Historia zawsze obecna

Destalinizację trzeba przetrawić – mówi Siergiej Buntman, rosyjski publicysta i wicenaczelny Radia Echo Moskwy

Publikacja: 03.12.2010 19:35

Cmentarz katyński

Cmentarz katyński

Foto: Fotorzepa, Magda Starowieyska Magda Starowieyska

Przed poniedziałkową wizytą Dmitrija Miedwiediewa w Warszawie Rosja przekazała Polsce kolejne tomy śledztwa w sprawie Katynia, zapewniając, że trwają prace nad dalszym odtajnianiem akt. Rosyjskie MSZ określiło to jako krok „świadczący o nowym poziomie otwartości”. Według przedstawicieli Rodzin Katyńskich to jedynie kurtuazyjny gest. Czekają na odtajnienie wszystkich akt.

[b] W powietrzu wisi pytanie, czy dojdzie do nowych działań w sprawie Katynia. Uchwała Dumy, potępiająca tę zbrodnię i stalinizm, została w Polsce przyjęta jako ważny gest, ale wciąż nie jest jasne, czy Moskwa nie próbuje w ten sposób zamknąć sprawy.[/b]

[b] Siergiej Buntman[/b]: Uchwała Dumy w pewnym sensie jest zamknięciem – ale tylko debaty, i raczej wewnątrz Rosji – w kwestii tego, jak tę zbrodnię traktować. To zbrodnia Stalina, reżimu totalitarnego. Dobrze, że padają te konkretne stwierdzenia, które należało wygłosić już dawno. I nieważne, czy zbiega się to z wizytą czy nie. Ale to głos polityczny, w sensie prawnym ta uchwała nie jest obowiązująca. Oznacza to, że jutro czy za rok Duma może równie dobrze przyjąć uchwałę, która będzie głosić, że za zbrodnię odpowiadają naziści. Akurat logiką nasza partia władzy nieszczególnie się przejmuje. Ważne jest coś innego, a mianowicie tendencja naszych władz do podkreślania – przynajmniej formalnie – że stalinowska polityka się skończyła, że to jest przeszłość, że współczesna Rosja nie chce być jej spadkobierczynią.

[b]W przeddzień wizyty do Polski trafiła kolejna porcja odtajnionych akt śledztwa katyńskiego. [/b]

Rosja odtajnia akta i, stopniowo, przekazuje je Polsce. To wspaniale, ale jest jedno pytanie: a my? To przecież także nasza historia, my też chcemy i mamy prawo wiedzieć, co jest zapisane w tych dokumentach. To nie powinno działać jak w czasach ZSRR sklep Bieriozka dla obcokrajowców. My, Rosjanie, powinniśmy mieć dostęp do tych akt. Żeby rzeczywiście mówić o zamknięciu sprawy Katynia, konieczna jest pełna jawność i to, czego domaga się Memoriał – rehabilitacja, nazwanie zbrodni po imieniu. Dlaczego wszystkie kłamliwe publikacje na ten temat są dostępne, a dokumenty nie? Ten temat należy zamknąć. Tak, by nie mogło być żadnych pytań, czy to zbrodnia i kto ją popełnił. Potrzebna jest realna praca historyków, a nie mecz piłki nożnej, w którym jedni są za Komisją Burdenki, a drudzy za Goebbelsem.

[b] Czy rosyjskie władze są gotowe do takich kroków? [/b]

Michaił Fiodotow (nowy szef komisji ds. praw człowieka przy prezydencie Rosji – red.) mówi o konieczności „destalinizacji świadomości“. To jest bardzo poważna potrzeba i duży problem. Na przełomie lat 80. i 90. mieliśmy wielką kampanię destalinizacji, ale nie „przetrawiliśmy“ jej. Pojawiły się nowe, atrakcyjne pomysły – zwyciężyliśmy w wojnie i kropka. To prawda, że pokonaliśmy nazistów. Ale jeśli powiedziałeś „a“, musisz powiedzieć „b“. A więc także o tym, co się działo przed wojną – o flircie z nazistami. O tym, co było po wojnie w Europie Środkowo-Wschodniej. To jest jak lekcja, którą trzeba powtarzać wielokrotnie, nie wystarczy nauczyć się jej raz. Mieliśmy do czynienia z wypaczeniem myślenia, które wymaga długiego leczenia. Oczywiście, będzie to bolesne. I ujawnienie nazwiska człowieka, który rozstrzeliwał, to dla nas problem. Ale to nie znaczy, że z tego powodu należy wszystko zamknąć i ukrywać. Myślę, że jest szansa, że do takich kroków dojdzie.

[i]—rozmawiała w Moskwie Justyna Prus-Wojciechowska[/i]

Przed poniedziałkową wizytą Dmitrija Miedwiediewa w Warszawie Rosja przekazała Polsce kolejne tomy śledztwa w sprawie Katynia, zapewniając, że trwają prace nad dalszym odtajnianiem akt. Rosyjskie MSZ określiło to jako krok „świadczący o nowym poziomie otwartości”. Według przedstawicieli Rodzin Katyńskich to jedynie kurtuazyjny gest. Czekają na odtajnienie wszystkich akt.

[b] W powietrzu wisi pytanie, czy dojdzie do nowych działań w sprawie Katynia. Uchwała Dumy, potępiająca tę zbrodnię i stalinizm, została w Polsce przyjęta jako ważny gest, ale wciąż nie jest jasne, czy Moskwa nie próbuje w ten sposób zamknąć sprawy.[/b]

Pozostało 82% artykułu
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Wydarzenia
100 sztafet w Biegu po Nowe Życie ponownie dla donacji i transplantacji! 25. edycja pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia Izabeli Leszczyny.
Wydarzenia
Marzyłem, aby nie przegrać
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Materiał Promocyjny
4 letnie festiwale dla fanów elektro i rapu - musisz tam być!