowe talerze, sztućce, słomki czy patyczki higieniczne - z pozoru drobne przedmioty, należą do 10. rodzajów śmieci najczęściej znajdowanych na europejskich plażach. Polscy producenci tworzyw sztucznych zobowiązani będą dostosować się do nowych, bardziej ekologicznych wymogów produkcji. Aby im w tym pomóc, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło konkurs na dofinansowanie innowacyjnych projektów z tego zakresu tematycznego.
W kierunku nowoczesności
Branża tworzyw sztucznych jest jedną z silniejszych gałęzi polskiej gospodarki – jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego – rozwija się w tempie przekraczającym wzrost polskiego PKB (w ostatnich latach było to blisko 10 proc.). Jak czytamy w raporcie fundacji Plastic Europe Polska, główne dziedziny zastosowania tworzyw sztucznych w Polsce to przemysł opakowaniowy (32,5 proc.), budowlany (25,9 proc.), motoryzacja (10,3 proc.) i produkcja urządzeń elektrycznych i elektronicznych (6,4 proc.). Najszybciej rosnącymi branżami powiązanymi są właśnie opakowaniowa i motoryzacyjna.
Pod względem zapotrzebowania na tworzywa Polska plasuje się na szóstym miejscu w Europie po Niemczech, Włoszech, Francji, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. Za szybko rosnącym w Polsce popytem na tworzywa sztuczne nie nadąża rozwój ich produkcji w kraju. Zwiększa się ujemny bilans handlowy handlu zagranicznego branży - w roku 2017 przewaga importu nad eksportem wyniosła ponad 2 miliony ton, przy czym z zagranicy importujemy głównie surowce do przetwórstwa, tj. polimery w formach podstawowych. Głównym partnerem handlowym Polski w wymianie wewnątrzunijnej są od wielu lat Niemcy, zarówno w eksporcie, jak i w imporcie tworzyw w formach podstawowych, a także wyrobów. Wskazane jest więc zwiększenie rodzimej produkcji. Ogłoszenie przez NCBR konkursu dotyczącego innowacji w tym sektorze przyczyni się do wsparcia i unowocześnienia branży oraz w przyszłości też jej ekspansji handlowej na rynki zagraniczne.
Jak się zgłaszać?
Konkurs „Szybka Ścieżka - Tworzywa sztuczne” adresowany jest do przedsiębiorstw, konsorcjów przedsiębiorstw i konsorcjów naukowo-przemysłowych. Dofinansowaniu przez NCBR podlegać będą badania przemysłowe i eksperymentalne prace rozwojowe, ewentualnie uzupełnione o prace przedwdrożeniowe, których efektem jest opracowanie innowacyjnego rozwiązania możliwego do wdrożenia w działalności gospodarczej. Nabór wniosków rozpoczął się 2 września. Na aplikacje NCBR czeka do 15 listopada 2019 r.
Całkowity budżet konkursu wynosi 180 mln zł, z czego 36 mln zł przypada na projekty realizowane w woj. mazowieckim, zaś 144 mln zł w innych województwach.
Oni już spróbowali
O tym, że konkursy NCBR wspierają branżę przekonany jest Przemysław Zaprzalski z Grupy Recykl S.A. Jego firma skorzystała z dofinansowania w ramach konkursu „Szybka Ścieżka”, tworząc projekt dotyczący opracowania mieszanek gumowych do zastosowań przemysłowych z domieszką granulatów gumowych i dewulkanizatów, pochodzących z recyklingu zużytych opon. Projekt był realizowany we współpracy ze spółką Stomil-Poznań S.A.
- Konkursy Narodowego Centrum Badań i Rozwoju są znaczącym wsparciem w pracach badawczo-rozwojowych – mówi Zaprzalski. - Realizując jeden z dofinansowanych projektów opracowaliśmy nowe metody przetwarzania polimerów, zgodnie z koncepcją gospodarki obiegu zamkniętego. Odświeżamy gumę ze zużytych opon, która – zamiast trafić do spalania w cementowniach, trafia z powrotem do produkcji. Wytwarza się z niej gotowe wyroby, np. oponki do małych pojazdów czy materiały do przejazdów kolejowych. Wyroby te nie muszą spełniać rygorystycznych wymogów np. odporności na zgniatanie i ściskanie, ale jednocześnie są bardzo dobrej jakości. Kluczowe jest to, że mamy do czynienia z zamkniętym obiegiem produkcji, co służy środowisku – podkreśla.
Grupa Recykl zajmuje się odzyskiem i recyklingiem zużytych opon w skali ogólnopolskiej oraz krajów ościennych. Projekt prowadzi do całkowitego zawrócenia materiałów pozyskanych ze zużytych opon do ponownego wytwarzania wyrobów gumowych, w tym m.in. małych opon, oraz do wytwarzania dodatków stabilizacyjnych do asfaltu w budownictwie drogowym.
Szczegóły dotyczące konkursu i regulamin dostępne są na stronie NCBR.
Materiał przygotowany we współpracy z NCBR