Stosownie do art. 18a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.) osoby rozpoczynające wykonywanie działalności gospodarczej w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej opłacają składki na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia. Opłacanie składek we wskazanej wyżej wysokości możliwe jest, jeżeli osoby te spełniają poniższe warunki:
- nie mogą prowadzić ani w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie mogły prowadzić pozarolniczej działalności,
- nie mogą wykonywać działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres prowadzonej działalności gospodarczej.
Jeżeli w trakcie prowadzenia działalności osoba rozpocznie wykonywanie czynności na rzecz byłego pracodawcy, które w roku bieżącym lub poprzednim wykonywała w ramach stosunku pracy, na bieżąco traci prawo do opłacania składek od tej podstawy. Tym samym warunek niewykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy musi być spełniony nie tylko w dniu rozpoczęcia prowadzenia działalności, ale także przez cały okres opłacania składek obliczonych od podstawy wymiaru określonej w art. 18a ustawy.
Jednocześnie należy podkreślić, iż prawo do opłacania składek od 30 proc. minimalnego wynagrodzenia przysługuje przez okres 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności. Gdy w trakcie tych 24 miesięcy przez pewien czas działalność jest wykonywana na rzecz byłego pracodawcy, to za ten okres osoba prowadząca działalność gospodarczą jest zobowiązana do opłacania składek od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek. Jeżeli po pewnym czasie osoba prowadząca działalność zakończy wykonywanie działalności na rzecz byłego pracodawcy, a jednocześnie nie upłynął jeszcze okres 24 miesięcy od daty rozpoczęcia prowadzenia działalności, to ponownie za okres aż do upływu 24 miesięcy kalendarzowych może opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od 30 proc. minimalnego wynagrodzenia.