Na te pytania odpowiada Rzeczniku Praw Pacjenta. Przypomina obowiązujące przepisy o prawach pacjenta i przywołuje ważny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Z przepisów wynika, że pracownik medyczny, lekarz czy pielęgniarka ma obowiązek przestrzegać prawa pacjenta do poszanowania jego intymności i godności, zwłaszcza w czasie udzielania mu świadczeń zdrowotnych. Inni pracownicy medyczni, którzy w danej chwili nie zajmują się badaniem czy też opieką nad pacjentem, mogą uczestniczyć w tym procesie tylko w wyjątkowych sytuacjach - gdy ich udział jest niezbędny np. ze względu a rodzaj przeprowadzanych badań lub gdy kontrolują pracownika medycznego udzielającego świadczeń.
Obecność osób trzecich wymaga wówczas zgody pacjenta, a w przypadku osoby małoletniej lub ubezwłasnowolnionej, jej przedstawiciela ustawowego oraz osoby, która udziela świadczenia zdrowotnego. Taka zgoda nie jest wymagana w przypadku świadczeń udzielanych m.in. w klinikach i szpitalach akademickich, medycznych jednostkach badawczo-rozwojowych i innych uprawnionych do kształcenia lekarzy. Czyli wszędzie tam, gdzie pracują osoby kształcące się w zawodach medycznych (mogą być obecne, co nie znaczy, że mogą udzielać świadczeń). Pacjent powinien być jednak wcześniej poinformowany, że podczas udzielania świadczeń mogą być obecne te osoby, nie może być tą okolicznością zaskakiwany.
Czytaj więcej
Godność człowieka regulowana jest przede wszystkim przez Konstytucję, a chroniona przepisami prawa cywilnego oraz karnego. Temat ten poruszają również liczne ustawy, w tym ta z 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, wskazano w niej, że pacjent ma prawo do poszanowania intymności i godności, w szczególności w czasie udzielania mu świadczeń zdrowotnych.
Podczas udzielania świadczeń zdrowotnych lekarz ma także dbać, aby inni uczestnicy tego procesu, w postępowaniu z pacjentem również przestrzegali zasady poszanowania intymności i godności pacjenta
Inni pacjenci nie powinni być obecni podczas udzielania świadczeń zdrowotnych pacjentowi. Jest to związane z ochroną danych osobowych pacjenta oraz jego danych medycznych. Proces udzielania świadczeń zdrowotnych powinien być zorganizowany w taki sposób, aby uniemożliwiał występowanie tego rodzaju sytuacji.
Zasady wynikające z przepisów potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 19 lutego 2016 r. (sygn. akt : VII SA/Wa 2883/15). Według Sądu, zasadniczym warunkiem poszanowania intymności i godności pacjenta jest obecność w trakcie udzielania świadczenia zdrowotnego jedynie osób wykonujących zawód medyczny i to tylko tych, które są niezbędne ze względu na rodzaj udzielanego świadczenia.
- Obecność innych osób jest natomiast dopuszczalna wyłącznie za zgodą pacjenta. Z praktycznego punktu widzenia poszanowanie prawa pacjenta do intymności wymaga udzielania świadczeń zdrowotnych w osobnych pomieszczeniach lub w miejscach osłoniętych, a także przyjmowania pacjentów pojedynczo, z zapewnieniem możliwości przygotowania się do badania w osobnym osłoniętym miejscu. Gabinet powinien mieć stosowne zamknięcie uniemożliwiające wejście osobom postronnym (przypadkowym) - wskazał Sąd.
