Egzamin wstępny na aplikacje 2019: powtórka z prawa unijnego

Kandydaci do zawodów prawniczych już po raz 14 przystąpią do testu. Będą zdawać w 21 miastach.

Publikacja: 04.09.2019 08:12

Egzamin wstępny na aplikacje 2019: powtórka z prawa unijnego

Foto: Fotorzepa, Kuba Kamiński

Na terenie całego kraju w sobotę 28 września 2019 r., o godz. 11, po raz 14 zostaną przeprowadzone państwowe egzaminy wstępne na aplikacje prawnicze: adwokacką, radcowską i notarialną, oraz po raz 12 państwowy egzamin na aplikację komorniczą.

Czytaj także:

Egzamin wstępny na aplikację w 2019 r. - wykaz tytułów aktów prawnych

Egzamin wstępny na aplikacje 2019: powtórka z prawa cywilnego - test

Od kilku tygodni wraz z Wydawnictwem CH Beck pomagamy się do nich przygotować. Dziś powtórka z prawa Unii Europejskiej.

Uwagi ogólne

Dnia 1 maja 2018 r. przypadała rocznica wstąpienia Polski do Unii Europejskiej:

A. dziesiąta,

B. trzynasta,

C. czternasta.

Odp. C

Traktat akcesyjny z 16 kwietnia 2003 r.

Omówienie:

ETAPY ROZSZERZENIA UNII EUROPEJSKIEJ

Członkowie założyciele

Członkami założycielami wszystkich trzech Wspólnot było sześć państw zachodnioeuropejskich:

1) Belgia,

2) Francja,

3) Holandia,

4) Luksemburg,

5) Niemcy,

6) Włochy.

Pozostałe państwa przystąpiły do WE, Euratomu i EWWiS na podstawie dyspozycji art. 237 traktatu rzymskiego z 1957 r. (wówczas traktat o EWG).

1951

18 kwietnia 1951 r. powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali na mocy traktatu paryskiego, podpisanego na 50 lat (wszedł w życie 23 lipca 1952 r., termin upłynął 23 lipca 2002 r.). Celem tej organizacji było istnienie wspólnego rynku surowców i produktów przemysłu węglowego i stalowego państw członkowskich.

1957

25 marca 1957 r. powstały: Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euratom) oraz Europejska Wspólnota Gospodarcza, na mocy traktatów rzymskich, które zostały podpisane na czas nieograniczony. Głównym celem Euratomu było pokojowe wykorzystanie energii jądrowej. Na mocy traktatu z Maastricht z 7 lutego 1992 r. (wszedł w życie 1 listopada 1993 r.) Europejska Wspólnota Gospodarcza zmieniła nazwę na Wspólnotę Europejską.

1973

– I ETAP ROZSZERZENIA

1 stycznia 1973 r. wszedł w życie traktat o przystąpieniu do WE nowych państw członkowskich:

1) Danii,

2) Irlandii oraz

3) Wielkiej Brytanii.

Norwegowie w referendum wypowiedzieli się przeciw przyłączeniu ich kraju do WE.

1981

– II ETAP

1 stycznia 1981 r., na mocy układu podpisanego 28.05.1979 r., do tych Wspólnot przystępuje Grecja.

1986

– III ETAP

1 stycznia 1986 r. Hiszpania i Portugalia stały się pełnoprawnymi członkami WE.

1990

Po upadku muru berlińskiego zjednoczone Niemcy dostosowują zasady swojego członkostwa do zwiększonej o wschodnie landy liczby mieszkańców.

1995

– IV ETAP

1 stycznia 1995 r. Austria, Finlandia i Szwecja stały się członkami UE.

Społeczeństwo Norwegii większością 52,8 proc. wypowiedziało się przeciwko akcesji.

2004

– V ETAP

1 maja 2004 r. pełnoprawnymi członkami UE stały się:

1) Cypr,

2) Czechy,

3) Estonia,

4) Litwa,

5) Łotwa,

6) Malta,

7) Polska,

8) Słowacja,

9) Słowenia oraz

10) Węgry.

