Roboty zastąpią pół miliona ludzi. Amazon szykuje największą automatyzację w historii

W ostatnich miesiącach uwaga opinii publicznej skupiała się na tym, jak sztuczna inteligencja zagraża pracownikom biurowym. Tymczasem Amazon pokazuje, że równie głęboką rewolucję może przynieść robotyzacja fizycznych miejsc pracy.

Przez ostatnie dwie dekady Amazon był jednym z głównych motorów zmian na rynku pracy w USA. Wraz z rozwojem handlu internetowego koncern zatrudnił setki tysięcy pracowników magazynowych i kierowców. Teraz jednak firma, która ma już 1,2 mln pracowników w Stanach Zjednoczonych, stoi – jak wynika z ujawnionych przez „The New York Times” dokumentów wewnętrznych – „na progu kolejnej wielkiej transformacji związanej z miejscami pracy”.

Milion robotów i nowa strategia

Amazon rozpoczął poważny proces automatyzacji już w 2012 r., kiedy kupił firmę Kiva Systems za 775 mln dol. To właśnie te maszyny, przypominające duże hokejowe krążki, zrewolucjonizowały sposób funkcjonowania magazynów – zamiast chodzić po hali, pracownicy otrzymują towar dostarczany przez roboty.

Czytaj więcej

Technologie

„Kosztowne eksperymenty i wyrzucanie pieniędzy”. Światowej sławy ekspert obnaża kolejną bańkę

Już nie tylko AI budzi obawy o inwestycyjną bańkę. Rodney Brooks, współtwórca iRobota i były prof...

Dziś Amazon ma na całym świecie już ponad milion robotów. W dokumentach strategicznych z 2024 r. zarząd firmy ocenia, że do 2033 r. sprzedaż może się podwoić, ale zatrudnienie nie wzrośnie – właśnie dzięki automatyzacji. „Jesteśmy przekonani o naszej zdolności do spłaszczenia krzywej zatrudnienia w ciągu najbliższych dziesięciu lat” – napisano w wewnętrznym raporcie zespołu ds. robotyki.

Kierownictwo Amazona zakłada, że do 2027 r. automatyzacja pozwoli uniknąć zatrudnienia 160 tys. osób, co przełoży się na oszczędność 30 centów na każdym produkcie wysłanym do klienta. Do 2033 r. liczba „zaoszczędzonych” etatów może przekroczyć 600 tys.

Przykładem nowego podejścia jest centrum logistyczne w Shreveport w stanie Luizjana, które Amazon opisuje jako „model przyszłości”. W tym magazynie tysiąc robotów pozwoliło ograniczyć zatrudnienie o 25 proc. w porównaniu z tradycyjnym obiektem. W kolejnych etapach firma planuje dalsze redukcje – nawet o połowę.

Projekt Shreveport ma zostać powielony w 40 innych lokalizacjach do końca 2027 r., m.in. w Virginia Beach i Stone Mountain koło Atlanty. Z wewnętrznych analiz wynika, że po modernizacji ten drugi obiekt będzie przetwarzał 10 proc. więcej paczek, ale zatrudni nawet o 1200 osób mniej.

Eksperci są pod wrażeniem planów giganta e-commerce. Ich zdaniem duże oszczędności pojawiłyby się już w ciągu zaledwie kilku lat. Analityk Morgan Stanley, Brian Nowak, oszacował, że transformacja może przełożyć się na 2 do 4 miliardów dolarów rocznych powtarzalnych oszczędności dla firmy już w 2027 r.

Amazon nie chce straszyć

Firma planuje także kontrolować przekaz dotyczący robotyzacji. W dokumentach rekomendowano unikanie słów „automatyzacja” czy „AI”, zastępując je bardziej neutralnymi terminami – „zaawansowana technologia” lub „koboty” (czyli roboty współpracujące z ludźmi).

Czytaj więcej

Globalne Interesy

„To jeden z najgłupszych pomysłów”. Firmy zwalniają młodych pracowników, zastępuje ich AI

Coraz więcej osób na niższych stanowiskach traci pracę na rzecz botów. Szef AWS, platformy chmuro...

Zarząd analizował też, jak złagodzić społeczne skutki zmian w regionach, gdzie liczba etatów może się zmniejszyć. Jedną z propozycji było zwiększenie udziału firmy w lokalnych wydarzeniach charytatywnych czy świątecznych, aby „budować wizerunek dobrego obywatela korporacyjnego”.

W reakcji na publikację „NYT”, rzeczniczka Amazon Kelly Nantel stwierdziła, że dokumenty przedstawiają „niepełny obraz” i odzwierciedlają jedynie punkt widzenia jednej z grup projektowych. Dodała, że firma nie zamierza unikać określeń dotyczących automatyzacji i nadal planuje zatrudnić 250 tys. osób w najbliższym sezonie świątecznym, choć nie ujawniono, ilu z nich dostanie stałe umowy.

W środę koncern zaprezentował Blue Jay, nowy system robotyczny zdolny za pomocą ramion z przyssawkami do wykonywania wielu zadań jednocześnie w magazynach firmy.

Firma redukuje miejsca pracy nie tylko z powodu robotyzacji. Dyrektor generalny Amazona, Andy Jassy, powiedział w czerwcu, że korporacyjna siła robocza jego firmy zmniejszy się z powodu sztucznej inteligencji w ciągu najbliższych kilku lat i zachęcił pracowników do nauki korzystania z narzędzi AI, aby ostatecznie „osiągać więcej przy użyciu oszczędniejszych zespołów”.

Według prof. Darona Acemoglu z Massachusetts Institute of Technology, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii, to właśnie Amazon ma dziś „największą motywację, by znaleźć opłacalny sposób pełnej automatyzacji”. – Gdy uda im się to zrobić, inni pójdą tą samą drogą – ocenił naukowiec w rozmowie z NYT. – To może być moment, w którym jeden z największych amerykańskich pracodawców stanie się raczej niszczycielem miejsc pracy niż ich twórcą.

Roboty przyspieszają. Co na to rynek pracy?

Proces automatyzacji nie jest nowością – bankomaty czy kasy samoobsługowe również zastępowały ludzi. Nowością jest skala i tempo wdrożeń. Raport World Economic Forum wykazał, że automatyzacja związana z AI i robotyką może usunąć 92 mln miejsc pracy do 2030 r., ale jednocześnie stworzyć 170 mln nowych. Najbardziej zagrożone są zawody związane z obsługą klienta, pracą biurową i programowaniem – według danych Stanford Digital Economy Lab rekrutacja w takich zawodach spadła o 13 proc. od momentu rozpowszechnienia dużych modeli językowych.