Obrazy z epoki kamienia nad norweskim fiordem

Ryty naskalne ze schyłku epoki kamienia, przedstawiające zwierzęta, odkryto w Norwegii.

Aktualizacja: 17.11.2015 20:47 Publikacja: 17.11.2015 20:05

Ryty naskalne porastał mech

Ryty naskalne porastał mech

Foto: Tromso Museum

Wyryte na skale sceny na zboczach fiordu Varanger, koło Gamneset, były od dawna niewidoczne, bowiem porastał je mech. Znalazł je Erik Kjellman z Norweskiego Uniwersytetu Arktycznego w Tromso.

Znajdują się one 27 metrów ponad poziomem morza, ale pierwotnie były o wiele bliżej powierzchni wody, ponieważ po ustąpieniu czaszy lodowej grubości kilku kilometrów Skandynawia – uwolniona od tego ciężaru – systematycznie się wypiętrza.

Ryty przedstawiają zwierzęta: renifery i łosie. Ich wielkość waha się od 10 do 40 cm. Wyobrażenia te powstawały sukcesywnie, ponieważ wiele z nich nakłada się na inne, co wskazuje, które z nich są starsze (te pod spodem). Anja Roth Niemi z Norweskiego Uniwersytetu Arktycznego oszacowała wstępnie wiek tych dzieł; jej zdaniem powstały 7500–6200 lat temu.

– Najbliższe, podobne do odkrytych, ryty naskalne znajdują się w Porsanger na zachodzie Norwegii, oddalone o 200 km, oraz w Kanoziero w południowo-wschodniej części półwyspu Kola w Rosji, także w odległości około 200 km.

Odkrycia dokonano podczas poszukiwań archeologicznych poprzedzających budowę ogromnej instalacji służącej do transportu ropy naftowej i gazu ziemnego (Norterminal).

Takie poszukiwania archeologiczne, poprzedzające wielkie inwestycje, są w Norwegii obowiązkowe, podobnie zresztą jak w Polsce.

Odkryte ryty znajdują się w głębi fiordu łączącego się z Morzem Barentsa. Naukowcy nie rozpoznali jeszcze, jak wielka jest połać z prehistorycznymi scenami. Na razie jest to powierzchnia skalna szerokości 15 i wysokości 3 metrów. Dopóki całkowita wielkość tej galerii nie zostanie rozpoznana i dopóki nie zostanie podjęta decyzja, co dalej z tymi znaleziskami – czy zostaną wycięte i przeniesione w inne miejsce, czy może terminal naftowy zostanie zlokalizowany gdzie indziej – inwestor wstrzymał budowę.

– Czym była ta galeria przed tysiącami lat? Miejscem spotkań łowców z różnych grup, którzy odprawiali tu rytuały, czy może obiektem kultu, na razie nie wiemy – wyjaśnia Anja Roth Niemi.

Wyryte na skale sceny na zboczach fiordu Varanger, koło Gamneset, były od dawna niewidoczne, bowiem porastał je mech. Znalazł je Erik Kjellman z Norweskiego Uniwersytetu Arktycznego w Tromso.

Znajdują się one 27 metrów ponad poziomem morza, ale pierwotnie były o wiele bliżej powierzchni wody, ponieważ po ustąpieniu czaszy lodowej grubości kilku kilometrów Skandynawia – uwolniona od tego ciężaru – systematycznie się wypiętrza.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Archeologia
Kolos Konstantyna powrócił do Rzymu. Można go zobaczyć w Muzeach Kapitolińskich
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Archeologia
Egipt restauruje piramidę w Gizie. "Dar dla świata XXI wieku"
Archeologia
We włoskim Paestum odkryto dwie nowe świątynie doryckie
Archeologia
Cucuteni-Trypole. Wegeosady sprzed sześciu tysięcy lat
Archeologia
Szwajcaria. Detektorysta znalazł na polu marchwi biżuterię sprzed 3,5 tysiąca lat