Grupa Luksemburska

Grupa Luksemburska to pierwsza grupa państw Europy Środkowej i Wschodniej, która rozpoczęła negocjacje akcesyjne w wyniku decyzji Rady Europejskiej obradującej w Luksemburgu w grudniu 1997 r. Kraje te rozpoczęły negocjacje w marcu 1998 r., a zakończyły w grudniu 2002 r. Były to:

1) Polska,

2) Czechy,

3) Węgry,

4) Estonia,

5) Słowenia,

6) Cypr.

Grupa Helsińska

Grupa Helsińska to kolejna, po Grupie Luksemburskiej, grupa państw negocjujących członkostwo w Unii Europejskiej w drugiej turze, po uzyskaniu pozytywnej rekomendacji podczas szczytu Rady Europejskiej w Helsinkach w grudniu 1999 r.

Państwa te rozpoczęły negocjacje w czerwcu 2000 r. Były to:

1) Bułgaria,

2) Litwa,

3) Łotwa,

4) Rumunia,

5) Słowacja,

6) Malta.

Litwa, Łotwa, Słowacja i Malta zakończyły je w grudniu 2002 r.

Na posiedzeniu Rady ds. Ogólnych UE 14 grudnia 2004 r. Bułgaria i Rumunia zamknęły formalnie negocjacje akcesyjne.

2007

– VI ETAP

1 stycznia 2007 r. do UE przystąpiły:

1) Bułgaria,

2) Rumunia.

Karaibskie wyspy Bonaire, Saba i Sint Eustatius stały się częścią Unii Europejskiej (do 21 lutego 2007 r. były częścią UE jako część Gwadelupy, 22 lutego 2007 r. stały się osobnymi terytoriami).

2013 –

VII ETAP

1 lipca 2013 r. do UE przystąpiła Chorwacja.

INNE PYTANIA

Nazwę Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej na Wspólnotę Europejską zmienił:

A. traktat nicejski,

B. traktat z Maastricht,

C. traktat z Amsterdamu.

Odp. B;

Tytuł II Traktatu o Unii Europejskiej, art. G (art. G: Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą zmienia się zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu w celu ustanowienia Wspólnoty Europejskiej A – w całym Traktacie: 1) określenie „Europejska Wspólnota Gospodarcza" zastępuje się określeniem „Wspólnota Europejska")

25 marca 2007 r. obchodzono rocznicę podpisania traktatu rzymskiego:

A. czterdziestą,

B. pięćdziesiątą,

C. sześćdziesiątą.

Odp. B;

Traktat o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej oraz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej

Grupa państw negocjująca członkostwo w Unii Europejskiej od 2000 r., do której należały m.in. Bułgaria i Rumunia to:

A. Grupa Luksemburska,

B. Grupa Helsińska,

C. Grupa Bułgarska.

Odp. B

Grupa państw negocjująca członkostwo w Unii Europejskiej od 1998 r. do 2002 r., do której należały m.in. Polska i Czechy to:

A. Grupa Luksemburska,

B. Grupa Helsińska,

C. Grupa Warszawska.

Odp. A

Bułgaria przystąpiła do Unii Europejskiej w:

A. 2006 r.,

B. 2008 r.,

C. 2007 r.

Odp. C

Pojęcie bezpośredniego obowiązywania prawa unijnego oznacza, że:

A. normy tego prawa od dnia ich wejścia w życie stają się automatycznie częścią porządku prawnego w państwach członkowskich bez konieczności ich inkorporacji,

B. normy tego prawa stają się częścią porządku prawnego w państwach członkowskich po ich inkorporacji,

C. normy tego prawa stają się częścią porządku prawnego w państwach członkowskich po upływie okresu przejściowego.

Odp. A;

W prawodawstwie UE brak jest przepisu, który jednoznacznie definiowałby pojęcie bezpośredniego obowiązywania prawa unijnego. Zasada ta wynika z doktryny i przyjętych zwyczajów.

