Odnalezienie jakiegoś okazu najstarszej na świecie sztuki jaskiniowej jest zawsze dla archeologów i historyków sztuki wielkim wydarzeniem. Tym razem w grocie Aitzbitarte w pobliżu miejscowości Errenteria (autonomiczna prowincja Gipuzkoa) odkryto całą galerię – 15 niezwykłych obrazów zwierząt. Ta niezwykła galeria sztuki powstała około 14 tysięcy lat temu. Odkrycia dokonała przypadkowo grupa speleologów.
Zasypane wejście
Obrazy zostały wyryte krzemiennymi rylcami lub wyciśnięte palcami w miękkiej glinie na ścianie jaskini. Są to wizerunki żubrów, koni, jeleni, a także odcisk dłoni oraz dwa przedstawienia wulw – nie symboliczne, lecz realistyczne. Te ostatnie – według określenia archeologów – są alegoriami płci kobiecej. Jedna z nich ma rozmiar ponad metra. Kobiece narządy rodne były w paleolicie (starsza epoka kamienia), zwłaszcza w okresie magdaleńskim (gdy powstawały dzieła w takich jaskiniach, jak Lascaux czy Altamira), jednym z głównych tematów sztuki.
Odkrycia dokonano już w połowie kwietnia, ale powiadomiono o nim dopiero teraz, po wykonaniu niezbędnych zabezpieczeń. „Mamy przecież do czynienia ze znaleziskiem właściwie bez precedensu dla tego regionu Hiszpanii – powiedział, komentując to wydarzenie, prof. Diego Garate Maidagan z Uniwersytetu Toulouse II – Le Mirail (jeden z trzech uniwersytetów w tym mieście, specjalizuje się w naukach humanistycznych). Prehistoryczne obrazy przetrwały w bardzo dobrym stanie dzięki temu, że przez kilkanaście tysiącleci otwór jaskini był niewidoczny, zasypany skalnym gruzem, co zapewniło unikalnym obrazom stałą temperaturę i wilgotność; w atmosferze jaskini praktycznie nie było dwutlenku węgla.
Obrazy wykonano techniką niespotykaną w tym rejonie Hiszpanii. Wyobrażenia zwierząt są bardzo realistyczne. Ponieważ badacze spenetrowali jedynie część jaskini, jest bardzo prawdopodobne, że wkrótce odkryte zostaną kolejne obrazy sprzed tysiącleci.
– Odkryte dzieła znajdują się w części jaskini, do której dostęp jest ogromnie utrudniony, zwykły turysta praktycznie nie ma szans na dotarcie, aby się tam dostać, trzeba pokonać głęboką pionową studnię, co wymaga specjalistycznego sprzętu i dużych umiejętności, jakie mają grotołazi, i to nie początkujący – wyjaśnia prof. Diego Garate Maidagan.