Omówienie:

ZASADY STOSOWANIA PRAWA UNIJNEGO

Zasady stosowania prawa unijnego określają stosunek między prawem unijnym i krajowym. Są to trzy podstawowe zasady.

Mimo że są to fundamentalne zasady stosowania prawa unijnego, pozostają wśród zasad niepisanych. Wszystkie te zasady wywodzą się z Trybunału Sprawiedliwości i są elementem prawa sędziowskiego (tzw. judgemade law).

ZASADA PRYMATU PRAWA UNIJNEGO

Pojęcie prymatu prawa unijnego

Zasada prymatu prawa unijnego znajduje zastosowanie w sytuacji sprzeczności przepisu prawa krajowego z prawem unijnym.

Akty prawa krajowego objęte zasadą prymatu prawa unijnego

Zasada prymatu prawa unijnego odnosi się do całego prawa krajowego, w tym także konstytucji państw członkowskich. Takie stanowisko Trybunału wynika z konieczności zapewnienia spójności i jednolitości prawa unijnego na terytorium wszystkich państw członkowskich.

Akty prawa krajowego objęte tą zasadą to:

1) konstytucje państw członkowskich,

2) akty władzy ustawodawczej (np. ustawy) oraz akty zrównane z nimi mocą (np. w RP – rozporządzenia z mocą ustawy i dekrety),

3) akty prawne władzy wykonawczej (np. rozporządzenia rady ministrów lub ministra),

4) inne akty władzy wykonawczej (np. decyzje administracyjne),

5) akty prawa miejscowego (np. uchwały rady miasta),

6) inne akty prawne (np. w RP – regulamin Sejmu).

Akty prawa unijnego, których dotyczy zasada prymatu

Zasada prymatu prawa unijnego odnosi się do wszystkich źródeł prawa unijnego, w tym:

1) zasad ogólnych prawa unijnego,

2) traktatów,

3) dyrektyw,

4) rozporządzeń,

5) decyzji,

6) umów międzynarodowych wiążących UE.

Organy krajowe związane zasadą prymatu prawa unijnego

Zasada prymatu prawa unijnego wiąże wszystkie organy państwa odpowiedzialne za stosowanie prawa w zakresie ich kompetencji (bez znaczenia jest poziom i nazwa danego organu):

1) organy administracji rządowej ogólnej i specjalnej,

2) organy administracji samorządowej (miejskie, gminne i powiatowe),

3) organy ochrony i kontroli państwa (np. NIK),

4) sądy krajowe wszystkich instancji,

5) każdy organ stanowiący emanację prawa (np. rektor uniwersytetu).

Następstwa prawne zasady prymatu prawa unijnego

Z zasadą prymatu prawa unijnego wiążą się określone skutki prawne. Są to przede wszystkim:

1) nakaz efektywnej implementacji prawa unijnego. Oznacza to m.in. zakaz stanowienia prawa krajowego sprzecznego z prawem unijnym oraz nakaz uchylenia prawa krajowego w razie jego sprzeczności z prawem unijnym,

2) zakaz kwestionowania ważności norm unijnych przez krajowe organy stosowania prawa. Dotyczy to przede wszystkim trybunałów konstytucyjnych państw członkowskich,

3) zakaz stosowania przez krajowe organy stosowania prawa jakichkolwiek przepisów krajowych sprzecznych z prawem unijnym,

4) nakaz zapewnienia bezpośredniej wykonalności orzeczeń sądów wspólnotowych oraz decyzji Rady UE i Komisji Europejskiej nakładających zobowiązania pieniężne na osoby inne niż państwa.

ZASADA BEZPOŚREDNIEGO SKUTKU PRAWA UNIJNEGO

Pojęcie bezpośredniego skutku prawa unijnego

Zasada bezpośredniego skutku prawnego oznacza, że podmiotami prawa unijnego są nie tylko państwa członkowskie i instytucje finansowe, ale również jednostki. Mają one możliwość dochodzenia swoich praw podmiotowych przed sądami krajowymi na podstawie tych norm prawa unijnego, które obowiązują lub są stosowane wprost. Dotyczy to norm, które są stosowane lub przywoływane bezpośrednio w stosunkach między państwem członkowskim a jednostką (bezpośredni skutek wertykalny) lub w stosunkach między jednostkami (bezpośredni skutek horyzontalny, z zastrzeżeniem jednak dyrektyw, które nie wywołują bezpośredniego skutku w stosunkach jednostka–jednostka, a więc powołanie dyrektywy w celu wywiedzenia prawa przez jednostkę nie może prowadzić do powstania odpowiadającego prawu obowiązku innej jednostki). Natomiast źródła prawa unijnego, które nie są bezpośrednio skuteczne, muszą być brane pod uwagę przez sąd krajowy przy wykładni prawa krajowego.

BEZPOŚREDNI SKUTEK PRAWA UNIJNEGO

Następstwa prawne zasady bezpośredniego skutku prawnego

Zasada bezpośredniego skutku prawnego rodzi określone konsekwencje prawne. Są to przede wszystkim:

1) obowiązek uznania i zabezpieczenia skutku bezpośredniego w krajowym porządku prawnym,

2) obowiązek wykładni prawa krajowego zgodnej z prawem unijnym,

3) obowiązek zwrotu opłat pobranych przez państwo członkowskie z naruszeniem prawa unijnego,

4) odpowiedzialność odszkodowawcza państw członkowskich w związku z naruszeniem prawa unijnego, zwłaszcza w związku z całkowitym brakiem implementacji dyrektyw lub nieprawidłową implementacją dyrektyw,

5) obowiązek wykładni prawa krajowego zgodnie z prawem unijnym.

ZASADA BEZPOŚREDNIEGO OBOWIĄZYWANIA PRAWA UNIJNEGO

Pojęcie bezpośredniego obowiązywania prawa unijnego

Bezpośrednie obowiązywanie prawa unijnego oznacza, że prawo unijne staje się częścią krajowych porządków prawnych swoją własną mocą i bez potrzeby podejmowania przez państwa członkowskie jakichkolwiek czynności transpozycyjnych. Postanowienia prawa unijnego mają jednolitą moc prawną na terytorium całej Unii, począwszy od momentu wejścia w życie do czasu unieważnienia. Moc prawa unijnego w krajowych porządkach prawnych nie może być zmieniona normą prawa krajowego, nawet jeśli przepisy prawa krajowego są późniejsze od postanowień prawa unijnego.

Następstwa prawne zasady bezpośredniego obowiązywania prawa unijnego

Z zasadą bezpośredniego obowiązywania prawa unijnego wiążą się następujące skutki prawne:

1) akty prawa unijnego stają się automatycznie częścią krajowych systemów prawnych bez potrzeby dokonywania jakichkolwiek czynności transpozycyjnych i wywierają skutki bezpośrednie w stosunku do jednostek,

2) akty prawa unijnego mają taką samą moc obowiązującą we wszystkich państwach członkowskich,

3) obowiązywanie aktów prawa unijnego zależy jedynie od publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej,

4) bezpośrednia stosowalność wymaga, by wejście w życie rozporządzenia i jego stosowanie na rzecz jednostek lub z ich obciążeniem odbywało się bezpośrednio, bez jakiegokolwiek środka transpozycyjnego do prawa krajowego.

PYTANIE: Europejski Trybunał Praw Człowieka ma siedzibę w:

A. Strasburgu,

B. Luksemburgu,

C. Hadze.

Odp. A; Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności

Omówienie:

SIEDZIBY INSTYTUCJI UNII EUROPEJSKIEJ

INSTYTUCJA - MIEJSCOWOŚĆ

Biuro Ombudsmana - Strasburg

Biuro Oficjalnych Publikacji - Luksemburg

Europejski Instytut Uniwersytecki - Florencja

Europejska Agencja Ochrony Środowiska Naturalnego - Kopenhaga

Europejski Bank Centralny - Frankfurt nad Menem

Europejski Bank Inwestycyjny - Luksemburg

Europejski Trybunał Praw Człowieka - Strasburg

Europejski Trybunał Sprawiedliwości - Luksemburg

Europejski Urząd Statystyczny (Eurostat) - Luksemburg

Europol - Haga

Instytuty badawczo-naukowe Euratomu:

Ispra (Włochy)

Karlsruhe (Niemcy)

Pellen (Holandia)

Komisja Europejska - Bruksela (główna siedziba)

Komitet Ekonomiczno-Społeczny - Bruksela

Komitet Regionów - Bruksela

Parlament Europejski:

Bruksela (komisje)

Luksemburg (Sekretariat)

Strasburg (obrady plenarne)

Rada Europejska - z reguły miasta w państwach sprawujących w danym czasie przewodnictwo

INSTYTUCJA - MIEJSCOWOŚĆ

Rada Unii Europejskiej - Bruksela

Trybunał Obrachunkowy - Luksemburg

Urząd Harmonizacji na Rynku Wewnętrznym - Alicante (Hiszpania)

INNE PYTANIA Z TEGO ZAKRESU

Europejski Trybunał Sprawiedliwości ma siedzibę:

A. w Strasburgu,

B. w Luksemburgu,

C. w Brukseli.

Odp. B; art. 3 decyzji przedstawicieli rządów państw członkowskich w sprawie tymczasowej siedziby niektórych instytucji i niektórych służb Wspólnot (67/446/EWG)

Europejski Bank Centralny ma siedzibę:

A. we Frankfurcie nad Menem,

B. w Londynie,

C. w Brukseli.

Odp. A; art. 1g decyzji podjętej za wspólnym porozumieniem między przedstawicielami rządów państw członkowskich podczas spotkania na szczeblu szefów państw i rządów w sprawie lokalizacji siedzib niektórych organów i służb Wspólnot Europejskich oraz Europolu (93/C 323/01, Dz.U. UE C z 30.11.1993 r.)

Rada Unii Europejskiej ma siedzibę w:

A. Brukseli,

B. Luksemburgu,

C. Amsterdamie.

Odp. A

Europejski Urząd Statystyczny ma siedzibę w:

A. Brukseli,

B. Luksemburgu,

C. Hadze.

Odp. B

Z czego najlepiej się uczyć?

- M. Stepaniuk, „Aplikacja radcowska. Pytania, odpowiedzi, tabele", wyd. 2019

- M. Stepaniuk, „Aplikacja adwokacka. Pytania, odpowiedzi, tabele", wyd. 2019

- A. Heliosz, „Aplikacja od ogółu do szczegółu. Akty normatywne w pigułce", wyd. 2019

- A. Heliosz, „Aplikacja od ogółu do szczegółu. Ustawy dodatkowe – Aplikacja komornicza i notarialna", wyd. 2019

- „Teksty ustaw. Egzaminy. Aplikacje radcowska i adwokacka". Tom 1 i 2, wyd. 2019

- A. Malinowski, G. Dąbrowski, „Egzaminy wstępne na aplikacje prawnicze. Testy, komentarze", wyd. 2019

- K. Czajkowska-Matosiuk, „Aplikacje prawnicze w pytaniach i odpowiedziach". Tom 1 i 2, wyd. 2019

Na terenie całego kraju w sobotę 28 września 2019 r., o godz. 11, po raz 14 zostaną przeprowadzone państwowe egzaminy wstępne na aplikacje prawnicze: adwokacką, radcowską i notarialną, oraz po raz 12 państwowy egzamin na aplikację komorniczą.

Czytaj także:

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Edukacja
Matura 2024: język polski - poziom podstawowy. Odpowiedzi eksperta
Sądy i trybunały
Trybunał niemocy. Zabezpieczenia TK nie zablokują zmian w sądach
Sądy i trybunały
Piebiak: Szmydt marzył o robieniu biznesu na Wschodzie, mógł być szpiegiem
Sądy i trybunały
"To jest dla mnie szokujące". Szefowa KRS o sprawie sędziego Szmydta
Konsumenci
Kolejna uchwała SN w sprawach o kredyty